492
Mirzə Ələkbər Sabir
B ə d i h ə - düşünülmədən, dərhal söylənilən gözəl söz.
B ə d i h i - aşkar, şübhəsiz, aydın.
B ə d i i-ə f 1 a k - göyləri yaradan.
B ə d i - k ə l a m - bədii söz ustası, gözəl əsərlər yaradıcısı.
B ə ə z m - məqsədlə, niyyətlə; b ə ə z m i - ş i k a r - ovlamaq qəsdi ilə. B ə h a i m -
heyvanlar, dördayaqlılar.
B ə h r - hasil, məhsul; pay, hissə; dəniz, dərya.
B ə q a - daimilik, əbədilik; m ü 1 k i-b ə q a - daimi aləm.
B ə P - udma, sürətlə yemə.
B ə 1 d ə - şəhər, qəsəbə.
B ə 1 i 1 ə - qamı qəbiz edən dərman.
B ə 1 i y y a t - bəlalar, müsibətlər.
B ə 11 ə’t ü - uddum.
B ə n d - bağlama, azadlığını alma.
B ə n i n ö v’ - öz növündən olan, həmcins.
B ə r
1
- bar, meyvə, yemiş.
B ə r - çox zaman azərbaycanca yönlük və yerlik hal şəkilçilərinin mənasını verir. Bəri-
köks, sinə; d ö v r ü b ə r - ətraf, yan-yörə.
B ə r d u ş - çiyinə, çiyin üstə, çiyinə çəkmə.
B ə r’ə k s - əksinə, tərsinə.
B ə r f ə r z - t u t a q ki.
B ə r g - yarpaq; b ə r g i - s ə b z - göy yarpaq.
B ə r h ə m o l d u - pozuldu, dağıldı.
B ə r i n - yüksək, əla.
B ə r q ə r a r - qərarlı, davamlı.
B ə r m ə 1 a - aşkar, görünən.
B ə s a - çox, xeyli, artıq.
B ə s k i - o qədər, o qədər ki.
B ə s i r ə t - görmə və anlama qabiliyyəti; b ə s i r ə t g ö z ü - həqiqəti görən göz.
B ə s t - pənah aparılan yer, sığınacaq, toxunulmaz yer; İranda canilərin məsuliyyətdən,
həbs və cəzadan qaçıb gizləndikləri xilas evi, məkanı.
B ə s t ə r - yataq, yorğan-döşək.
B ə ş a ş ə t - sevinc, şadlıq; gülərüzlülük.
B i d a d - zülm, amansızlıq.
B i d a r (olmaq) - ayıq olmaq, xəbərdar olmaq, yatmamaq, oyanmaq.
B i d’ə t - din, şəriət adı, şəriət əleyhinə iş, söz.
B i h i m m ə t - qeyrətsiz, səysiz, qayğısız.
B i h u d ə - boş, əbəs; faydasız.
B i x a r - tikansız.
493
Hophopnamə
B i x u d - özünü itirmiş, özündən getmiş, huşunu itinniş.
B i i c ü m 1 ə - bütün, hamı, cəmi.
B i 1 x e y r - xeyrlə; b i l x e y r ü v ə s s ə l a m ə t - x e y i r və salamatlıqla
B i 1 i n t i x a b - seçməklə.
B i 1 i s t i n a d - istinad etməklə, söykənməklə.
B i 1 i z a f ə t - artıqlaması ilə, daha çox.
B i l m ə r r ə - büsbütün, tamamilə, dibindən.
B i l m ə s ə r r ə t - şadlıqla, sevinclə.
B i 1 ü m u m - ümumiyyətlə.
B i m ü h a b a - çəkinmədən, qorxusuz, çalışıb-çabalamadan.
B i s ü k u n - rahat olmayan, rahatsız.
B i 11 ə m a m - hamısı, bütün, tamamilə.
B i v ə - dul.
B i y ş - Çində və Hindistanda bitən öldürücü zəhərli bitkidir.
B i z z i y a d ə t - artıqlaması ilə.
B u (y) - iy, qoxu.
B u ç u q - yarım.
B u x a r ə n d a z - bağlanan, buğ verən.
B u m - yurd, yer, torpaq, mülk.
