www.kitabxana.net
– Milli Virtual Elektron Kitabxana
2016
Mövlüd Süleymanlı
“And olsun, əsrə…”
qabağına çıxacam, qarşılayacam. Vururlar, qoy
vursunlar.
-Müəllim, bəs bunnar əlli il qabaq harda
yaşayırdılar,
burda
deyildilərsə?
Bayaqkı
söhbət yaddan çıxdığı üçün xeyli özlərinə gələ
bilmirlər. Yada heç nə düşmür. “Kimdi? Nə so-
ruşur?”
Səs arxadan gəlir, Aytəkin səsidi, səsi
coddaşıb bir az. Çobanın oğlu Aytək, dördüncü
sinfəcən
ermənicə
oxudu,
Siranuşun
məktəbində.
Kimya
müəllimi
Siranuş
Sumikyana görə onun oxuduğu erməni
məktəbini hamı belə adlandırır. “Siranuşun
məktəbi...” Sonsuz Siranuş...
“-Mənim oğlum da, uşağım da erməni
xalqıdı, bu xalq varsa, neynirəm oğlu-uşağı!
Erməni adındakı hərflərin min qat sayı
qədərində hamı ölüb dirilməlidi ki, Ermənistan
yaşasın...” - Siranuşun sözüdü, respublikada
kim yaşayırsa, hamı əzbərdən bilir.
-Hə, müəllim, hardaydı bunnar bəs?
Qara
müəllim
dönür,
kəndin
yeniyetmələridi, boy- boya veriblər, güllə gilizi
kimidilər,
biçimli,
gücü
içində,
irəliyə
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Elektron Kitabxana
2016
Mövlüd Süleymanlı
“And olsun, əsrə…”
tuşlanmış. Çoxdular, maşallah! Hamısı birdən
soruşur:
-Hardaydılar?
-Bunnarı Qafqaza ruslar gətirib, iki yüz il
qabaq,
bizim
buralara
da
bolşeviklərlə
gəldilər... -Qara müəllim dönüb ətrafına
boylanır, qorxusu üzünə çıxıb, deyirsən indi
ürəyi gedəcək, neçə gündü gözlədikləri
erməninin özündən belə qorxusu yoxdu.
-Onnarın heç vaxt dövləti olmayıb, yalan
yerdən tarix yazdıqlarına baxma. - Qara
müəllimin canı bu şaxtada isti gətirmişdi,
“xəbər verən olar, görəsən?...Yəni, bu
günümüzdə də xəbərçilik eləyəcəyik?...” deyə
düşündü, bayaqdan ocağın qırağında dinməz-
söyləməz oturmuş Partkoma sarı əyildi.- Kən-
din telefonu işləyir?
-İşləyir, niyə işləməsin?! – Əlinin işarəsiylə
də əlavə elədi, “...arxayın ol, artıq çatdırmış
olarlar...”
Qaraca müəllimin canı təzədən buza
döndü...
İmirxanlı ağbilən İsmayılı xatırladı,
partkomun bir zəngiylə KQB elə məktəbdən
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Elektron Kitabxana
2016
Mövlüd Süleymanlı
“And olsun, əsrə…”
götürüb aparmışdı, neçə il bundan qabaq, hələ
də bir xəbər yoxdu.
-Erməninin qabağınnan qaçmaq ölümnən
betərdi, ölmək min dəfə onnan yaxşıdı. -
Qaraca müəllim bilmədi bunu niyə dedi...
Şagirdləri onu araya alıblar, qorxuya yer yoxdu
artıq. Bu uşaqların arasında heç ölüm də yada
düşmür...
amma tarixlə bağlı heç nə demədik,
heç nə vermədik, elə beləcə, havaya bö-
yüdülər...
“...Allah lənət eləsin Balacahunluya, heç öz
tariximizə yaxınlaşmağa qoymadı, akademikdi
özü də...Tarix, deyir, atdı, yüyənini hara
çəksən, ora gedəcək. ”
-Onnar Suriya tərəfdən gəliblər, qaraçı
tayfası kimi, əlifbaları da özlərinin deyil, Suriya
əlifbasıdı... -Qaraca müəllim bu iki daşın
arasında çox şey demək istəyirdi, dayanıb fikir-
ləşirdi ki, daha nə bilir.
- Dövlət görmüş,
dövləti olmuş xalq özünü belə görməmiş
aparmaz, yoldaş Partkom...
Partkom ocağın yanından elə qalxdı ki, elə
bildilər ermənilər gəlir, hərə bir yana
səpələndi.
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Elektron Kitabxana
2016
Mövlüd Süleymanlı
“And olsun, əsrə…”
-Mənə niyə deyirsən, əə, bu sözü? Mən
qurmuşam, erməniyə dövləti?! İndi ermənini
kəndin üstünə mən gətirirəm?...
Avropa iti...
Apedin “ Villis “ markalı maşını da elə bu
vaxt sürüşə-sürüşə türk kəndinə doğru
qalxırdı. O günkü adamlardı, amma indi
aralarında bir it də var, qara, yoğun boyunlu
itdi, gözlərini dikib tük tərpətmədən yola baxır.
Bayaq bazarkom Civanın qaynadıb verdiyi iri ət
tikələrindən başqa yaddaşında heç nə yoxdu:
-Çiy ət olmaz, türk deyil ki, çiy yesin. -
Səhər tezdəndi, Civan arvadını güldürməkçün
belə deyir, bir-birinə sıxıla-sıxıla gülüşürlər ki,
uşaqlar oyanmasın.
Arvad bazarda qəssablıq eləyən ətçi
İbrahimi xatirlayır... Əlində balta, köynəyinə
sığışmayan əzələli bədəni gözlərinin önünə
gəlir, əlindəki iri ağızlı baltanı da itə oxşadır:
-Gedim türk İbrahimnən ət alım? - İtlə
ərinin arasındadı, ərinin qucağından başını
qaldırıb baxır.
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Elektron Kitabxana
2016
Mövlüd Süleymanlı
“And olsun, əsrə…”
-Gedərsən, - deyir, bazarkom Civan, o biri
tikəni firəng itinə atır...
Firəng iti indi maşından gözlərini yollara
diksə də heç nə görmür, yaddaşında heç nə
yoxdu, gəyirə-gəyirə bayaqkı tikələrin tamını
udqunur...Belə çıxır ki maşındakılar da itə görə
dinib-danışmırlar. Varjaped o günkü paltarını
dəyişib, qışın günündə başına şlyapa qoyub,
qara eynək taxıb, o da, demək olar ki, tük
tərpətmədən yola baxır.
-Necə dindirirsən firəngi?...İti deyirəm. -
Ulubabyan firəng itinin başını sığalladı.
-Mən hansı dili bilirəmsə o dillə, -tatud
dur
13
, - görürsən varjaped, ermənicə bilmir.
Amma rusca bilir. -Day lapu, lapu day!
14
İt qolunu varjapedə tərəf uzatdı.
Təkərlərinə zəncir bağlanmış yük maşını
dabanbasırıq gəlirdi. Beş-altı gənc erməni
maşının üstündə bürüşüb oturmuşdu, maşının
içi samanlıydı, ayaqlarını samana soxmuşdular.
13
Əl ver (ermənicə)
14
Ver əlini, əlini ver (rusca)
Dostları ilə paylaş: |