Microsoft Word Tebrizden bashlanan dunya doc
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
55 Onun harayına, etirazına səbəb olan amillərin sırası çox genişdir. O, milyonları doğma yurdlarını tərk etməyə baş əymək məcburiyyətində qoyanlar, ana dilini yasaq edənlər, xalqın ən sədaqətli mübariz oğullarını gizli yollarla məhv edənlər, zindan küncündə çürüdülənlər əleyhinə etiraz səsini qaldırır. Misralarını bu cinayətləri törədən rejim və rejim başçıları əleyhinə ittiham sənədinə çevirir. “Daha bəsdir”, - deyə haqq səsini bütün dünyanın qulaqlarına çatdırmaq üçün car çəkir.: Daha bəsdi, Bu qeyri-insani cinayət Milyonlar məcbur olub, Ana yurdunu tərk etməyə... Səməd Behrəngi mübhəm ölümnən Arazda görüşdü... Saldı Parisdə vətən Həsrətdə can verdi Saedi... Daha bəsdi. Daha bəsdi, Qoyun Azərbaycan qulluqdan Xilas olsun, hürr olsun!(23, s.135). Güclü axtarış və yaratmaq əzminə malik olan şair keçdiyi yaradıcılıq yollarına nəzər salarkən xalq yazıçısı, akademik Mirzə brahimovun “ drak və nəcat” adlı məqaləsindən tanış olduğum aşağıdakı sətirlər gözlərim qarşısında səf çəkib dayan- dılar. Məni düşündürən ümdə məsələ bir də bu oldu: -Xalq yazıçısı bu sətirləri sanki Qulamrza Səbri Təbrizinin çoxsahəli yaradıcılıq cəbbəxanası ilə tanış olduqdan sonra qələmə almış- dır: “Ağır sal qayaları qaldırmaq çətin olduğu kimi yorulmaz, arası kəsilməz əməyi ilə insan fəaliyyətinin bir və ya bir neçə sahəsində dərin iz buraxmış adamlar haqqında danışmaq çətin- dir: bilmirsən müxtəlif cəhətli olan, çevirdikcə müxtəlif rəng- 56 lərə çalan bu böyük əmək asarının hansı keyfiyyətlərindən baş- layasan, hansı rənglərə üstünlük verəsən (13, s. 89). *** Qulamrza Səbri Təbrizi mənsub olduğu xalqın ağır po- etik və sənət yüklü qatarında yer almaq üçün göstərdiyi səylər hələ də qədərincə araşdırılmayan bir bahadır hünəridir, bir xə- zinədir. Poetik diyar elə bir aləmdir ki, oraya qanad açıb gələn nəsimin nəfəsində ötüb keçdiyi bağların, baxçaların, çəmənlərin, insanların məskunlaşdıqları məhəllələrin rayihəsi duyulmasa onun pişəvazına çıxanların məhəbbətini qazana bilməz. Mən bu fikirdəyəm ki, şair Qulamrza Səbri Təbrizi Azərbaycan poezi- yasına gətirdiyi yeni ab-hava ilə siqlətli bir missiyanı yerinə yetirmişdir. Onun yaradıcılığının ümdə dəyəri də burasındadır. randa müasir həyatın yetişdirdiyi nəsl özünün siyasi-psi- xoloji baxışlarına günün poeziyasının əks-səda verməsini tarixi bir zərurət kimi irəli sürür. Qulamrza Səbri Təbrizinin Şərq cöv- hərli, qərb nüanslı, Azərbaycan mayalı şeirlərinin həmin zəru- rətin poetik məhsulu hesab etmək tarixi həqiqətin etiraf edilməsi demək olardı. Mən köksündə vətənpərvərlik ocağı, xalqına layiqli sə- nətkar övlad olmaq məşəli alovlanan şairin bu istəyinə bircə fik- rimi əlavə etmək istərdim: - Onu poeziyaya gətirən cığırlar sonralar geniş şahrahlara çevrilərək öz yaradıcısını sütunlarından vətənə və xalqa məhəb- bət, sevgi nəhri şəlalənən saraya aparıb çıxartdı. Bu səltənətin ən parlaq