Bus e d i l m ə k - öpülmək.
B ü ğ z - kin, ədavət, düşmənlik.
B ü x 1 - paxıllıq, həsəd.
B ü 1 ə h a - əbləhlər, axmaqlar.
B ü r r a n - kəskin, kəsici, iti (qılınc).
B ü 11 a n - haqsızlıq, batil və boş, bihudəlik.
C
C a d ə - yol, böyük yol, prospekt.
C a h - mənsəb, yüksək rütbə, böyük mövqe.
C a h i 1 i y y ə t - cahillik, nadanlıq, avamlıq.
C a i z - icazə verilmiş, rüsxət verilmiş.
C a i z ə c u l u q - şairin birinə təqdim etdiyi şeir müqabilində pul və ya şey istəməsi.
C a l i b - c ə l b edən.
C a m - qədəh, piyalə; c a m i-C ə m - əfsanəvi Cəmşid padşahın qədəhi.
C a m ə - paltar, geyim.
C a n g ü d a z - əzabverici, ürək yandırıcı.
C a n s i p ə r - özünü qurban edən, canını fəda edən; aşıq, məftun.
C a n s u z - ürək yandıran.
C a n ş i k a r - can ovlayan, can alan.
494
Mirzə Ələkbər Sabir
C a r i - axan, axmaqda olan.
C a v i d a n ı - əbədi, daimi.
C a y (c a) - yer, məkan; s a y i-m ə 1 a 1 - qəm-qüssə yeri.
C a y g i r - yerinə düşən, təsir bağışlayan.
C e y - cızıq, hədd.
C e y ş - ordu, qoşun.
C ə b b a r - zalım; s u l t a n i - c ə b b a r - z a l ı m padşah.
C ə d d - baba, atanın və ananın atası.
C ə d ə 1 - çəkişmə, didişmə, qovğa.
C ə d i d, - yeni; t ə r z i-c ə d i d - yeni üsul, yeni tədris üsulu.
C ə d v a r - Hindyovşanı (zəhərə qarşı dərman kimi işlədilən bir bitki). C ə h a n d a r -
dünyaya sahib olan, böyük hökmdar.
C ə h a n d a r l ı q - dünya tutma, mal-dövlət yığma.
C ə h a n d i d ə - dünyagörmüş, təcrübəli.
C ə h a n g i r a n ə - dünyanı fəth edənlərə yaraşan tərzdə.
C ə h a n n ü m a - dünyanı göstərən; a y i n e y i - c ə h a n n ü m a - hər yeri göstərən
güzgü.
C ə h i m - cəhənnəm.
C ə i m - bayram, şadyanalıq, təntənə.
C ə l a l ə f z a - cəlal artıran, daha da cəlallı, hörmətli edən.
C ə 1 i 1 - böyük, cəlallı, yüksək, zəngin; l i s a n i - c ə l i l i ə r ə b - ərəbin zəngin dili.
C ə 1 i 1 ə - cəlallı, böyük.
C ə m a d - cansız cisim, şey.
C ə m a d a t - cansız cisimlər, qaz və mayelərdən başqa cansız şeylər.
C ə m a v ə r l i k e t m ə - yığma, yığıb toplama.
C ə m i 1 ə - gözəl.
C ə m i ü l c i h
a
t - hər tərəfdən; hər cəhətdən.
C ə m i y y ə t - toplama, cəm etmə, yığma; c ə m i y y ə t - ə s q a l - müxəlləfat, ev
şeyləri toplama.
C ə n a b ə t - qüslü lazım olan napaklıq.
C ə n g c u - hərbçi, müharibə tərəfdarı.
C ə n g ə l - meşə.
C ə n n ə t m ə k a n - yeri cənnətdə olan, cənnətlik.
C ə n n ə t r ü x - çox gözəl üzlü, dilbər yanaqlı.
C ə r a h ə t - yaralılıq, yara.
C ə r a i d - cəridələr, qəzetlər, jurnallar.
C ə r ə y a n e t m ə - axma, sel, su axını.
C ə r i - cürətli, qoçaq.
Ç ə r i d ə — qəzet; c ə r i d e y i - ö v m i y y ə - gündəlik qəzet.
Dostları ilə paylaş: |