Microsoft Word Study11-Azerbaijan-Report-Feb2014-Azerbaijani-final
Yüklə 0,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 4.1. AP üsulları haqda müştərilərin bilikləri
- Təchizçilərin % (n=60) Abort (n=149) ANX (n=102)
“RESPOND” layihəsi
Hesabat No. 11 Azərbaycan Respublikası, Bakı şəhəri dövlət sektorunda reproduktiv sağlamlıq və 26 ailə planlaşdırılması xidmətləri üzrə istifadəçilər.
bu gəlişlər müştərinin xidmətlə əlaqəli problem səviyyəsini təhrif edə bilər. Bu tədqiqatda biz abort müştərilərindən təchizçilərin onları təkrar gəlişlərə dəvət edib-etmədiklərini və təchizçilərdən UDV, yaxud oral kontraseptivlərin təyin olunduğu birinci il qadınların neçə dəfə təkrar həkimə gəlişlərini tələb etmələrini soruşduq. AP məsləhətlərinin abort məsləhətləri ilə müqayisəsini daha yaxşı başa düşmək üçün biz, həmçinin, təchizçilərdən abortdan sonra neçə təkrar həkimə gəlişi təklif etmələrini soruşduq. Təchizçilər özlərinin tipik fəaliyyəti haqda düşünmələri üçün təlimlənmişdilər, onlar elə bil fəsadlı halları müalicə etmək üçün cavab verməli deyildilər.
Həm oral kontraseptivlər və həm də UDV üçün təchizçilər ÜST məsləhətlərindən çox həkimə gəlişləri məsləhət edirdilər. Təchizçilər məlumat verirdilər ki, həb istifadəçilərindən birinci il orta hesabla 2,8 həkimə gəliş xahiş olunur (Cədvəl 15). Təxminən bütün (90%) tipik xahişlər görə həkimə gəlişlər bir dəfədən çox olub; bu göstərici ÜST üçün bir illik həkimə gəlişləri ilə contrast olub – birinci il maksimum iki rutin gəlişdən ibarətdir ki, bunların da ikincisi ilk üç ayda həyata keçirilir (ÜST, 2004). Bu tədqiqatdakı mama- ginekoloqların mühasibəsinə görə UDV- in birinci il istifadə edən müştərilər üçün məsləhət görülən həkimə gəlişlərin orta sayı 2,5 olub (Cədvəl 15). Bu həkimə gəlişlər ərzində həkimlər UDV-in yerləşməsini yoxlayır, hormonların səviyyəsi testlərini həyata keçirir, infeksiyanın olub-olmamasını müəyyənləşdirir və ultrasəs müayinəsini edirlər. ÜST UDV yerləşməsindən sonra 3-6 həftə ərzində bir həkimə gəlişi məsləhət görür (ÜST, 2004), amma UDV yerləşdirmiş müsahibə götürdüyümüz təxminən bütün (94%) mama- ginekoloqlar keçmiş 3 ay ərzindərutin olaraq ikidən çox həkimə gəlişi xahiş edirlər.
Təchizçilərin başqa tip müştərilər üçün oxşar olaraq həddən çox həkimə gəlişləri xahiş etmələrini görərək, biz onlardan abortdan sonra müştərilərə neçə həkimə gəliş məsləhət verdiklərini soruşduq. Abort təklif etmiş yeddi təchizçidən çoxu (beş) dedi ki, onlar abortdan sonra azı bir həkimə gəlişi məsləhət görürük. İndiyə kimi, ancaq abort müştərilərinin 25%-i deyib ki, fəsadların yoxlanması və abortun tam olunmasına əmin olmaq üçün həkimə təkrar gəlmək onlara təklif olunub. ÜST israrla məsləhət görür ki, “fəsadlaşmamış cərrahi abortdan sonra rutin olaraq həkimə gəliş üçün tibbi ehtiyac yoxdur” (ÜST, 2012). Bu qeyd əvvəllər nəşr olunmuş Təhlükəsiz Abort rəhbər vəsaitindən (ÜST, 2003) olan düzəlişdir ki, o əvvəllər belə nəşr olunmuşdu: “ola bilsin ki, bir dəfə həkimə gəlişə ehtiyac olsun”.
UDV* 51
2.5 1 Həblər* 49 2.8 1–2
*İstifadənin birinci ilində məsləhət görülən həkimə gəlişlərin rutin sayı Qeyd: Mama-gonekoloqların seçim həcmini əks etdirən təchizçilərin sayı son üç ayda UDV yerləşdirmiş və oral kontraseptiv tətbiqini həyata keçirmiş təchizçilərin sayını göstərir.
“RESPOND” layihəsi
Azərbaycan Respublikası, Bakı şəhəri dövlət sektorunda reproduktiv sağlamlıq və ailə planlaşdırılması xidmətləri üzrə istifadəçilər. 27
Müasir kontraseptivlərin az istifadə olunmasını nəzərə alaraq, nə qədər qadının özlərinin nəsil artımı və AP haqda real olaraq məlumatlı olmasını müzakirə etmək vacibdir. AP məlumatlarının bir mənbəyi olan tibb xidməti təchizçilərinin də AP seçimləri ilə əlaqəli düzgün biliklərə malik olmasına ehtiyac vardır.
Hər müştəri tipinin təxminən 85%-dən çoxu UDV haqda eşidib. AP-nın bütün vasitələri haqda soruşanda qadınların çoxu UDV, həblər, kondomlar və cinsi əlaqədən çəkinmə üsullarının adını çəkib. Qadınlar təcili kontraseptiv həblər ilə çox da tanış deyillər (Cədvəl 16).
Cədvəl 16. Müştəri tipini nəzərə almaqla, AP üsullarının sərbəst olaraq adını çəkən/təsvir edən müştərilərin faizi Üsul Müştərilərin % Abort (n=203) ANX (n=180) UDV 88
91 Kondom 75 76 Həb 72
71 Ritm/təqvim 30 27 Cinsi əlaqədən çəkinmə 60 58 Təcili kontraseptiv həblər 11 13 Spermasid 22 16 Dgərləri* 6 5 *”Digərlərinə” aiddir: Progestin halqası, laktasion amenoreya üsulu və herbal üsullar Cədvəl 17. AP üsullarını onların hamiləlikdən qorunmaqda effektliliyinin düzgün sırası ilə çeşidləyən və UDV, eləcə də, həblərin düzgün olmayan sırası ilə çeşidləyən müştəri və təchizçilərin faizi Müştərilərin % Təchizçilərin % (n=60) Abort (n=149) ANX (n=102) Effektliliyə görə üsulları düzgün çeşidləyənlərin % 21 16
37 Düzgün olmayan sıra ilə çeşidləyənlərin %: Kondomlar həblərdən effektlidirlər 63
65 35
Kondomlar UDV-dən effektlidirlər 26
28 27
Qeyd: Effektliliyinə görə düzgün sıra çoxdan aza olmaqla belə idi: UDV, həblər, kondomlar, cinsi əlaqədən çəkinmə. Bu məlumatlar bu dörd üsula cavab verənlər üçündür.
Azərbaycanda effektlilik səviyyəsinə görə ən çox istifadə olunan üsulların çeşidlənməsi haqda soruşanda müştərilərin 2/3 hissəsindən çoxu bilirdi ki, UDV ən effektli və cinçi əlaqədən çəkinmə isə ən effetsiz üsuldur (məlumatlar göstərilməyib). İndiyə qədər Yüklə 0,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|