Microsoft Word Study11-Azerbaijan-Report-Feb2014-Azerbaijani-final
Yüklə 0,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İmtina tezliyi
“RESPOND” layihəsi
Hesabat No. 11 Azərbaycan Respublikası, Bakı şəhəri dövlət sektorunda reproduktiv sağlamlıq və 34 ailə planlaşdırılması xidmətləri üzrə istifadəçilər.
müqayisə etmək istəmədik. Amma bu kiçik nümunədən bəzi müşahidələri qeyd etməyə dəyər.
RS xidmətlərini həyata keçirən tibb müəssisələrində AP xidmətləri arayan bu 16 qadının, orta hesabla 28 yaşı, 1,6 uşağı və 2,6 abortu olmuşdu. Bu AP müştərilərinin demoqrafik oxşarlığı abort müştərilərinə daha çox olmuşdur, nəinki ANX müştərilərinə. Bu göstəricini qeyd etməyə dəyər, çünki bu, kontraseptiv vasitə axtaran bu qadınların uşaq dünyaya gətirmək və abort təcrübəsinə malik olduğunu göstərir və digər tərəfdən bu qadınlar qoruyucu tədbir əldə etmək qərarına gəliblər.
Müsahibə götürülmüş bu 16 AP müştərisinin öz menstrual sikllərinin ən yaxşı nəsil artımı vaxtı haqda və abortdan sonra nəsilartırma imkanlarının geri qayıtması haqda dəqiq məlumatları var idi. Əksəriyyəti (16 qadından 12-si) müxtəlif kontraseptiv üsulların (UDV, kondomlar, ritim və təqvim) adlandırılması ilə kifayət qədər yaxından tanış idilər, eyni zamanda qadınların yarısından azı (yeddi) oral kontraseptivlərə toxundular. AP xidmətlərini axtaran qadınlar arasında üç nəfəri UDV uzun müddət təsir edən üsul və azı beş il effektli olmasını bildi.
AP xidmətləri üçün mama-ginekoloqa gedəndən sonra müştərilərin kontraseptiv üsullarının effekti haqda bilikləri ancaq dəqiq olub. 12 qadından ancaq üçü hamiləlikdən qorunmaqda effektliliyinə görə bu üsulları öz düzgün sırasına düzməyi bacarıb. Hələ də onların əksəriyyəti hamiləlikdən qorunmaqda həbləri kondomlardan az effektli kimi hesab edirlər. Həblərin istifadəsi ilə bağlı onların narahatçılığında hələ də əlavə təsirlər (real və tibbi əsası olmayan) böyük rol oynayır.
Müsahibə götürülmüş müştərilərdən təxminən üçü UDV istifadəsini seçib və onların yarısına həkimə gəldiyi gün UDV tətbiq edilib. 5-ci cədvəldən göründüyü kimi, bu heç də gözlənilməz dyil ki, bizim nümunəmizdə qadınların çoxu UDV seçiblər, belə ki oral kontraseptivləri əldə etmək üçün onlar həkimə yox, aptekə getməli idilər. Çoxları dedi ki, onlar UDV-ni həkim məsləhət gördüyü üçün seçiblər, o ən az narahatçılığa səbəb olur və onların portyoru bu üsulu digərlərindən daha çox xoşlayır.
Həkimə gəldiyi gün UDV yerləşdirilmiş səkkiz qadından yeddisi xidmətə görə ödəniş aparıb və biri bu suala cavab verməkdən imtina etdi. Ödəniş edənlərdən bu yeddi nəfəri orta hesabla 35 AZN (US $44) verib. Ödəmə sualına cavab verməkdən imtina etmiş qadın isə bildirdi ki, bura gəlməmişdən əvvəl ödənişin təxminən 30 AZN (US $38) olcağını gözləyirdi. Bu ödənişə müəssisədə müsahibə götürülən gün edilən bütün ödənişlər daxildir: qadınların çoxu üçün UDV-in özü bura daxil deyil. Ancaq bir qadın məlumat verdi ki, UDV-ni müəssisəyə özü gətirib, amma onun qiymətini soruşsaq da buna cavab vermədi.
Qadınlardan beşinə onların müəssisəyə gəldiyi gün UDV yazıldı və lazımi testlərdən keçməli oldular. Bu beş qadından üçü ödəniş apardı və orta ödəmə 13 AZN (US $16.50) oldu.
