82
DOSTLAR XƏ BƏ R
Bir xəbər almışam dostlar əlindən:
Əğ
yarın başına dünya dar olub.
Gedibdir əlindan hər ixtiyarı,
Pozulub şövkəti tarımar olub.
Mən demişdim ona: eşit, ey insan!
Qalmayacaq sənə sürdüyün dövran.
Bilir Azərbaycan, bilir Dağıstan,
Dərdim el içində bir şüar olub.
Arif ol, ey Vurğun, uyma şöhrətə,
Alışdır özünü barı möhnətə;
Bir bax tarixlərə, bax təbiətə
Ağ günlərin sonu ahu-zar olub.
Artıq bu sözlərin nə mənası var?
Başımda bir köhnə qəm havası var.
Onun Vurğun kimi mübtəlası var,
Bir baxın ki, gedib kimə yar olub?..
1929, 16 sentyabr
83
ÖLÜMÜN MƏ HKƏ MƏ S
Soyuq bir qış axşamında süzərək kainatı,
O, mənalı baxışlarla tərk elədi həyatı...
Acımadan gəncliyinə parlaq əməllərinə,
Həyatmı qurban verdi öz qatil əllərinə.
Sayğısız bu yaramazlıq, ömrün bu iyrəncliyi
Gələcək günlər eşqinə düşündürdü gəncliyi;
B i r i n c i s ə s
O bizim kəndliydi, ta çocuqluqdan
Birlikdə çalışar, əkin əkərdik;
Yaşıl yamaclarda, dağlar başında
Bir deyib, bir gülüb ləzzət çəkərdik.
Uğursuz bir gündə acı bir külək
Dağları, daşları bir yerə qatdı;
O soyuq ruzgardan xəstələnərək,
Yazıq il yanından ziyadə yatdı.
O gündən bəridir təbiətində,
Doğrusu, düşkünlük ağırlıq vardı;
Seyrək eşitdiyim hər söhbətində
Ölüm düşünərdi, ölmək arardı.
k i n c i s ə s
O çox mütəfəkkir, çox xəyalpərvər,
Həyata, hər şeyə biganə idi.
Görüb düyduğumu söyləsəm əgər,
Bəlkə bir sayğısız divanə idi.
Ömründə bir dəfə gülməzdi üzü,
Çünki dumanlıydı düşüncələri.
O bir qarşılardı gecə-günduzü
Dadlı xəyallara uyandan bəri ...
84
Ü ç ü n c ü s ə s
Ə
srin geniş addımları sürət tapandan bəri
Çoxlarına çətin gəlir mübarizə günləri;
Axan sellər qarşısında aciz, miskin qalırlar.
Sonra sonsuz bir heçlikdən dönüb "ilham" alırlar.
Həyatı bir kölgə kimi, röya kimi duyanlar,
Çətinlikdən çəkinib də hər xəyala uyanlar
Yeniliklər dünyasına yummaq istər gözünü,
Anlamaz ki, bu gedişlə o aldadır özünü ...
1929
85
ÇÖRƏ K DOSTU
Bir az yeyər, içər keyfi durular,
açılar rəngi,
Sonra sərməst olub, qızar gözləri.
Onun sözləri
O qədər mənalı olur ki, inan,
Hər duyan insan
Fəxr edər bəşərin bu övladilə,
O da insanlığın böyük adilə,
Bizi alqışlar,
nitqlər başlar:
" çək bu bakalı o sağlığa ki,
Xəyalı yüksəkdir, qəlbi ləkəsiz,
Ə
yilməz bir kəsə qalsa əkməksiz
*
".
Yazıq üzülüncə meyxanalardan
Büsbütün dəyişər, dönər ahəngi,
açılmaz rəngi...
Təəccüb gəlməsin sizlərə bu iş,
Onu danışdıran meyxana imiş.
[ 1929]
*
Çörəksiz
86
VƏTƏN HƏSRƏT
Elindən, günündən ayrılan könül,
Arabir vaxt tapıb ağlasın gərək.
Ə
ziz kimsələri qırılmış kimi,
Yas tutub qaralar bağlasın gərək.
Demirəm incidib üzsün özünü,
Ə
l üzüb dünyadan yumsun gözünü.
Nə qədər olsa da Vətən sözünü,
Duysun ürəyində, anlasın gərək.
Bir şikəstə neyəm, bir qırıq kaman,
Görmədim bir bəla-həsrətdən yaman,
Vurğun ellər deyib ağlar hər zaman,
Onun qaydasıdır, ağlasın gərək.
1929
87
SƏ F L QADIN
Oxuyun!
Oxuyun şerimin
sizə bağışladığı həyat səhnəsini,
Oxuyun onun
xəyala hökm edən odlu səsini.
Mən söylədiyim,
söyləmək istədiyim bu səhnə
köhnə, pək köhnə
Fahişələr yurdundan bir nümunədir,
O nədir?
Ağarmış saçında qarlı qışların,
boranlı giinlərin kölgəsi yaşar
Ölgün gözləri göylərlə qucaqlaşar.
Çünki yerdən,
yerdəki cinayətdən,
hər qanundan, hər adətdən,
Yemiş dönə-dönə və diksinmişdir.
Kinli gözlərdən uzaq,
pək uzaq bir küncə sinmişdir.
Ey qadın!
Ey ana!
Bu gün sana
soyuq baxan gözlər daşamı döndü'?
Yoxsa gözlərinə çirkinmi göründü?
Dedilər sən böylə deyildin əzəl,
Çiçəklərdən təmiz, güllərdən gözəl.
Bəlkə də arxanca titrəyib qoşan
illərin yorğunu bir könül varmış.
Fəqət indi?
Belin bükülmüş,
saçın ağarmış,
Nə dərdini bilən var,
nə üzünə gülən var!
[ 1929]
88
NQ LAB YURDU
Dedilər hər sabah, hər axşam yenə
Baxırsan yollara həsrətli gözlə...
Mən də az anmıram o günləri ki,
Alardın könlümü bir şirin sözlə.
Söylə, yadındamı o zaman ki, mən
Ə
lvida söylədim tanışlarıma;
Duydum ki, inlədin, sızladın qəlbən,
Dönüb göz gəzdirdin baxışlarıma...
O gündən bəridir heç görüşmədik,
Mümkünmü duymamaq keçən günləri?
Nə bir danışmadıq, nə gülüşmədik
Ayrılıq hökmünü verəndən bəri.
Get, - deyirdi mənə o baxışların,
Hicran günlərinin ömrü az olar.
Qaydadır, boranlı, qarlı qışların
Sonunda çiçəkli, güllü yaz olar.
O sözün ağlımı yığdı başıma,
Unutdum hər eşqi, unutdum yarı;
Bir yeni kainat çıxdı qarşıma
Öpürkən alnımı şimal ruzgarı!
Başqadır burada həyat, hərəkət,
Yazamam günlərin bu sürətini,
Dünya dəyişmişdir, dönmüşdür əvət!
Torpaqdan almışdır öz qüdrətini...
Bu yerdə nə hicran, nə qayğı, nə qəm,
Nə Sənan eşqi var, nə də intizar;
Böyük fikirlərlə məşğuldur aləm,
Bəşərin ölməyən dühaları var!..
Dostları ilə paylaş: |