Microsoft Word qurani-kerim-de-qida-kinci-n-r-2015. doc

 

193

sə vücudunda xoşlanmayan bir şeyə rastlaşmaz.” 

Alma yemək mədəni ətirli edər. 

Heyva  zərif  ürəyə  qüvvət  verər,  mədəni  ətirlən-

dirər, huşu iti edər və övladı gözəlləşdirər. Hamilə qa-

dınlara heyva verin ki, övladlarınız gözəl olsun. 

 

Cənnət meyvəsi - xurma 

 

“Qurani-Kərim”də  və  hədislərdə  ən  çox  adı 

çəkilən meyvələrdən biri də xurmadır. Xurma “Qurani-

Kərim”in 26 surəsinin bir çox ayələrində vəsf olunur. 

“Göydən  su  (yağış)  endirən  Odur.  Biz  onunla 

hər  bitkini  yetişdirdik,  yaşıl  fidanlar  göyərtdik, 

onlardan  bir-birinə  sarmaşmış  (sünbül  olmuş)  də-

nələr çıxartdıq. Biz xurma ağacından, onun tumur-

cuğundan  bir-birinə  sarmaşıq  salxımlar  yetiş-

dirdik… “. (əl-Ənam, 6/99). 

Mütəxəssislərin  fikrincə,  xurma  Fars  körfəzindən 

gətirilmişdir.  Hələ  eramızdan  əvvəl  Nil  və  Dəclə 

çayları  arasında  yetişdirilmiş  və  insanlar  tərəfindən 

geniş istifadə olunmuşdur. Tarixi mənbələrin yazdığına 

görə, hətta Daş dövründə Hindistanın şimalında xurma 

ağacının  bir  neçə  növü  mövcud  olub.  Ərəbistanın 

qərbində  isə  xurmanın  yetişməsi  ilk  dəfə  eramızdan 

4000  il  əvvələ  aid  olunur.  Bədəvi  həyat  tərzi  sürən 

ə

hali  xurmaya  xüsusi  əhəmiyyət  verər  və  onu 

yeməklərinin  əsas  hissəsi  sayardılar.  Sonralar  calaq 

vasitəsilə  xurmanın  müxtəlif  növləri  alınır  və  ərəblər 

Ispaniyanı fəth etdikdən  sonra onu özləri ilə  aparırlar. 

Indinin özündə xurmanın 300 növünə rast gəlmək olur. 

 

 

 

---

 

194

Xurmanın yetişmə mərhələləri 

 

Xurmanın meyvəsi dörd mərhələ keçdikdən sonra 

yeməli olur.  

Birinci  mərhələdə  xurma  yaşıl,  bərk  və  acı  olur. 

Bu  mərhələdə  xurma  tərkibində  qlükoza  və  fruktoza 

toplanır.  

Ikinci  mərhələ  6  həftə  davam  edir.  Bu  mərhələdə 

də hələ meyvə bərk olur. Rəngi sarıdan narıncıya, daha 

sonra  qırmızıya  dəyişir.  Və  bu  müddət  ərzində 

xurmanın  tərkibində  qlükoza  və  fruktozadan  saxaroza 

sintez olunur.  

Üçüncü mərhələ 4 həftə çəkir. Bu müddət ərzində 

meyvəsi yarıkal və qəhvəyi rəngdə olur.  

Sonuncu – dördüncü mərhələ isə 2 həftə çəkir. Bu 

mərhələdə meyvəsi  artıq tam  yetişir və  yığılır. Xurma 

təzə və qurudulmuş halda istehlak edilir. 

 

Xurmanın kimyəvi tərkibi 

 

Xurmanın  tərkibində  75%  karbohidrat  (əsasən 

şə

kərlər),  20%  su,  2,2%  protein,  2,4%  vitaminlər 

vardır.  100  qram  xurmada  72  mq  fosfor,  65  mq  kal-

sium, 65 mq maqnezium və 5 mq dəmir var. Aparılan 

araşdırmalardan  belə  məlum  olur  ki,  gün  ərzində  7 

ə

dəd  (100  q)  xurma  yeməklə  orqanizmin  gündəlik 

bütün  tələblərini  ödəmək  olar.  Xurma  həm  də  həzm 

prosesini  yaxşılaşdırır.  Xurmanın  toz  halına  salınmış 

tumu  böyrək  daşlarının  tökülməsinə  müsbət  təsir  gös-

tərir. Eyni zamanda baş gicəllənməsinin, iştah pozğun-

luğunun,  astma  xəstəliyinin,  öskürəyin  və  mədə 

xəstəliklərinin  aradan  qaldırılmasına  kömək  edir. 

Xurma ağacı səhralıq kimi qeyri-münbit yerdə inkişaf  

---

 

195

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

196

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

197

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

198

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

199

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---