Milli Kitabxana
Yüklə 2,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
____________________Milli Kitabxana_____________________ 30
sınayırmış kimi, xeyli beləcə dayandılar. İmran sanki onun qəlbindun astar keçdiyini gözlərindnn oxumaq istəyirdi. Kosaoğlu onun kəskin baxışlarına tab gətirə bilməyəcəyini hiss etdisə də, özünü sındırmaq istəmədi. Kişiyə elə gəldi ki, İmranın baxışları onu nizə kimi deşib o üzə keçir. Hətta o, bir az özünü itirən kimi oldu. Kosaoğlu hələ bu cür kəskin və sərrast baxış görməmişdi: "Bundan yaxşı silistçi olarmış. Az qalır gözləri ilə adamı yesin", - deyə düşündü. Düşündüklərini büruzə verməmək üçün zorla da olsa gülümsündü: - Demək belə, mənim kolxozumda işləmək istəyirsən. - Bəli, öz kolxozumuzda... - Çox yaxşı... Amma bir şeyi pis eləyibsən. Adam böyüyə gənəşmədən iş tutmaz. Gərək əvvəlcə mənim yanıma gəleydin. Bəlkə mən səni heç işə götürmək istəmirəm. - Niyə ki? - deyə İmran təəccübləndi. - Bunun
niyəsi yoxdur ki, - Kosaoğlu ciddiləşdi. Mənim kolxozum rayonda on böyük kolxozdur. İşimiz ağırdır. Belə bir kolxozda işləmək sənə asan gəlməsin, bala. Bu gün-sabah yaz gəlir. Bunun əkini var, səpini var. Belə işlərə saç-saqqal ağartmış adam lazımdır. Bir də, mənim öz ağranomum pis deyildi. Dünya görmüş adamdı. Bərkdən-boşdan çıxmışdı. Amma sən... - Qurban qağa, görürəm məni uşaq hesab edirsiniz. Ancaq... Kosaoğlu onun sözünü yarımçıq kəsdi: - Uşaq olmayanda nəsən, ə, dünənəcən buralarda baldırı açıq gəzmirdinmi? Yadındadırmı bir dəfə uşaqları da başına yığıb arxda çimişirdiniz? "Ayə pambığın suyunun qabağını niyə kəsibsiniz" – deyib üstünüzə cumanda hərəniz bir tərəfə dağıldınız. Sizi atın qabağına salıb kəndin arasında çılpaq qovduğum yadından çıxıbmı? Kosaoğlu qəhqəhə çəkib güldü. İçəridəkilərdən də ona qoşulanlar oldu. İmran azacıq pərt olsa da, özünü itirmədi. Papiros çıxarıb yandırdı. Güldükcə qarnı qalxıb-enən Kosaoğlnnun sakitləşməsini gözlədi. - Elə bilirəm, hamının baldırıaçıq vaxtı olub. Kosaoğlu gülməyinə güclə ara verdi. Cibindən iri bir dəsmal çıxarıb əvvəlcə gözlərini quruladı, sonra da burnunu bərkdən silib otağa səs saldı. - Ona sözüm yoxdur, oğul, ancaq sən mənnən elə danışdm ki, gülməyim tutdu. Hə... nə isə, zarafat öz yerində, iş də öz yerində. Demək, kəndə işləməyə gəlibsən?
