Microsoft Word S. Nergiz dissertasiya doc
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
48 - Qərar qəbuledilən şərait ( daxili və xarici mühit); -
xarakteristikası; -
Qərar qəbuledən şəxsin fərdi xüsusiyyətləri. Qərar qəbuletmə məsələlərinin bir çox xüsusiyyətləri vardır ki, onlar başqa elmlərdə həll olunan məsələlərdən fərqlənir. Belə xüsusiyyətlərə aşağıdakıları aid etmək olar: -
olmur, ümumi, qarşılıqlı əlaqəli, qarşılıqlı təsirli, ardıcıl və ya eyni zamanda həll olunan məsələlər sisteminə daxil olur, konkret problemlərin mövcud dəyərlər ə sasında həll variantının seçilməsini tələb edir; -
Terminallıq - Qəbul edilmiş qərarlar onların həyata keçirilməsi ilə sona çatır; -
Qeyri – müəyyənlik – nformasiya nöqteyi nəzərindən qərar qəbuletmə məsələlərinin həll edilməsi, bir qayda olaraq müxtəlif növ hərəkətlərdən ( stoxastik, dumanlı, davranış və s.) asılı olur; -
Risk və məsuliyyət – Bir çox idarəetmə məsələləri qərar qəbul edən şə xsin məsuliyyət daşıdığı müəyyən risk şəraitində həll olunur; -
Bir – birinə bağlılıq və irsi – bu onu izah edir ki, real idarəetmə məsələləri birdən-birə yaranmır, ya başqa bir məsələ ilə əlaqəli, ya da əvvəl həll olunmuş bir məsələnin davamı kimi həll olunur. Ümumiyyətlə, idarəetmə fəaliyyətində əsasən aşağıdakı problemlər həll olunur:
1.
Standart problemlər. Bu cür problemlər rəhbərin öz qərarını vermək üçün təlimatları tətbiq etməsi ilə həyata keçirilir. Məsələn, işçinin işə qəbul olunması və işdən çıxarılması belə məsələlərdəndir. 2.
xarakteristikaları və göstəriciləri mövcuddur. Onların həllinə əsasən iqtisadi – riyazi metodlar tətbiq olunurlar. Məsələn, işçilərinin sayı az olan müəssisələrdə hər 49 hansı konkret işçinin gördüyü işlərin iqtisadi səmərəliliyinin hesablanması bu qəbildən olan məsələlərdəndir. 3.
Zəif stukturlaşmış problemlər. Bu problemlər kəmiyyət göstəriciləri ilə yanaşı, həm də keyfiyyət göstəriciləri ilə də xarakterizə olunurlar. Bunların həlli üçün bir qayda olaraq, sistemli yanaşma tətbiq olunur. Məsələn, əmək bazarının proqnozlaşdırılması və ya regionda əhalinin miqrasiyası məsələsi belə problemlərdəndir. 4.
Sturukturlaşmayan problemlər. Bu problemlər əsasən az öyrənilmiş prosesləri əhatə etdiyi üçün həlli peşəkar mütəxəssilərin mühakimələrinin, ekspert qiymətləndirmələrinin tətbiq edilməsi əsasında mümkündür. Məsələn, qeyri stabil və ya qeyri müəyyən iqtisadi vəziyyət mövcud olan regionda investisiya fəaliyyəti belə məsələlərdəndir. Tərkibinə görə idarəetmədə qərar qəbuletmə məsələlərini aşağıdakı kimi təsnifləşdirmək olar: -
Obrazların tanınması; -
Qiymətləndirmə; -
Müxtəlif variantların sintezi; -
Problemlərin analizi; -
Ə nənələrin analizi; -
-
Planlaşdırma; -
Proqramlaşdırma; -
Operativ idarəetmənin təşkili; -
Qərar qəbuletmənin həyata keçirilməsi və nəzarəti. QQDS-ləri demək olar ki, istənilən sahədə, o cümlədən iqtisadiyyatın bütün sahələrində tətbiq olunur. Aşağıda, bəzi müəssisələrdə QQDS-nin istifadə olunma istiqamətlərinə baxaq. - Telekommunikasiya müəssisələri. Telekomminikasiya müəssisələri öz müştərilərini saxlamaq, başqa müəssisələrə axınını azaltmaq üçün QQDS-lərdən kompleks qərarların hazırlanması və qəbul edilməsi üçün istifadə edirlər. QQDS 50 belə kompaniyalara, göstərdikləri xidmətləri daha cəlbedici formada tarifləşdirməyə və öz marketinq proqramlarını daha məhsuldar etməyə imkan verir. - Bank işi. QQDS-i bank fəaliyyətinin bir çox aspektlərinin keyfiyyətli monitorinqini aparmaq üçün istifadə olunur. Banklarda kredit kartlarına xidmət, investisiyaların istiqamətlərinin araşdırılması və bu kimi sahələrdə QQDS-dən istifadə etməklə işin effektivliyi artırılır. - Sığorta işi. QQDS-lərinin sığorta sahəsində tətbiqini klassik də adlandırmaq olar. Burada QQDS əsasən risklərin azalmasına, potensial yalançılığın aşkara çıxarılmasına kömək edir. Sığorta öhdəlikləri üzrə ödəmələrin xarakterik cəhətlərini analiz etməklə, sığorta kompaniyaları öz itkilərini azaltmaq imkanı əldə edirlər. QQDS müştərilərin təsnifatını araşdırmaqla onların elə sərfəli kateqoriyalarını tapmağa imkan verir ki, onlara mövcud xidmətləri daha dəqiq yönəltmək və ya yeni xidmət növləri təklif etmək mümkün olur. - Pərakəndə satış. Bu sahədə QQDS-dən malların alınması və anbar qalıqlarının çeşidlər üzrə miqdarını planlaşdırmaq, satışın analizini aparmaq və s. mümkün olur. Müştəri bir malı alanda həmişə onunla digər malları da alır. Belə malların tapılması imkan verir ki, həmin mallar yerləşən piştaxtanın yanına o biri alınan mallar yerləşdirirlir ki, onların da satılma ehtimalı artmış olur. Müştərinin alış davranışını da analiz etməklə, onun müəyyən müddətdə nələri alacağını bilmək mümkün olur. Məsələn, fotoaparat almış müştəri, yəqin ki, yaxın vaxtlarda həmin fotoaparat üçün lent də ala bilər.
Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|