Microsoft Word Study11-Azerbaijan-Report-Feb2014-Azerbaijani-final



Yüklə 0,49 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə11/21
tarix26.03.2018
ölçüsü0,49 Mb.
#34222
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   21

 

“RESPOND” layihəsi

  



  Hesabat No. 11 



Azərbaycan Respublikası, Bakı şəhəri dövlət sektorunda reproduktiv sağlamlıq və  

ailə planlaşdırılması xidmətləri üzrə istifadəçilər. 



17

 

2.2. AP istifadəsinin gələcəkdə planlaşdırılması  

Şəkil 2-də hamiləlikdən qorunmaq üçün müştərilərin AP-nın istifadəsinin planlaşdırılması 

göstərilmişdir. Abort müştərilərinin 70%-i və ANX müştərilərinin 50%-i gələcəkdə müasir 

vasitələrdən istifadə edəcəklərini arzuladıqlarını ifadə ediblər. Bu iki qadın qrupu arasındakı 

fərq uşaqlarının ayından ibarətdir; abort müştərilərinion uşaqları ANX müştərilərinin 

uşaqlarından çoxdur, odur ki, onlar gələcəkdə AP üsullarından daha tez-tez istifadə 

edəcəklərini planlaşdırırlar, nəinki az uşaq olanlar.   

 

Hər iki qrupdan olan qadınlardan UDV-ə meyillik abort müştərilərində—47% və ANX 



müştərilərində 41%-dir. Hər iki qrupdan olan qadınların bəziləri dedilər ki, hamiləikdən 

qorunmaq üçün heç nə etməyəcəklər; onlardan çoxu dedi ki, hamilə olmaq istəyirlər. ANX 

müştərilərinin təxminən ¼ hissəsi bu suala cavab vermədilər.  

 

Şəkil 2. AP-nın müxtəlif üsullarının istifadəsini planlaşdıran müştəri tipinə görə 

müştərilərin faizi  

47

41



6

4

19



6

12

7



12

18

5



24

0%

10%



20%

30%


40%

50%


60%

70%


80%

90%


100%

Abort


ANX

Cavab verməyib

Heç bir üsul

Digərlər


Kondom

Həblər


UDV

n=203


n=180

 

 

2.3. Müştərilərin qəbul etdiyi AP xidmətləri  

Abortdan sonra kontraseptivlərin qəbulu üçün həvəsləndirmənin bir yolu qadın tibb 

müəssisəsini tərk etməmiş AP-nın bir üsulunu tətbiq etmək, yaxud resept yazmaqdır. Bu 

tədqiqatda abort müştərilərinin ancaq 6%-i müəssisəni AP-nın bir üsulu ilə tərk etdi (Şəkil 3, 

səhifə 18); qadınların 3%-i kondom götürdü və digər 3%-inə abortdan dərhal sonra UDV 

yerləşdirildi. Digər 14% müəssisəni üsulun tətbiqi üçün reseptlə tərk etdi; bu qadınlardan da 

çoxu UDV üçün olan reseptlətərk etdi (9%). Yerli tədqiqatçılar UDV üçün “resept” 

anlayışına belə aydınlıq gətirdilər ki, bu qadınlar UDV-ni aptekdən alandan sonra bu 

vasitənin yerləşdirilməsi üçün həkimin yanına qayıdacaq. (UDV-nin alınması üçün 

resepttələb olunmur.) Ola bilsin ki, bir qədər müddət keçəndən sonra qadınların əksər hissəsi 

hansısa bi AP üsulu üçün tibb müəssisəsinə qayıdacaq: bu tədqiqatda olan təchizçilərin 

bəziləri  əmindirlər ki, abortdan bir ay sonra UDV-nin yerləşdirilməsi çox münasib bir 

vaxtdır (Cədvəl 16-ya baxın) və digər tərəfdən, müəssisələrdə vasitə olmaya bilər.   




 

 

 



“RESPOND” layihəsi

  



  Hesabat No. 11 

 Azərbaycan Respublikası, Bakı şəhəri dövlət sektorunda reproduktiv sağlamlıq və  



18 

ailə planlaşdırılması xidmətləri üzrə istifadəçilər.

 

Şəkil 3. Aborta gəliş zamanı AP qəbul etmiş abort müştərilərinin faizi   

6%

14%

80%

Metod


Təyinat

Heç birisi/Cavab 

vermədi

 

 

Abortdan sonra AP qəbulunun həddən çox az olmasının bir səbəbi ola bilsin ki, abort 



müştərilərinin 40%-dən azının təchizatçıların onlarla aborta gəldikləri  ərəfədə AP haqda 

müzakirələr apardıqlarını məlumat verməsidir (Şəkil 4, səhifə 18).  