16 AP müştərisindən yeddisi məlumat verdi ki, onlara həkimə gəldiyi gün ultrasəs müayinəsi olundu və üçü isə qan analizləri götürüldüyünü dedi.
“RESPOND” layihəsi
Azərbaycan Respublikası, Bakı şəhəri dövlət sektorunda reproduktiv sağlamlıq və ailə planlaşdırılması xidmətləri üzrə istifadəçilər. 35
Bu tədqiqatın nəticələrini qeyd etməmişdən əvvəl bəzi məhdudiyyətlər müzakirə olunmalıdır.
İdeal olaraq, AP xidmətlərində maliyə stimulunun rolunu müəyyənləşdirmək üçün biz müəssisələrdə qeyri-rəsmi ödənişlərin miqdarında müxtəlifliyi və eləcə də AP təchizinin səviyyəsini tədqiq etməli olduq. Ancaq, ödəniş müxtəlif yerlərə edilməsi və AP istifadəsinin az olması səbəbindən bu ideal tədqiqat mümkün olmadı. Əgər ödəniş səviyyəsində müxtəlifliyi əldə etmək mümkün olarsa (ya müdaxilə yolu ilə, ya da coğrafi sahələrlə), gələcəkdə bu sualı araşdırmaq yaxşı olardı.
İmtina tezliyi Bu hesabatın üsular bölməsində təsvir olunmuş müştərilər arasında imtina tezliyi 26% olduğundan, bu tədqiqatda nəticələr məhduddur. Qadınların ¼-nin əməkdaşlıqda zəiflik göstərməsinin bəzi mümkün səbəblərinə aşağıdakılar aiddir: Bu tədqiqata iki həssas mövzu cəlb edilmişdir: abort/AP və qeyri-rəsmi ödənişlər. İmtina tezliyinin yüksə olmasının bir hissəsi çox güman ki, qadınların bu mövzunu müsahibə götürənlə müzakirə etmək istəməməsidir. Müsahibə gütürülən qadınların həkimdən çıxandan sonrakı vaxtı, xüsusilə də abort müştəriləri üçün, çətin və mürəkkəb bir vaxtdır. Bəzi qadınlar müsahibə olunmaq üçün özünü kifayət qədər yaxşı hiss etmirlər. Əfsus ki, belə bir halda biz qadınların xidmətlər üçün nə qədər ödədiklərini və hansı xidmətlərin edildiyini bilmək istəyirdik, biz onların həkimə gəlişlərindən əvvəl müsahibə götürə bilmirdik. Bu tədqiqatdakı məqamlar gizli saxlanılmalı olduğundan, biz onların telefon nömrəsini götürə bilməzdik ki, müəssisəni tərk edəndən sonra onunla əlaqəsaxlamağa cəht edək. Bəzi müəssisələrdə həkimlər müştərilərinə bizim tədqiqat suallarına cavab verməməyi deyirdilər. Bu, ola bilsin ki, son iki ildən artıq müddətdə dövlətin qeyri-rəsmi ödənişlər və korrupsiyanın digər növləri üzərində olan diqqətinin artması ilə əlaqədardır. Əməkdaşlıq etdiyimiz müəssisələrdəki bütün baş həkimlər tədqiqata köməklik göstəriblər və tədqiqatın həyata keçirilməsindən əvvəl onunla əməkdaşlıq etməyə razılıq veriblər, amma bəzi hallarda müəssisənin heyyət üzvləri əməkdaşlıq etməyiblər. Belə hallarda ölkədaxili tədqiqatmılar müəssisənin baş həkimi ilə təkrar görüşüb tədqiqatın məqsədini deyir, onun gizli saxlanılmasını əmin edir və öz heyyət üzvləri ilə yenidən danışmağı xahiş edirlər.
İmtina tezliyinin yüksək olmasının əsas səbəbi əməkdaşların boyun qaçırmasıdır. Əgər imtina təsadüfi xarakter daşımasaydı, o zaman biz müəyyən tip müştərilərdən cavabları itirə bilərdik. Qadınların niyə əməkdaşlıqda zəiflik göstərməsini dəqiq bilməməyimiz Yüklə 0,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|