Milli Kitabxana
Yüklə 2,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
____________________Milli Kitabxana_____________________ 33
Axşamüstü göyün üzü tutuldu. Bərk sazaq başladı. Eyvanın baş tərəfindəki buxarıda sac asan Tükəzban xala, axırıncı çörəyi qıraqlayıb ayağa durdu. Üst- başıni çırpıb sacı çevirdi. Közün həniri onun üzünə vurdu. İsti çörəkləri tabağa yığıb evə apardı, taxtın üstünə sərdi. Sonra ağ samovarı su daşından süzülən dumduru su ilə doldurub buxarının yanına qoydy. Maşanı götürüb sacın altından çıxan közləri qurdaladı. Elə bu vaxt çəpərin o üzündən səs gəldi. Tükəzban xala Zeynəbi səsindən tanıyıb hay verdi. - Sən Allah, mənə bir xəkəndaz od ver. Peçi qalamaq istəyirəm. Heç bilmirəm spiçkanı hara qoymuşam. - Gəl apar. - Eh, bir də kim gəlsin! Doldur, elə çəpərin üstündən bəri ver. - Oralara od-zad salarsan. Doqqazdan keç, gəl apar. Zeynəb əlini payaya uzatdı. Ayağını çəpərin alçaq yerinə qoyub bəri üzə keçdi və bir göz qırpımında eyvana çıxdi. Tükəzban xala təəccüblə: - Bıy, başıma xeyir, ay qız, hardan gəldin? Zeynəb gülə-gülə xəkəndazı doldurdu. Tükəzban xala çəpərin tapdanmış yerinə baxıb başını buladı. - Bilmirəm nə vaxt ağıllanacaqsan? - Nə olub ki? - Daha bundan artıq nə olacaq? Sənin əlindən çal-çəpər də qalmadı. Keçi kimi, hara gəldi dırmaşırsan. Ayaq basmadığın yer yoxdur. Evimizin dörd tərəfində cığır salıbsan. Heç fikirləşmirsən ki, Tükəzban dul arvaddır, bir də kim onun qapısına-bacasına çəpər çəkəcək? - Bıy!.. - Zeynəb şaqqıldayıb güldü. – Bəs oğlun balacadır? - Mənim oğlum çəpər çəkəndir? - Niyə çəkmir, bəyəm oğlun o qədər artıq adamdır? Tükəzban xala gözlərini qırpmadan diqqətlə Zeynəbə baxıb, bilmək istədi ki, qız zarafat eyləyir, yoxsa İmran barədə doğrudan da bu fikirdədir? Birdən arvad xəkəndazı götürüb közü ocağa tökdü. - Sənə od-zad verən deyiləm. Çəpəri ayaqladığın yetmir, od da istəyirsən? Zeynəb qarının könlünə dəydiyini hiss etdi. - Bir
də ayaqlamaram. - Yalan
deyirsən. -
Bəs neyləyim ki, inanasan?
____________________Milli Kitabxana_____________________ 34
- And
iç. - Nəyə?
- İmranın canına. Zeynəb azacıq qızardı. - İmran mənim and yerimdir? - Bir buna bax! - deyə Tükəzban xala səsini uzatdı. - Ay qız, sən gərək şükür eyləyəsən ki, mən səni İmranın canına and verirəm. Zeynəb qəfildən qarını qucaqlayıb üzündən öpdü. - Xətrinə dəyməsin, mən elə-belə dedim, qoy xəkəndazımı doldurum gedim.
