MiRZƏ ƏLƏKBƏr sabiR
Yüklə 12,74 Mb. Pdf görüntüsü
|
498
Mirzə Ələkbər Sabir D i d ə - göz; d i d e y i-ş ə h 1 a - ala gözlər; d i d e y i - x u d b i n - ancaq özünü sevən, eqoist. D i d ə n ə m - gözüyaşlı. D i d u b u s - görüşüb-öpüşmək. D i k k ə - səki, skamya. D i 1 a r a - ürək bəzəyən, könül oxşayan, gözəl dilbər. D i l a r a m - ürək sakit edən, fərəh verən. D i 1 a z a r - qəlb incidən, ürək sındıran. D i l d a r - yar, sevgili, canan. D i 1 d a d ə - aşiq, vurğun, mübtəla; ürəyini, qəlbini həsr etmiş olan. D i 1 f i r i b - könül aldadan; çox gözəl. D i 1 g ü ş a - könül açan. D i l i - z a r - inləyən qəlb. D i 1 k ə b a b - qəlbi yanmış, çox əzab çəkmiş, çox zülm görmüş. D i 1 n ə v a z - könül oxşayan. D i 1 p ə z i r - ürəkalan, cazibəli. D i l r ü b a - ürəkçəkən, cazibəli, gözəl. D i 1 s u z - qəlbi yanan; ürək yandıran; v a q i e y i - d i l s u z - ürək yandıran, fəla- kətli hadisə. D i l ş a d - sevinən, qəlbi şad. D i n a r - qızıl pul. D i raz-uzun. D i r ə x ş ə n b ə - parlaq. D i r ə m - gümüş pul. D i r i ğ e t m ə k - əsirgəmək, qıymamaq. D i r i n - köhnə, qədim; d u s t i-d i r i n - köhnə dost. D i ş r ə - bayıra, xaricə, dışarı. D i v a n ə s ə r - dəli; vurğun, məftun. D ö v l ə t s ə r a ( y ) - hökumət sarayı, dövlət binası. D ö v r e y i - t ə h s i l - təhsil illəri. D ö v r i - q ə z a - tale, qəza-qədər, bəxt. D u d ə - his, tüstü; məc. cəhalət. D u d m a n - xanədan, sülalə; böyük ailə, nəsil. D u m (d u m a) - çar Rusiyasında qanunverici, yaxud inzibati vəzifə daşıyan nümayəndələr məclisi. D u n - alçaq. D u r b i n - uzaqgörən. D ü ç a r a n - düçar olanlar, giriftar olanlar. D ü ç e ş m - iki göz; n u r i-d ü ç e ş m i m - iki gözümün işığı, D ü n i m ə — iki yarım, ikiyə parçalanmış.
499
Hophopnamə D ü r r İ-Ə d ə n - Ədən incisi. (Ədən - Yəməndə bir şəhərin ad 1 d 1 r, dürləri ilə məşhurdur). D ü v ə 1 - dövlətlər, hökumətlər. E E c a z - möcüzə. E h m a l e y l ə m ə k - etinasızlıq, əhəmiyyət verməmək. E h t i k a r - taxıl və ya başqa məhsulu saxlayıb sonra baha qiymətə satma. E 1 a m - məlum etmə, bildirmə. E ş ş ə k x i s a l - eşşək təbiətli. E t i d a 1 - orta hal, mötədillik. E t i 1 a - yüksəliş, tərəqqi, irəliləyiş. E t i n a - çox diqqət, əhəmiyyət vermə; n ə z ə r i-e t i n a - çox fikir verib çalışma. E y (eyi) - yaxşı, daha yaxşı. E y b c u - eyib axtaran. E y d - bayram. E y m ə n - arxayın. E y n - göz. E y t a m - yetimlər. E’zaz - əzizləmə, hörmət etmə. Ə Ə b a - ruhanilərin, mömin adamların geydikləri uzun üst geyimi. Ə b a-q ə b a - ruhanilərin geydikləri uzun paltarlar. Ə b a b i 1 - dağ qaranquşu. Ə b c ə d - bax: səfəs. Ə b d - qul. Ə b d a 1 - sufizm təriqətlərindən biri; dərviştəbiət adam. Ə b ə d a - əsla; heç vaxt, qətiyyən. Ə b ə v e y n - atalar, ata-baba. Ə b n a - oğullar. Ə b r - bulud. Ə b r i-s i y ə h - qara bulud. Ə c a m i r - qaragünıh, avam xalq. Ə c ə m - fars. Ə c i b - təəccüblü, qəribə. Ə c r a m - cisimlər, kainatda olan kürələr, ulduzlar. Ə c s a m - cisimlər. Ə d d - sayma. 500
