Б и б л и о гр а ф и й а
13
Cəsarətlə dеyə bilərik ki, B.Vahabzadə mənsub
olduğu nəslin bütün
mənəvi istəklərini şеirə gətirdi.
…Bu yazını böyük yazıçı Çingiz Aytmatovun “Bəxtiyar
Vahabzadə öz möhtəşəm poеziya məbədini ucaltmaqdadır. O qüd-
rətlidir. Qoyduğu təməl möhkəm və gözəldir” fikri ilə bitirmək
istərdim, ancaq Azərbaycan xalqının ümummilli lidеri, müasir
Azərbaycan dövlətçiliyinin qurucusu Hеydər Əliyеvin nеçə illər
əvvəl Bəxtiyar Vahabzadənin “Hara gеdir bu dünya?!” pyеsinin
tamaşasına baxdıqdan sonra söylədiyi tarixi sözləri xatırlamamaq
mümkün dеyil: “Bəxtiyar Vahabzadənin
hər bir əsəri dəyərlidir,
qiymətlidir. Onun hər bir əsəri bizim mədəniyyətimizi, incəsənəti-
mizi, ədəbiyyatımızı inkişaf еtdirir”.
Nizami Cəfərov,
AMEA-nın müxbir üzvü
Б я х т ий ар Ва щ аб з а д я
14
Bəxtiyar Vahabzadənin həyat
və fəaliyyətinin əsas tarixləri
Bəxtiyar Mahmud oğlu Vahabzadə 1925-ci il avqust ayının 16-da
Şəki şəhərində anadan olub.
1934
- Bakı şəhərində 136 saylı məktəbin
I sinfinə
gedib.
1942
- Bakı şəhəri Oktyabr rayonu 172 saylı mək-
təbini bitirib və həmin il S.M.Kirov adına
Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki
BDU) filologiya fakültəsinə daxil olub.
1943
- “Ana və şəkil” adlı ilk şeiri “Ədəbiyyat
qəzeti”ndə dərc edilib.
1944-1945
- “Ədəbiyyat” qəzetində şöbə mudiri vəzifə-
sində işləyib.
1945 -
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinə üzvlüyə
qəbul edilib.
1945-1946
- “Azərbaycan gəncləri” qəzetində şöbə
müdiri vəzifəsində işləyib.
1947
- S.M.Kirov adına
Azərbaycan Dövlət Uni-
versitetinin filologiya fakültəsini bitirib;
- S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Uni-
versitetinin aspiranturasına daxil olub.
1949 -
“Uşaqgəncnəşr”də Müasir ədəbiyyat şöbə-
sində redaktor vəzifəsində çalışıb;
Б и б л и о гр а ф и й а
15
- “Mənim dostlarım” adlı ilk kitabı Azərnəşr-
də çap olunub.
1950
- S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Uni-
versitetinin Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi ka-
fedrasında müəllim işləyib.
1951 -
“Səməd Vurğunun poeziyası: (lirikası və
poemaları)” mövzusunda namizədlik disserta-
siyası müdafiə edib və Ali Attestasiya Komis-
siyasının qərarı ilə filologiya elmləri namizədi
alimlik dərəcəsinə yiyələnib;
- S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Uni-
versitetinin Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi ka-
fedrasında baş müəllim vəzifəsinə keçib.
1953
- Sov.İKP üzvlüyünə qəbul olunub.
- S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Uni-
versitetinin Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi ka-
fedrasında dosent vəzifəsinə keçirilib.
1954 -
SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fərmanı
ilə “Əməkdə fərqlənməyə görə” medalı ilə
təltif edilib.
1958
- İki yerə parçalanmış Azərbaycanın
tarixi fa-
ciəsini əks etdirən “Gülüstan” poemasını
yazıb.
1959 -
SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin qərarı ilə
“Əməkdə fərqlənmə medalı” ilə təltif edilib;
- İran, İraq (Kərbəla şəhəri), Livan və Misir
ölkələrində səfərdə olub.
1961
- Afrika boyu ölkələrində səfərdə olub.
Б я х т ий ар Ва щ аб з а д я
16
1962
- “Gülüstan” poemasına görə “millətçi” dam-
ğası ilə Azərbaycan Dövlət Universitetindən
çıxarılıb.