 

Abort müştərilərinin arasında 39%-i məlumat verdilər ki, təchizatçılar onlarla AP haqda 



söhbət aparıblar və təchizatçıların çoxu öz müştərilərini bu vasitələri istifadə etmək üçün 

həvəsləndiriblər (Şəkil 4). Bu, xüsusilə, UDV üçün həqiqət idi. Müştərilərin çox az bir 

hissəsi məlumat verdilər ki, onların həkimləri UDV, həblər və kondomların istifadəsi üçün 

aktiv surətdə bu üsullardan uzaqlaşdırmaq yolunu tutmuşlar; bu yolu məsləhət görən 

həkimlər, ola bilsin ki, bunu sağlamlıq məqsədilə etmişlər, məsələn,  əgər müştərinin bu 

üsulu istifadə etməsi üçün əks göstəriş varsa. Təchizatçının UDV, yaxud kondomlara 

nisbətən həb qəbuluna görə heytral mövqe tutduğunu hiss edən müştəri hissəsi daha çox 

olmuşdur. Neytrallıq yaxşı məsləhət  əlaməti ola bildiyi halda, bu nəticələri interpretasiya 

etmək çətin olur, belə ki, biz bu neytrallığın müxtəlif üsulların müzakirəsi, yaxud adekvat 

məlumatlarla bağlı olmasını aydınlaşdıra bilmirik.  



 

Cədvəl 5. Təchizçinin AP üsullarına toxunduğunu* məlumat verən üsulla əlaqəli müştəri 

faizi   

Haqqında danışılmış üsul 

Müştərilərin %  

Abortlar 

(n=203) 

ANX 

(n=180) 

Hər hansı üsul 

39 

26 


UDV  

37 


24 

Kondomlar  

24 

18 


Həblər 21 

18 


Spermasid 12 

Təcili kontraseptiv həblər 2 



Progestin halqası  



<1 

<1 

* Təchizçi bu, yaxud əvvəlki abort/hamiləlik gəlişi ilə əlaqəli haqqında danışılmış üsul. 

 



 

“RESPOND” layihəsi

  



  Hesabat No. 11 



Azərbaycan Respublikası, Bakı şəhəri dövlət sektorunda reproduktiv sağlamlıq və  

ailə planlaşdırılması xidmətləri üzrə istifadəçilər. 



19

 

Şəkil 4. Müştərilərin tipi və üsula müvafiq müasir üsulların istifadəsi üçün təchizçının 



dəstəyinə əsasən müştərilərin faizi 

0%

20%



40%

60%


80%

100%


Abort

ANX


Abort

ANX


Abort

ANX


Həkim dəstəklədi

Həkim biganə idi

Həkim dəstəkləmədi

UDV

Həblər

Kondomlar

n=75


n=43                        n=43

n=33


n=48          n=32

*Həkimlə bu metodlar haqda danışan müştərilərin arasında

 

 

 



3. Səhiyyə sisteminin təsirləri 

3.1. Xidmətlərin yerləşməsi 

AP-na çatmaq üsullarından biri potensial istifadəçilərin bu vasitələrin harada əldə etməyin 

mümkünlüyünü bilmələridir. Bütün vasitələri özəl apteklərdə tapmaq olar, amma UDV 

xəstəxanada yerləşdirilə bilər. Qadınların  əksəriyyəti UDV, kondom və  həblərin  əldə 

olunması üçün hara getmək lazım olduğunu bilirlər. Tibb xidməti müəssisələri UDV daha 

tez  əldə olunması üçün yerin olması  məlumatlarda  ən çox öz yerini tutduğu halda (77% 

abort və 60% ANX müştərilərində), kondom və həblərin əldə olunmasında apteklər daha 

böyük roloynayırlar (Cədvəl 6).  

 

Təcili kontraseptiv həblər (TKH) Bakı apteklərində olur, ancaq abort müştərilərinin 76%-i 



və ANX müştərilərinin 84%-i onları harada əldə etmək mümkün olduğunu bilmirlər. Bu 

fakt onunla təsdiqlənir ki, onlardan təcili kontraseptiv həblər barəsində soruşanda onlar bu 

haqda eşitmədiklərini söyləyirlər (məlumatlar göstərilməmişdir).  

 

Cədvəl 6. Mənbənin yerləşməsi, müştərinin tipi və vasitələr nəzərə alınmaqla AP 

vasitələrinin haradan əldə olunmasını bilən müştərilərin faizi  

Vasitə 

Tibb müəssisəsi  

Aptek 

Ailə portnyoru  

Bilməyənlər 

Abort 



(n=203) 

ANX 



(n=180) 

Abort 



(n=203) 

ANX 



(n=180) 

Abort 



(n=203) 

ANX 



(n=180) 

Abort 



(n=203) 

ANX 



(n=180) 

UDV 


77 

60 


17 

29 


  0 

  0 


 6 

11 


Kondom 

  0 


<1 

78 


80 

10 


  2 

12 


18 

Həb 


  4 

  9 


77 

62 


  0 

<1 

19 


28 

TKH  


  3 

  3 


21 

12 


  0 

  0 


76 

84 



Yüklə 0,49 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   21




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə