MiRZƏ ƏLƏKBƏr sabiR

520

 

 

Mirzə Ələkbər Sabir 

Q ə s d -  niyyət, istək, arzu, məqsəd. 

Q ə s ə m -  and. 

Q ə s i r - qısa, məhdud; ə q 1 i-q ə s i r - dar düşüncə. 

Q ə s v ə t ə n g i z  - qəm gətirən, cansıxıcı. 

Q ə t -  kəsmə, qırma; q ə t i-r a h - yol kəsmə; q ə t i-ə 1 a i q - əlaqələri kəsmək 

Q ə t a r   i - f i ş ə n g  - patrondaş. 

Q ə t i-t e y y - qərar, təbdir, sərəncam. 

Q ə v i ə q 1 - çox ağıllı, dərin düşünən. 

Q ə v i ş ö v k ə t  - qüvvətli və şövkətli. 

Q ə y u r - qeyrətli, namuslu. 

Q ı l m a n -  cənnət oğlanları. 

Q i n a - sərvət, dövlət; ə r b a b  i-q i n a  - dövlətlilər. 

Q i s s ə -  əhvalat, hekayə. 

Q i t ə a t - qitələr, yerin qitələri. 

Q i y a m -  qalxışma, təşəbbüs. 

Q 1 a s n ı - nümayəndə, deputat. 

Q ö v 1 - söz, vədə. 

Q ö v s e y n  - qövslər, yaylar; məc. qaşlar. 

Q u f r a v a t  - saçları dalğa-dalğa qıvnmlamaq (kökü fransızca «qauffer»dən alın-

mışdır, rusca «qofrirovat»). 

Q u l l a b ı -  haramzada, adam aldadan, saxtakarlıq. 

Qul i - b i y a b a n  - qulyabanı. 

Q u r b a n g a h  - qurban kəsilən yer. 

Q ü b a r - toz; dərd; tutqunluq, qaranlıq. 

Q ü b h - pis iş, çirkin hərəkət, bəd əməl. 

Q ü d d u s i y a n  - müqəddəslər. 

Q ü d u m - qədəm, addımlar, gəlmə. 

Q ü f r a n - əfv, rəhmət, mərhəmət. 

Q ü r u n - əsrlər, zamanlar, qərinələr. 

Q ü s l  — ölünü dini qaydalarla yuma; murdarlıqdan sonra yuyunma. 

Q ü 11 a i-t ə r i q - yol kəsənlər, quldurlar. 

Q ü v a - qüvvələr; q ü v a y i - m i l l i y y ə  - milli qüvvələr. 

Q ü v v e y i - n i z a m i y y ə  - hərbi qüvvə; milis dəstəsi. 

Q ü y u d a t - qeydlər; bağlar, bəndlər, zəncirlər. 

L 

L a ə q ə 1 - azından, ən azı, heç olmasa. 

Laf - söz; boş söhbət. 

L a-f ə v a 11 a h - yox vallah, vallah belə deyil, Allaha and olsun yox. 

L a f ı-d ə h a n - əmələ keçməyib, yalnız dildə qalan sözlər. 

---

521 

 

Hophopnamə 

L a h ö v l ə   v ə l a q ü v v ə t ə i l   l a v ə b i l l a h  - «Allahdan başqa heç kimdə 

qüvvət və qüdrət yoxdur». 

L a 1 e y i-n ö’m an- lalə gülünün növlərindən, qızıl lalə. 

L a 1 ə g u n - lalə rəngində, qan rəngində. 

L a 1 ə r ü x - lalə üzlü, al yanaqlı. 

L a m e - parlaq. 

L a m ə z h ə b  - məzhəbsiz, dinsiz. 

L a n ə - yuva. 

L a n t a r a n   - söyüş, nalayiq, ədəbsiz sözlər. 

L a ş - leş, cəmdək. 

«L a y ə s’ə 1 u n» - soruşulmaz, sual edilməz, məsul olmayan. L a y ə t ə ğ ə y y ə r  - 

dəyişilməz. 

L e y k - lakin, amma. 

L e y 1 - gecə. 

L e y 1 ə - gecə; l e y l ə t ü l - i s r a  - merac gecəsi. 

L ə b r i z - qıraqlarına qədər dolu (kasa və s). 

L ə c a c ə t - tərslik, inadkarlıq, kəclik. 

L ə ğ v - boş söz, cəfəngiyat; gəvəzə, boşboğaz, naqqal. 