Mirzə Ələkbər Sabir Ə d ə b i s t a n - ədəb yeri, elm, bilik yeri. Ə d i - ədalət, həqiqət tərəfdarı olma; bərabərlik. Ə d n a - çox dəni, ən alçaq, rəzil. Ə f k a r - fikirlər, niyyətlər. Ə f s u n - bax: füsun. Ə f s ü r d ə - xarab olmuş, solmuş. Ə ğ 1 ə b - çoxluq, əksəriyyət. Ə ğ n i y a - dövlətlilər. Ə h b a b - dostlar. Ə h f a d - nəvələr, övlad, nəsil. Ə h k a m - hökmlər, əmrlər; qüvvət, nüfuz. Ə h l - xalq. Ə h 1 i-d i y a r - bir ölkədə yaşayanlar, bir vətən əhli. Ə h 1 i-n ə z ər - baxan, görən, göz yetirən. Ə h l i - z a h i r - dünya adamı, ancaq gördüyünə inanan və bununla da yaşayan. Ə h m ə z - ən qüvvətli, ən möhkəm. Ə h m ə z i-q a ə t - çox itaət, çox ibadət. Ə h r a r - hürriyyətçilər, hürriyyətpərvərlər. Ə h z a n - hüznlər, qəmlər, kədərlər. Ə x b a r - xəbərlər. Ə x v a n - qardaşlar. Ə x z (etmək) - almaq, əldə etmək, mənimsəmək. Ə k b ə r - böyük, dəstəbaşı. Ə k 1 - yemək. Ə k v a n - kövnlər, varlıqlar; dünya. Ə q d ə s - ən müqəddəs, ən qiymətli. Ə q l i - s ə l i m - sağlam ağıl, dürüst, doğru, düşünən baş. Ə q s a (y) - uzaqda olan, ən uzaq; ə q s a y i-Ş ə r q - Uzaq Şərq. Ə q v a 1 - qövllər, sözlər. Ə q v a l i - h ə k i m a n ə - alimanə, filosofanə sözlər. Ə q v a m - qövmlər, tayfalar, millətlər. Ə 1 a i q - əlaqələr, rabitələr. Ə l a m a n - amandır, kömək edin! Ə 1 a m a t - əlamətlər, nişanlar. Ə l a n - indi. Ə 1 ə m - bayraq. Ə 1
1 i r a q - ayrılıq, ittihadın əksi. Ə 1 h ə q — həqiqətdə, doğrusu. Ə 1 h ə z ə r — həzər olsun, uzaq olsun. Ə 1 q a b - ləqəblər, müxtəlif titul adlan.
501
Hophopnamə Ə 1 q i s s ə - xülasə, qısası. Ə l m i n n ə t ü l i l l a h - şükür Allaha. Ə 1
ö v m - bu gün, indi. Ə 1 z ə m - çox lazımlı, zəruri. Ə m d ə n - qəsdən, bilə-bilə, qərəzlə. Ə m i q - dərin. Ə min - əminlik, arxayınlıq, rahatlıq, qorxusuzluq. Çox vaxt «aman» sözü ilə birlikdə işlənir. Ə m n i y y ə t f ə z a - əminlik artıran. Ə m r - iş. Ə m r ə d - hələ bığı-saqqalı çıxmamış gənc. Əmr i-m ə a ş - məişət işi, dolanacaq vasitəsi. Ə m s a l - misilər, bənzərlər. Ə n a m - xalq, camaat. Ə n a r - nar. Ə n c a m - son, axır, aqibət. Ə n c ü m a n - məclis, şura; konqres; cəmiyyət. Ə n d u h - qəm, qüssə. Ə n f a s - nəfəslər; dua kimi bir şey oxuyub üfürmə. Ə n h a r - nəhrlər, çaylar. Ə n i s - dost, yoldaş. Ə n k ə h t ü - nikahlayıram. Ə n q ə r i b - yaxında, tezliklə. Ə n v a - növlər, növbənöv. Ə n z a r - nəzərlər. Ə r b a b - əhl, sahib, bir işin və ya şeyin əhli, peşəkarı. Ə r b a b i - h ə v ə s - həvəslilər. Ə r ə r — ardıc ağacı, dağ sərvi (gözəllərin boy-buxununa təşbeh edilir). Ə r ə z - təbii olmayan, müvəqqəti, keçici hal. Ə r k a n 1 - hökumətin baş adamları, nazirlər, əyan. Ə r k a n 2 - rüknlər, baş üzvlər; ə r k a n i - d ö v l ə t - dövlət başçıları. Ə r k a n 1 1 - arxalı, qüvvətli, möhkəm, dayaqlı. Ə r r a d ə - araba, top arabası. Ə r s - paslı dəmir döyülərkən tökülən çürük qırıntı. Ə r s ə - meydan; vuruş meydanı; dünya; boş geniş sahə. Ərş i-m ü ə 1 1 a - dini etiqada görə göyün doqquzuncu təbəqəsi. Ə fv ah-ruhlar. Ə r z - 1. müddət; 2. bildirmə, söyləmə, şikayət etmə, göstərmə. Ə r z a n - ucuz. Ə r z ə n - darı. Yüklə 12,74 Mb. Dostları ilə paylaş:
|