səyyarəsi isə poeziya oldu. Məncə, şair, tədqiqatçı, ədə- biyyatşünas, tərcüməçi, nasir Səbri Təbrizinin bütün uğurlarının məşəli öz qığılcımını daim köksündə, qəlb evində şölənənən poetik ocaqdan almışdır. O, bütün uğurları üçün bir an belə səngimək bilməyən, onu daim yeni yaradıcılıq üfüqləri fəth 57 etməyə səsləyən poetik məşəldən almışdır. O, bütün uğurları üçün istedadına, halal və səxavətli əməyinə minnətdar olmalıdır. Mən bəhsimizin bu yerində görkəmli söz ustasının şair ləyaqətindən, şair sözünün qüdrətindən söz açan “Tarixin çarxı” adlı qələm məhsulunun yanından sükutla keçməyi ədalətli hesab etməzdim. Orasını xatırladım ki, onun misralarındakı qüdrət və təsir gücünün aşqarını bu inamında axtarmaq heç də yanlış olmazdı: Tarixin çarxı Ş airlərin Haqq səsilə fırlanır. Ş airlərin səsi batırılanda Tarix dayanır. Haqq səsi. Ş airlərdir uçuran Dünya deyilən qəfəsi (16, s. 9). Ş air canı, qəlbi, varlığı qədər sevdiyi doğma diyarı Azər- baycana həsr etdiyi qələm məhsullarında sanki vətənə məhəb- bətini dilə gətirmək üçün sevgi ilahisini təmin edə biləcək söz tapmaqda axtarışlarının nəticəsi heç bir halda onu qane etmə- mişdir. Doğru fikirdir. Əsl sevgini yalnız ilahi nüyanslar ifadə edə bilərlər. Amma bir qənaətimi gizlətmək istəməzdim. Vətə- ninin şəninə bəstələdiyi poetik mahnılar könülləri sevindirməyə, ş ad etməyə qadirdilər. Bu mahnılar onun vətənə sevgisini ifadə etməkdə korluq çəkmirlər. stərdim şairin vətənə məhəbbətinin fəzalarında qanad açan nəğmələrin avazını oxucular olduğu kimi eşitsinlər: Azərbaycan! Nağıllarımın ölkəsi, Son yerim, son sığınacağım... Həsrət dərdimin davası . 58 Altı qızıl, Üstü qızıl, Tüstüsü də qızıl, məmləkətim, Havam,suyum, bərəkətim! (29, s.11). Bu da şairin doğma vətəninin şəninə bəstələdiyi başqa bir mahnıdır. Xəmirəsi sədaqətli övlad məhəbbətindən, vətənin xilası və xoşbəxtliyi üçün hətta, bir damla yağış olmağı qənimət bilən vətən oğlunun sevgisindən yoğrulan bir məhəbbət: Aşiqlər sevdiklərinə – Çiçəklər, öpüşlər verir... Kəlmələrim, misralarım, Çiçəklərim, Öpüşlərimdir. Sevgi yağışı olub Çisələmək istərdim vücuduna. Aşiqlərin sevgidən savayı Nəyi var ki... (17, s.61). Ş air Qulamrza Səbri Təbrizinin vətən adlanan diyara məhəbbətinin həddini müəyyənləşdirə bilən bir meyar tapmaq istərdim. Doğrusu, boşa çıxdı. Bu bəşər övladının anaya, sevgi- liyə Məcnunun Leyliyə, Fərhadın Şirinə olan məhəbbətləri ilə yan-yana qoyulsaydı heç bir baxımdan onlardan aşağı pillədə dayanmazdı. Təbii ki, bütün bəşəri, elmi, mədəni, ideoloji obyektlərə bəslənən məhəbbət kimi bu da səbəbsiz deyil. Ş airin Quzeyə, xüsuslə onun vuran qəlbi, düşünən beyni, müqəddəs elm və mədəniyyət mərkəzi olan Bakıya sevgisinin ümdə bünövrə daşı dolanbac hadisələrlə zəngin olan zəmanə- mizdə Bakı həmişə onun üçün bir ümid bargahı olmuşdur. Vətənin müxtəlif dövr və zamanlarda saysız-hesabsız problem- lərinin təbibi, doğma diyarı xoşbəxt günlərə aparan karvanın Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|