- And içmirsən? Zeynəb gözlərini Tükəzban xalanın üzünə dikdi. Onun saçları ağarsa da, özü gümrah idi. Sifəti hələ gözəlliyini itirməmişdi. Yanaqlarının qızartısı belə getməmişdi. Ancaq gözlərinin ətrafındakı qırışlar çoxalmışdı. Burnu, çatma qaşları, açıq alnı, qonur gözləri İmranı xatırladırdı. O da, İmran kimi, qaşlarını çatıb diqqətlə adama baxırdı. Zeynəb Tükəzban xalanın gözlərinə xeyli baxdı və birdən özünü itirən kimi oldu. Səsi titrədi: - Mənsiz də onun canına and içən tapilar. Tükəzban xala qızın bir az tutuılduğunu, hətta gözlərinin yaşardığını gördü. Hiss etdi ki, "mənsiz də onun canına and içən tapılar" - deyəndə nədənsə Zeynəb kədərləndi, köksünü ötürdü. Qarının da ürəyi yumşaldı. Axı bu qızı özü böyütmüş, ona analıq etmişdi. - Yaxşı, əvvəlcə mənə komək elə, odunu içəri daşı, ocağı qala, sonra od apararsan. İmran da indicə gələcək. Anası ölmüş səhərdən getdiyidir. - Gəlsin özü ocaq qalasın, mən ona borclu deyiləm ki! - Ay qız, bəsdir. - Düz deyirəm də. Ya da arvad alsın. Kimi gözləyir? Balacadır? Onun taylarının iki-üç uşağı var. - Ay günü ağ olmuş, sənə dedim mənə kömək elə, daha demədim inkir- minkir başla. Di tez ol. Zeynəb gülə-gülə həyətə düşdü. Yarılıb qalaqlanmış odunlardan bir qucaq götürüb ıçəri apardı. Tükəzban xalanın peçə doldurduğu közlərin üstünə yığıb üfürməyə başladı. Əyildikcə yoğun hörükləri çiynindən sürüşüb sinəsinə düşürdü. Ocaq közərir, odunlar çatıldaşaraq yavaş-yavaş alışırdı. Qapağın deşiklərindən süzülən işıqlar döşəmədə
____________________Milli Kitabxana_____________________ 35
oynayanda, Zeynəb saçlarını geri atıb ayağa durdu. Tükəzban xala qızın pörtmüş yanaqlarına, üzünə tökülmüş cığalarına, qalxıb-enən sinə-sinə, çirməkli qollarına baxdı. "Uçuq bir evin dirəyidir. Qız deyil, qızıl parçasıdır. Hansı evin qapısından girsə, çıraq kimi işıq salacaq. Halalca uşaqdır". O, üst-başının tozunu çırpan Zeynəbi bir daha nəzərdən keçirdi: - Bilmirəm oğlanların gözü niyə bağlanıb, səni niyə görmürlər?! Zeynəb daha da qızardı. Hər dəfə Tükəzban xaladan eşitdiyi bu söz onun xoşuna gələrdi. İndi isə özü də hiss etmədən, diksinən kimi oldu. Tükəzban xalanın gözlərinə baxa bilməyib başını aşağı saldı. - Məni az təriflə. - Təriflənəsi qızsan, tərifləyirəm, qadan alım. Maşallah, gün kimi şölə salırsan, sənə pis deyənin dili quruyar. Zeynəb getmək istədi. Tükəzban xala onun qolundan tutub saxladı. - Başım qarışıb, yadımdan çıxıb. Sən ananın goru, taxtın üstə çıx, çırağın şüşəsini də sil. Qoca arvadam, nə olar, kömək elə. Zeynəb gülümsədi. - Yox, daha aldada bilməzsən. Onu da qoy o təmizləsin. - Kim, ay bala? - Nərgiz müəllimə, - deyə Zeynəb başı ilə qonşu otağı göstərib bic-bic güldü və tez eyvana çıxıb xəkəndazı közlə doldurdu. - Ay Tükəzban xala, samovar daşdı. Qarı çayniki götürüb eyvana çıxanda, çəpərin üstündon adlayıb evlərinə gedən Zeynəbin arxasinca baxaraq köksünü ötürdü: "Dilli də olsa, yaxşı uşaqdır. Bircə belə gəlinim olsaydı, heç dərd çəkməzdim". Samovar hoqquldayırdı. Deşiklərdən fışqırıb çıxan buxar az qalırdı qapağı atsın. Tükəzban xala çayı dəmləyəndən sonra samovarı silib içəri gətirdi, stolun üstünə qoyub dəmkeşi keçirtdi. Çayniki dəsmalla bürüyüb dəmə qoydu. Süfrəyə stəkan-nəlbəki düzdü... Artıq hava qaralmışdı. Seyrək qar yağırdı. Bayaqdan həyətdə vurnuxan toyuqlar indi çardağın altındaki tara çıxıb boyunlarını bükmüşdülur. Yerlərini rahatlamaq üçün bir-birini itələyib qığıldaşırdılar. -örüşdən qayıdan mal qapılarda mələşirdi. Yarpağı tökülmüş ağacların arasından güclə seçilən evlərin pəncərələrinda titrəşən işıqların sayı getdikcə artırdı. Tükəzban xala şüşəni silib, otuzluq lampanı yandırandan sonra həyətə çıxdı. Yarılmış odunu daşıyıb eyvana yığdı.
Yüklə 2,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|