____________________Milli Kitabxana_____________________ 31
- Bəli, Qurban qağa, mən MTS-ə gedən kimi "İyirmi altılar" kolxozunu məsləhət gördülər. Mən də əmri alıb gəldim. Kosaoğlu papağını çıxarıb qıraq başını övkələdi. Sonra da asta-asta sözə başladı. - Daha keçib, nə deyirəm?! Ancaq, başına and olsun ki, düz sözümdür, başqası olsaydı, heç ayağını kəndə basmağa qoymazdiın. Ancaq sən öz uşağımsan. Ətini yesəm də, sümüyünü atmaram. Bir də ki, rəhmətlik dədən Səmədlə duz-çörək kəsmişik. O haqq-salama görə gərək sənə kömək edəm. Fikir eləmə, həmişə gozüm üstündə olacaq. İşimiz ağır olsa da qorxma. Qurban qağan ölməyib ha! Bilmədiyini də öyrədərəm, işləyərsən. Yaxşı, havaxt işə başlamaq istəyirsən? - Elə günü sabahdan. - Hm... Onda tapşıraram sənə bir at da verərlər. Atminə bilirsənmi? Ə, yoxsa şəhərli olub gedibsən? - Nədeyim... Atı minməkasandır. Amma qorxuram dəli at ola, mən də sizin gününüzə düşəm. Yıxılıb qabaq dişimi sındıram. Kosaoğlu üz-gözünü turşudub dilinin ucu ilə qabaq dişinin sınıq yerini yoxladı və dərhal müharibədən əvvəlki bir hadisəni yadına saldı. O zaman onu kolxoz sədrinə müavin seçmişdilər. Kosaoğlu sədrdən, özündən əvvəlki müavininin ayağı səkil kəhərini istəmiş, elə idarənin qabağındaca sıçrayıb atın belinə qalxmışdı. Ancaq beş-on metr getməmiş at şahə qalxıb onu yerə çırpmışdı. Bunları xatırlayan Kosaoğlu fikrə getdi: "Məni at yıxdığı necə də yadında qalıb! Üz-gözündən çoxbilmişə oxşayır. Elə düz başa düşmüşəm. Deyəsən farağat duran deyil. İndidən köhnə sandıq içi tökür". Birdən onun rəngi ağardı, ölü sifətinə düşdü. Elə bil ürəyinə buz bağladılar. Canına titrəmə düşdü. Kürkünü çiyninə salıb təlaşla İmrana baxdı. Sanki bu baxışları ilə onun qəlbinə girmək, "söylə, özgə nə bilirsvin? Məndən nə eşidibsənsə hamısını söylə ki, ürəyim dincəlsin" - demək istəyirdi. Elə bil köhnə bir yarasının qaysağını qopartdılar. Kosaoğlu acı alma kimi bürüşdü: "Bəlkə elə onu da bilir?" - deyə düşündü. Nəhayət, Özünü toxtatdı. Gizlincə ətrafdakılara baxdı. İmranın sakitcə gülümsündüyünü görüb özünü danladı: "Mən də lap kölgəmdən ürkürəm, o nə uşaqdır ki?" Kosaoğlunun rəngi özünə gəlməyə, sifəti yavaş-yavaş qızarmağa başladı. O, dəsmal çıxarıb alnını sildi.
____________________Milli Kitabxana_____________________ 32
-
Afərin! indi bildim ki, Səmədin oğlusan. Atan kimi dil altinda qalan deyilsən. Nə deyirəm! Gəlibsən, lap yaxşı eləyibsən. Əl-ələ verib işləyərik. Ağranomun öz uşağımız olması daha yaxşıdır. ...İmran gedəndən sonra Kosaoğlu özünü xeyli ələ ala bilmədi. Dalbadal iki papiros eşib yandırdı. Stolun siyirməsini çəkib kağızları eşələdi, qarşısındakı qəzetləri dəstələyib götürdü, sonra yenə kürkünü çiyninə salıb ayağa durdu. Qapının ağzında məktəb direktoru ilə qabaqlaşdı. - De görüm,
nə istəyirsən? - Odun, - deyə müəllim qisaca cavab verdi, - məktəbin odunu azalıb, hava da ki, bir təhərdi. - Odun yoxdur, az yandırın. - Axı uşaqlar soyuqda dərs oxuya bilməz. - Mən neyləyim? - Heç nə, məktəbə borclu olduğunuz odunları verin. Sizdən başqa bütün kolxozlar odun verib. Bizim sovetlikdə bircə siz qalıbsınız. - İndi bu qarda, boranda mən odunu hardan alım? Bir təhər dolanın, görək hava açılarmı. - Axı bu işi gərək vaxtında görəydiniz. - İndi bizi öldürməyəcəksiniz ki, ay direktor? - Mən adam öldürən deyiləm. - Yaxşı!.. Bir az möhlət verin, tapıb düzəldərik. - Yoldaş sədr, bax axırıncı dəfə deyirəm. Əgər bir həftəyə odun gətirməsəniz, məndən incimyyin. - Şikayət eləyəcəksən? - Lazım gəlsə. - Hm...
Şikayətdən nə çıxacaq, balam? Rayona məlumat verəcəksən. Onlar da çağırıb işi yenə mənə tapşıracaqlar. Yaxşısı budur nə özünü, nə bizi dağa-daşa sal. Düzəldərik. Müəllim daha bir söz deməyib getdi. Kosaoğlu kürkünü geyib maşına oturdu. "Pobeda" qarı tozlayaraq kənd yoluna çıxdı. İdarənin eyvanında dayanan Kazım rayon mərkəzinə doğru irəliləyən maşının arxasınca baxıb, çiynini çəkdi. "Görəsən, belə tələsik haraya getdi?"
Yüklə 2,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|