Bütün dövrlərdə insanlıq tarixinin
gedişatına yol göstərən və böyük dəyi-
şikliklərə şərait hazırlayan liderlər, pey-
ğəmbərlər, alimlər və mütəfəkkirlər
olmuşlar. Tövhid və ədalətə inanan ön-
dərlərin başlamış olduqları dəyişikliklər
yer üzünün əmin-amanlığı və islahı üçün
mühit hazırlamışdır. Bu dəyişikliklərə
inkişaf deyirik, çünki inkişafın fiziki
ölçüsü ətraf mühitin abadlaşdırılaraq
insan üçün faydalı şəklə salınmasıdır. İn-
kişafın bəşəri ölçüsü isə insanın təhsil
alıb ürfan sahibi olaraq haqq və ədalət el-
minə qovuşmasıdır. İnkişaf etmiş ürfanlı
insan başqasının haqq və hüququnu tap-
dalamayan, özünün də haqq və hüququ-
nun tapdalanmasına icazə verməyən in-
sandır. Başqasının haqq və hüququnu
tapdalamaq – zülümdür. Öz haqq və
hüququnun tapdalanmasına icazə ver-
mək isə zülmə dəstək olmaqdır.
Peyğəmbərlər insanları tövhid və
ədalətə dəvət edərək onların haqq və
ədalət barədə anlayışlarını inkişaf etdir-
mişlər. Bütün peyğəmbərlərin insanlığı
dəvət etdikləri İslam dini yer üzünü
CIĞIR AÇAN VƏ HƏDƏF
GÖSTƏRƏN RƏHBƏR:
NƏCMƏDDİN ƏRBAKAN
84
MİLLİ GÖRÜŞ
Ərbakan Xoca xüsusi buraxılış
abadlaşdırmaq və islah etməyin yol
xəritəsidir. Peyğəmbərləri rəhbər qəbul
edən İslam alimləri, mütəfəkkir və
liderləri elmlə hidayəti birləşdirdikləri
üçün fərasət, bacarıq, dönməzlik və səbir
sifətlərinə malik olmuşlar. Onlar pey-
ğəmbərləri rəhbər qəbul edərək tarixin
gedişini dəyişdirən cığırlar açmış və
bəşəriyyətin üfüqünü genişləndirən hə-
dəflər müəyyənləşdirmişlər. Onlar elm-
də doğru olanların önə çıxmasına, əxlaqi
məsələlərdə yaxşılıq və gözəlliklərin
yayılmasına, iqtisadi sahədə qaynaqların
məhsuldar istifadə edilərək faydalı mal
və xidmətlərin istehsalına, siyasətdə isə
ədalətin bərqərar edilməsini məqsəd
kimi qəbul etmişlər. Onlar yer üzünün
abadlaşdırıılması və islah edilməsində
rəhbər olmuşlar.
Zalımlaşan və ya zalımların fikirləri
ilə razılaşmayan ziyalılar, mütəfəkkir və
öndərlər isə yer üzünü savaşlar və
döyüşlərlə təhrik etmiş, əyriliklərə zəmin
hazırlamışlar. Onlar da böyük dəyişik-
liklərə yol açmışlar. Onların yol açdığı
dəyişikliklər inkişaf sayıla bilməz, çünki
zalımlar tərəfindən baş verən bu dəyişik-
liklər müharibələrə və haqsızlıqlara
gətirib çıxarmışdır. Hidayətlə dəstək-
lənməyən bilik elmdə gerçəklərin yanlış
istiqamətlənməsinə, əxlaqi mövzularda
pislik və çirkinliklərin yayılmasına,
iqtisadi sahədə israfa yol açan faydasız
mal və xidmətlərin istehsalına,
siyasətdə
isə haqsızlıqların, təzyiq və zülmün
yayılmasına zəmin hazırlayacaq. Bu cür
biliklər tarix boyunca yer üzünü təhrif
edən müharibə və münaqişələrə yol
açmış, sosial həyatda isə hər cür mənfi-
liklərə səbəb olmuşdur.
MİLLİ GÖRÜŞ
85
Ərbakan Xoca xüsusi buraxılış
“Milli Görüş” hərəkatının öndəri,
möhtərəm Prof. Dr. Nəcməddin Ərbakan
mənə ən çox təsir göstərən elm şəxsiy-
yətidir.
O, 42 il ərzində həm siyasi liderim,
həm də daima dərs aldığım Xocam ol-
muşdur. Yoldaşlarımla birlikdə apardı-
ğımız “Ədalətli Quruluş” mübarizəsində
o hər zaman bizə yol göstərmişdir.
Biliklərimiz tövhid və ədalət çərçivə-
sində haqq və ədalət mərkəzli bir siste-
min “Ədalətli Quruluş”un inkişafına
gətirib çıxardı. Elmin hidayətlə birləşmə-
sinin bir insanın şəxsiyyətində meydana
gətirdiyi dəyişiklik və inkişafı hörmətli
Ərbakan Xocamızın şəxsində gördüm və
şahid oldum. Alimin hidayətlə necə
peyğəmbərlərin varisi olduğunu onun
cihadında gördüm. İslam mütəfək-
kirlərinin fikrinə görə alim sadəcə
hərtərəfli biliyə malik olan insan demək
deyildir. Alim elmini və biliyini həyatına
tətbiq etmək üçün cihad edən bir
mücahiddir. Ərbakan Xocamız inandıq-
larını elmi ilə gücləndirdi. Onun düşün-
cəsi imanı üzərində qurulmuşdu. O,
söylədikləri ilə inandığı və elmi ilə sübut
etdiyi gerçəkləri anladırdı. İzah etdik-
lərini həyata keçirə bilmək üçün müba-
rizə aparırdı. O, inandığı kimi düşünür-
dü. Düşündüyü kimi danışırdı. Danışdı-
ğı kimi də yaşamağa çalışırdı. O, əqidədə,
fikirdə, söz və əməllərində birliyi təmin
etməyə çalışdığı üçün insanı
kamala çat-
dıran aşağıdakı keyfiyyətlərə sahib idi:
Hidayət Allahın
insana bəxş etdiyi ən
böyük lütfdür. Hidayət tövhid və ədalətə
imanla qazanılan bir xüsusiyyətdir. Hi-
dayət sahibi olan insan elmdə doğru ilə
yanlışı, əxlaqda yaxşı ilə pisi, gözəllə
çirkini, iqtisadiyyatda faydalı ilə zərərli
olanı, siyasətdə ədalət və zülmü ayırd
etmə bacarığına sahib olur. Elmdə
doğruları önə çıxarmaq, əxlaqda yaxşı və
gözəli yaymaq, iqtisadiyyatda sərvətləri
israf etmədən faydalı və yararlı olan
nədirsə, onu istehsal etmək, siyasətdə isə
ədaləti təmin etməyə çalışır.
Ərbakan Xocamız elmini hidayətlə
birləşdirən bir alim idi. Elmi işlərimiz-
dəki nöqsan və səhvləri məntiqi təhlillər
və riyazi üsullarla dərhal aşkar edib
ortaya çıxarardı. Bitirdiyimizi hesab
etdiyimiz bir çox işlərimizi onun etdiyi
xəbərdarlıqla yenidən yazardıq. O,
işlərimizdəki ziddiyyət və uyğunsuz-
luqları dərhal hiss edərdi.
1. HİDAYƏTLƏ ELMİ BİRLƏŞ-
DİRƏN ALİM OLARAQ
NƏCMƏDDİN ƏRBAKAN
a) HİDAYƏT
86
MİLLİ GÖRÜŞ
Ərbakan Xoca xüsusi buraxılış