L ə ğ v k a r a n ə  - əbəs, boş, mənasız, yanlış. 

L ə i m - alçaq, rəzil. 

L ə i n - məlum. 

L ə h i - gözəl və ahəngdar səs, xoş avaz. 

L ə h v ,   l ə h v ü l ə ə b  - oyun, əyləncə, faydasız iş. 

L ə q 1 ə q - leylək (quş). 

L ə’l - yaqut, qırmızı qiymətli daş; 1 ə 1 i-Y ə m ə n -  Yəmən yaqutu, əla yaqut. 

L ə m ə - işıq, panitı, şölə; l ə m e y   i - v i c d a n  - söz. 

L ə’n e t m ə k -  lənətlənmək, lənət oxumaq. 

L ə r z i ş - titrəmə, tərpənmə; I ə r z i ş i-ə r z - zəlzələ. 

L ə y a q - ləyaqət, yararlıq. 

L ə z z ə t ə f z a  - çox ləzzətli. 

L ə z z ə t y a b  - ləzzət aparan, zövq alan. 

L i Fə c ə b - təəccüb olsun, əcəba. 

L i 1 v ə 1 a - dostluq xatirinə. 

L   i   s   a n -   d i l .  

«L i s a n ü 1 ğ e y b» - qeybdən gələn səs; məşhur şair Hafiz Şirazinin ləqəbi. 

L ö’b ə t - oyuncaq, kukla; məc. gözəl, qəşəng. 

L ö b ə t i s t a n  - oyuncaqlar, kuklalar, gözəllər ölkəsi, yurdu; 1 ö b ə t i s t a n i-t a t a 

r - tatar gözəllərinin şəhəri. 

L i v a - bayraq; l i v a y   i - z ə f ə r  - qələbə bayrağı. 

L ö’l ö’ - inci, dürr; 1 ö 1 ö i-t ə r - təzə inci. 

---

522

 

 

Mirzə Ələkbər Sabir 

L ö v h i-s a f - təmiz beyin, saf qəlb. L ö v n - rəng, boya; 

bəniz, adam. 

L ü h u m - ətlər, ətli yeməklər. 

M 

M a - su; m a i-z ü 1 a 1 - təmiz, duru su. 

M a b a q i - qalan, bir şeydən qalan hissə  

M a b e y n - ara, aralıq, iki şeyin, yaxud iki şəxsin arası. 

M a d ə r i - n a l a n  - ağlayan, inləyən ana. 

M a ə d a - başqa, savayı. 

M a ə m 1 ə k - bütün mal-mülk, nə ki var. 

M a h - ay. 

M a h i-ə z a - matəm ayı. 

M a h 1 i q a - üzü, sifəti ay kimi (gözəl).  

M a h m ə n z ə r  (məhmənzər) - üzü aya bənzər. 

M a h r u - ayüzlü, gözəl. 

M a f ö v q ü l h ə d d  - həddən ziyadə, son dərəcə. 

M a 1 a m a 1 - dopdolu. 

M a m ə z - keçmişdə olan işlər, keçmiş şeylər. 

M a n ə n d - bənzər, misl, tay. 

M a r -  ilan. 

M a r f a ş - məffəş, yorğan-döşək yüklənən böyük çuval. 

M a s ə v a (əsli: masiya) - Allahın adlarından biri. 

M a ş -  mülk-maş; mal-dövlət. 

M a y e y i - t ə v ə k k ü l  - sonradan lazım olacaq maya. 

M a z i - keçmiş; tarix, tarixi. 

M e h r -  Günəş, məhəbbət, sevgi. 

M e h r a b -  məscidin baş tərəfində namaz qılmaq üçün yarımqübbə şəklində 

M e h r i m a n ə  - sevgi ilə, mehribancasına. 

M e y k ü s a r  - şərab sevən, eyş-işrət yoldaşı. 

M e y m ə n ə t  - xoşbəxtlik, uğur. 

M ə a d i n - mədənlər. 

M ə a 1 - niyyət, məqsəd, məna. 

M ə a l ə n d ı ş l i k  - uzaqgörənlik, ehtiyatkarlıq, tədbirlilik  

M ə a n ı - mənalar; 

M ə a r i f m ə n d a n  - maarifpərvərlər. 

M ə a ş — məişət, dolanacaq. 

M ə b a d i n k i - olmaya ki, belə olsun ki. 

M ə b d ə - başlanğıc. 

M ə b h u t - heyran. 

---