Microsoft Word zulu disser docx
Yüklə 0,55 Mb. Pdf görüntüsü
|
19
göstəriciləri, məqsədlər, ehtiyatların miqdarı və xarici mühitin xarakteristikaları dəyişə bilər. Ali menecment bazardakı vəziyyətdən istifadə edərək, firmanın imkanlarını nəzərə alaraq, müvafiq strategiyalar seçir və strateji idarəetmə mexanizmi qurur. Hal- hazırda strateji idarəetmə mürəkkəbləşən bazar şəraitində uğurla «sağ qalmanın» mühüm amilidir. Lakin təşkilatların fəaliyyətlərində həmişə rəqib mübarizədə çox vaxt məğlubiyyətə gətirib çıxaran stratejilliyin olmadığını müşahidə etmək olar..
Şə
Strateji idarəetmənin yoxluğu hər şeydən əvvəl növbəti iki formalarda təzahür olunur. Birincisi, təşkilatlar öz fəaliyyətlərini ətrafın ya ümumiyyətlə, dəyişməyəcəyinə, ya da orada keyfiyyət dəyişikliklərinin baş verməyəcəyinə ə saslanaraq, planlaşdırır. Kifayət qədər uzunmüddətli perspektivdə nə və nə zaman etməyi əvvəlcədən yazan uzunmüddətli planların tərtibi cəhdləri, əsas müddətdə bir Xarici mühit
Bazar
T ə sərrüfat təşkilatı Ehtuyatlar M ə qsədlər İdar
ə etmə sistemi Proses N
ticələr Prosesin modeli T
kilatın səmərəliliyi modeli İstehlak d ə yəri
(əmtəə, xidmət) T əş kilatın səmərəliliyi 20
çox əvvəl illərə qərar tapmaq cəhdləri, «əsrlərə» qurmaq və ya «uzun illərə» tapmaq arzusu – qeyri-strateji idarəetmə əlamətləridir. Uzunmüddətli perspektivin görünməsi – strateji idarəetmənin çox mühüm tərkib hissəsidir. Lakin bu, heç bir şəkildə mövcud praktikanın və ətrafın mövcud durumunun bir neçə il əvvələ ekstrapolyasiyası mənasını vermir. Strateji idarəetmə təşkilatın qarşıda qoyulmuş məqsədlərə gələcəkdə nail olması üçün hazırda nə etməli olduğunu hər bir an təsbit edir və bu halda ətrafın dəyişəcəyinə və təşkilatın həyat şəraitinin də dəyişəcəyinə əsaslanır. Strateji idarəetmə zamanı sanki gələcəkdən bu günə baxılır, təşkilatın gələcəyini təmin edən onun bu günkü fəaliyyətləri müəyyənləşdirilir və həyata keçirilir, lakin təşkilatın gələcəkdə nə etməli olacağının planını və ya siyahısını işləyib hazırlamır. Buna əks olaraq, qeyri-strateji idarəetmə zamanı həm hazırkı, həm də gələcək konkret fəaliyyətlərin planı tərtib edilir apriori ona əsaslanır ki, son durum dəqiq məlumdur və ətraf faktiki olaraq, dəyişməyəcək. Ikincisi qeyri-strateji idarəetmə zamanı fəaliyyət proqramının işlənilməsi daxili imkanların və təşkilatın ehtiyatlarının təhlilindən başlanır. Bu cürə yanaşma zamanı adətən belə çıxır ki, təşkilat öz məqsədlərinə çatmağa qadir deyildir, çünki onların nailiyyəti prinsipial olaraq, müştərilərin imkanlarından, arzularından və tələblərindən, eləcə də rəqiblərin davranışından asılıdır. Təşkilatın öz daxili imkanlarının təhlili əsasında müəyyənləşdirə biləcəyi hər şey – onun hansı miqdarda məhsul istehsal edə bidlməsi və bu zaman onun hansı məsrəflərə məruz qalacağıdır. Satışın hansı miqdarda olması və hansı qiymətlə satılmasını – bazar müəyyənləşdirəcək. Ona görə də təşkilatın fəaliyyətini daxili ehtiyatların və imkanların təhlilindən planalaşdırmağa başlamaq, bu ehtiyatlardan səmərəli istifadə etmək strateji idarəetmənin prinsipləri ilə tam ə ksinə getmək mənasını verir. Strateji idarəetmənin imkanları sərhədsiz deyildir. Strateji idarəetmədən istifadəyə bir sıra məhdudiyyətlər vardır, onlar göstərir ki, idarəetmənin verilmiş tipi bütün digərləri kimi istənilən vəziyyətlər və məsələlər üçün universal deyildir.
21
Birincisi, strateji idarəetmə öz mahiyyətinə əsasən gələcəyin dəqiq və ətraflı mənzərəsini vermir, heç verə də bilməz. Strateji idarəetmədə işlənilən arzu olunan gələcək təşkilatın təsviri – onun daxili durumunun və xarici mühitdəki vəziyyətinin ə traflı təsviri deyil, daha çox təşkilatın gələcəkdə hansı vəziyyətdə olması, bazarda və biznesdə hansı mövqeni tutması, hansı təşkilati mədəniyyətə malik olması, hansı işçi qruplara daxil olması və s. keyfiyyət istəklərinin toplusudur. Bütün bunlar ümumilikdə müəyyənləşdirəcəyini tərtib etməlidir: təşkilat gələcəkdə rəqib mübarizəsində «sağ qalacaqmı», yoxsa, yox. Ikincisi, strateji idarəetmə təkrərlanan qaydaların, prosedurların və sxemlərin toplusuna gətirə bilməz. Onun müəyyən məsələlərin həlli zamanı və ya müəyyən vəziyyətlərdə nəyi və necə etmayi əvvəlcədən müəyyən edən nəzəriyyəsi yoxdur. Strateji idarəetmə – daha çox biznesin və ya menecmentin müəyyən fəlsəfəsi və ya ideologiyasıdır. O, hər bir menecer tərəfindən özünə görə başa düşülür və həyata keçirilir. Əlbəttə, problemlərin təhlilinin və strategiyanın seçiminin, eləcə də strateji planlaşdırmanın icrasının və strategiyanın praktiki reallaşmasının bir sıra tövsiyyələri, qaydaları və məntiqi sxemləri vardır. Lakin ümumilikdə praktikada strateji idarəetmə: - ali rəhbərliyin təşkilatı srateji məqsədlərə aparmaq intuisiyasının və bacarığının simbiozudur; - təşkilatın mühitlə əlaqəsini, təşkilatın və onun məhsullarının yenilənməsini, eləcə də cari planların realizasiyasını təmin edən işçilərin yüksək peşəkarlığı və yaradıcılığı; - bütün işçilərin təşkilatın məsələlərininin həllinə, onun məqsədlərinə nail olmanın ən yaxşı yollarının axtarışı. Üçüncüsü, təşkilatda strateji idarəetmə prosesi başlamışdır ki, zamana və ehtiyatlara böyük məsrəflər və səylər tələb edilir. Strateji planlaşdırmanın aparılması və həyata keçirilməsi tələb edilir, o, kökündə istənilən şəraitdə icraya mütləq uzunmüddətli planların işlənilməsindən fərqlidir. Xarici mühitin izlənilməsini və təşkilatın mühitə qoşulmasını həyata keçirən xidmətlərin yaradılması da vacibdir. Marketinqin Yüklə 0,55 Mb. Dostları ilə paylaş:
|