1964
- S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Uni-
versitetinin ixtisaslaşdırılmış elmi şurasında
“S.Vurğunun həyatı və yaradıcılıq yolu” möv-
zusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə
edib.
1966
- S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Uni-
versitetinin “Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi”
kafedrasında professor vəzifəsinə seçilib.
1967
- Bakı şəhəri Zəhmətkeş deputatları Sovetinin
XI çağırışına 320 №-li
dairədən deputat
seçilib.
1970
- S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Uni-
versitetinin Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi ka-
fedrasının müdiri vəzifəsinə seçilib.
1974 -
Azərbaycan sovet ədəbiyyatı və teatr sahə-
sində xidmətlərinə görə Azərbaycan SSR Ali
Soveti Rəyasət Heyətinin Fərmanı ilə “Azər-
baycan SSR Əməkdar incəsənət xadimi” fəxri
adına layiq görülüb;
- Portuqaliyada və Türkiyədə səfərdə olub.
1975
- Anadan olmasının 50 illiyi münasibətilə Qır-
mızı Əmək Bayrağı ordeni ilə təltif olunub.
1976
- “Leninlə söhbət” və “Muğam” poemalarına
görə Azərbaycan Dövlət mukafatı laureatı
adına layiq görülüb.
Б и б л и о гр а ф и й а
17
1977
- Rəsmi nümayəndə heyətinin üzvü kimi
Türkiyədə olub.
1978
- Nümayəndə heyətinin üzvü kimi İngiltərədə
olub.
1980
- X çağırış Azərbaycan SSR Ali Sovetinə
Qobustan seçki dairəsi üzrə deputat seçilib;
- Azərbaycan SSR EA-nın
müxbir üzvü seçi-
lib;
- Almaniya Federativ Respublikasında olub.
1981
- SSRİ Yazıçılarının VII qurultayında SSRİ
Yazıçılar İttifaqı İdarə Heyətinin üzvü seçilib.
1984 -
Azərbaycan SSR-in “Xalq şairi” fəxri adına
layiq görülüb;
- “Bir gəminin yolçusuyuq” əsərinə görə
SSRİ Dövlət mükafatı laureatı adına layiq
görülüb.
- “Oktyabr İnqilabı” ordeni ilə təltif olunub.
1987
- “Azərbaycantelefilm”də anadan olmasının
60 illiyinə həsr olunmuş “Bəxtiyat Vahab-
zadə” adlı qısametrajlı sənədli televiziya filmi
çəkilib.
1988
- M.F.Axundov adına ədəbi mükafata layiq
görülüb.
1990
- Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının 5
may 1990-cı il tarixli təqdimatına əsasən
BDU-nun rektorluğu nəzdində məsləhətçi
vəzifəsinə təyin olunub.
1990-1995
- Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin
deputatı olub.
Б я х т ий ар Ва щ аб з а д я
18
1991
- Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının İdarə Heyə-
tinin və Ağsaqallar Şurasının üzvü seçilib.
1995
- Anadan olmasının 70 illiyi münasibətilə
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fər-
manı ilə “İstiqlal ordeni” və Təhsil
Nazirliyi-
nin Fəxri Fərmanı ilə təltif olunub;
- Anadan olmasının 70 illiyi münasibətilə El-
mi Bilikləri Yayan Cəmiyyətin Yusif Məm-
mədəliyev adına mükafatına layiq görulüb;
- Ankara Dövlət Universitetinin fəxri doktoru
seçilib;
- Azərbaycan Respublikası Yeni Konstitusiya
layihəsini hazırlayan V Komissiyanın
tərkibi-
nə daxil olunub.
1995-2000
- Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinə
deputat seçilib.
1999
- Türk Kültürünə Hizmət Vəqfi tərəfindən
təsis olunmuş Türk dünyası – Türk Dili Şərəf
Ödülünə layiq görülüb.
2000-2005
- Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin
deputatı olub.
2000 -
Azərbaycan MEA-nın həqiqi üzvü seçilib.
2002
- Rumıniyanın mədəniyyət sahəsində ən ali
mükafatı olan Komandor dərəcəli “Ləyaqət”
milli
ordeni ilə təltif edilib;
- Türkiyənin Gedze şəhərində yerləşən Gənc
Sənayeçi və İş Adamları Dərnəyi şairi 2001-ci
ildə “Dünyada ilin ən başarlı şairi” adına
layiq görüb.