٢٣٩
-
Al bu da bıçax, harasınnan sevirsәn kәs, amma yadında
olsun, sәn kәsәn әti ölçәcәyik, әgәr bir çәrәhdәn azı bir misqal
da artıq olsa, vay gününә olacax, verәcәyәm salsınnar qodux-
luğa, halın gәlsin yerinә.
-
Axı mәnim әlim daş-tәrәzi deyil ki, düz bir çәrәk kәsә
bilәm, bәlkә az-çox oldu?
-
Onu daha özün bilәrsәn, bu, nә eylәsin, sizin sözünüz
bir çәrәk әtdi, olmasa istәyirsәn neçә tümәn puldan ötrü bu
yazığı doğram-doğram edәsәn?
-
Yox, hacı, mәn elә adamlardan deyilәm. İndi ki, belә ol-
du, әslәn mәn öz haqqımnan keçdim. İcazә verin, mәn gedim.
-
Sözüm yoxdu, amma gәrәk beş tümәn verib gedәsәn.
Çün sәhәrdәn bu kişi vaxtın qoyub işinnәn qalıb.
-
Hacı, mәn tәlәbimi istәmәdim, daha beş tümәn nәdi?
-
Sözü uzatma, beş tümәni qoy bura, xoş gәldin.
Qazı hökmünә ürәkdәn razılaşmayan tәlәbkar beş tümәni
verib deyinә-deyinә çıxdı eşiyә.
Qazı dedi:
-
O birisi şikayәtçi sözün desin!
Atı kor olmuş kişi durub ayağa, işin nә olmasın tәriflәyib
sonra belә şikayәtlәndi:
-
Bu kişi mәnә kömәk elәmәk yerinә vurub atımı kor
edib. Mәn gözü sağ olan at istәyirәm.
-
Sәn haxlısan. Amma de görüm, sәn atını satmax istәsәn
neçә deyәrsәn?
-
Hacı, bazardan xәbәrim yoxdu. Amma ola bilәr ki,
atımı otuz tümәnә alsınnar.
-
Çox yaxşı, atını ver aradan bölsünnәr, yarı pulun bu
kişidәn al, kor tәrәfin ver buna, gözlü tәrәfi dә sәnin olsun.
-
Axı onda daha at ölәr, da ölü at nә dәrdimә dәyәr?
٢٤٠
-
Bu kişi neynәsin, sәnin nәzәrin budur ki, bir gözdәn
ötrü sәnә bir at alsın. Bu әdalәtdәn uzaq olar. Mәn diyәni edin,
artıx da danışmayın.
-
Yox, hacı, mәn istәmirәm. Bir gözlü at ilә dә keçinә bi-
lәrәm, icazә verin, mәn gedim.
-
Getmәmişdәn qabax beş tümәn qoy bura, sonra Allah
amanında.
Atı kor olmuş kişi dә, pul borc verәn adam tay naçarlıxdan
beş tümәni verib o yerdәn çıxdı. Qazı bir ayrı tәlәbkardan da-
nışmax istәyәndә uşax әldәn verәn kişi çox narahatlıxla qalxıb
ayağa dedi:
-
Bu Allahdan xәbәrsiz kişi bu gün mәni yaslı edib, uşa-
ğımın canın alıb.
-
Bir az özünә toxtaxlıx ver, de görüm, nә olub? Bu kişi
niyә sәnin uşağını öldürüb?
-
Bu ağa istәyirmiş tәlәbkarlar әlinnәn qurtulub qaçsın,
divardan atılıb düşüb mәnim arvadımın qırağına, o yazıx da
uşağın salıb.
-
Әzizim, sәn dә haxlısan. İndi mәn deyәn kimi edin, sәn
dә öz haqqına çatasan.
-
Hacı ağa, Allah sәnә ömür versin, hәr nә buyursan, ona
әmәl edәrik.
-
Elә indi ikiniz dә gedin sәnin hәyәtinә, bu kişi divar di-
bindә uzansın, sәn dә get divar üstünnәn atıl bunun qarnının
üstünә, öldü, haqqıdır, ölmәdi dә Allah tәrәfinnәn qalıb, ya-
şamalıdır.
Uşağı ölәn kişi bir az fikirrәşib, işin sonun başa düşәnnәn
sonra dedi:
-
Hacı ağa, haradan mәlum mәn bunun üstünә düşәndә
özüm dә ölmәyәm. Bir dә mәn qorxax adamam, ucadan atıla
bilmәrәm.
٢٤١
-
Olsun, özün atıla bilmәsәn, ayrı adam tut, bu işi gör-
sün.
-
Bәlkә o adam atılıb yerә düşәndә ona bir şey oldu, ya
da öldü, onda mәn başıma nә daş salım?
-
Hökm budur, indi özün bilәrsәn, hәr cür edirsәn et.
-
Hacı ağa, mәnim uşağımın ölmәsi Allahın mәslәhәti
idi, daha şikayәtim yoxdu, icazә verin mәn gedim.
-
Sözüm yoxdu, amma beş tümәn yadınnan çıxmasın.
Uşağı ölәn kişi pulu verә-verә gördülәr, eşşәyinin quyruğu
çıxan kişi qaçmaxdadı. Qazı dedi:
-
Tutun onu.
Yazıx kişini tutdular. Qazı dedi:
-
Hara qaçırsan?
-
Vallah, hacı, mәnim eşşәyimin kökünnәn quyruğu yox
idi.
-
Sәfeh danışma, quyruxsuz eşşәh olmaz.
-
Hacı ağa, mәn yazığam, icazә ver, gedim.
-
Beş tümәni ver, xoş getdin.
Bu kişidәn dә beş tümәni alıb tәlәbkarlar çıxıb gedәnnәn
sonra qazı burclu kişiyә dedi:
-
O pullardan iki tümәn yarım mәnim haqqımdı, qalanı
sәnindi. Haqqını götür, get, amma yadında qalsın, heç vaxt bir
qapını çalmamış içәri girmә.
Burclu kişi “Baş üstә” deyib pulları götürdü. Xırda pulları
olmadıxdan qәrar oldu borclu kişi aparıb eşikdә pulu xırdala-
yannan sonra gәtirib qazının haqqın versin. Borclu kişi çıxdı
eşiyә. Yadına saldı sәhәr bir qıran pulu yox idi, indi on yeddi
tümәn yarım pulun yiyәsidir. Öz içindә yaman sevindi. Necә ki
yoxsul adamın әlinә pul düşәndә bilmәz harada nәyә xәrclәsin,
elә bu da o halda idi. Hәr zada tamahı düşürdü. Hәr nә almax
istәyirdi, amma genә dә ürәyinnәn gәlmirdi pulların xәrclәsin.
Dostları ilə paylaş: |