Müdafiə Sektorunda Dürüstlüyün Təmin Edilməsi və Korrupsiyanın Azaldılması: Ən Yaxşı Təcrübələrin Toplusu



Yüklə 2,99 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə61/163
tarix20.10.2017
ölçüsü2,99 Mb.
#5927
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   163

158

Silahlı Qüvvələrin Şəxsi Heyətinin və Aktivlərinin İqtisadi Fəaliyyətlərə Cəlb Olunması

məsələlərdə, ölkənin inkişaf proqramında iştirakına bəraət verirdi

82



TNİ-ya verilən bu geniş rolun əsasında,1970-ci illərdə TNİ fondlar və 



hərbi kooperativlər hesabına özünün iqtisadi imperiyasını qurdu. Human 

Rights Watch-ın İndoneziya Ordusunun iqtisadi fəaliyyəti ilə bağlı 2006-cı 

ildə hazırladığı hesabata görə, Suxarto dövründən bəri iqtisadi fəaliyyətə ay-

rı-ayrı hərbi heyət növlərinin və aktivlərin cəlb olunduğu göstərilirdi

83

.

a. Ordunun İxtiyarında olan İqtisadi Fəaliyyətlər



•  Fondlar (yayasan)

Hərbi Fondlar 1960-cı illərdə  hərbçilərə  və onların ailələrinə sosial 

xidmətlər göstərmək üçün,məsələn, yeni yaşayış evlərinin tikilməsi və təhsil 

məqsədilə yaradılmışdır. Getdikcə, bu fondlar çox güman ki, əsgərlərin so-

sial rifahının yaxşılaşması üçün iqtisadi birliklərə doğru genişləndi. Bun-

dan əlavə, bu cür vergi verməyən fondlar çoxlu sayda mühüm hərbi iqtisadi 

birliklərə nəzarət edirdi. Kartika Eka Paksi Fondu (YKER)vasitəsilə, ordu 26 

fi rma və yeddi birgə müəsisənin sahibi idi.

84

 YKER-in iqtisadi fəaliyyətləri, 



Holdinq şirkəti olan RT Tri Usaha Bhakti  tərəfi ndən idarə olunur. 44 hek-

tar torpaq sahəsi olan Sudirman Mərkəzi İqtisadi Rayonu ordunun rəngarəng 

fəaliyyət dairəsinin bir hissəsidir. Bu rayonda Cakartanın  “Golden Triangle”, 

Artha Graha Bankı, Signa İndonesia Assurance, Danayasa Artatama (Boro-

budur hoteli), başqa daşınmaz  əmlak,ağac istehsalı müəsisələri, qolf dərsləri 

və istehsalat müəsisələri yerləşir.

85

 

Eyni zamanda, dəniz qüvvələri Bhumyamca Fondu vasitəsilə aktivlərinin 



dəyəri 25 milyon ABŞ dolları olan beş fi rmaya nəzarət edir. Fondun iqtisa-

di fəaliyyətlərinə Admiral Lines (dəniz daşımaları), kurortlar, neftayırma 

zavodları, daşınmaz  əmlak kirayəsi,eksport-import  əməliyyatları, kokoa 

plantasiyaları,dəniz  qüvvələri gəmiləri üçün elektronik və telekommunikasi-

of Indonesia,” www.globalsecurity.org/military/world/indonesia/abri.htm. Bundan əlavə, 

ABRI parlamentdə secilmədən mandat alırdı  və Suharto höküməti üçün qoruyucu kimi 

mühüm rol oynayırdı.

82 


 Suxarto dönəmindəTNI-ın siyasi və iqtisadi həyata müdaxiləsi ilə bağlı bax: Har old 

Crouch, The Army and Politics in Indonesia (Jakarta & Kuala Lumpur: Equinox Pub lishing, 

2007); Sukardi Rinakit, The Indonesian Military After the New Order (Copenhagen: NIAS 

Press, 2005); Leonard C. Sebastian, Realpolitik Ideology: Indonesia’s Use of Military Force 

(Singapore: ISEAS, 2006).

83  


Bax: Human Rights Watch, Too High a Price, The Human Rights Cost of the Indone sian 

Military’s Economic Activities 18:5(C) (June 2006), www.hrw.org/en/reports/ 2006/06/20/

too-high-price-1.

84 

Rachel Langit, “Indonesia’s Military: Business as Usual,” Asia Times Online (16 August 



2002), www.atimes.com/ atimes/Southeast_Asia/DH16Ae06.html.

85 


 Angel Rabasa and John Haseman, The Military and Democracy in Indonesia: Challenges

Poli tics, and Power, Monograph Report (Pittsburg: RAND, 2002), 74.


159

Müdafi ə Sektorunda Dürüstlüyün Təmin Edilməsi və Korrupsiyanın Azaldılması: Ən Yaxşı Təcrübələrin Toplusu

ya avadanlıqları, taksi şirkətləıi və dalğıc xidmətləri daxildir.         

Nəhayət,hava qüvvələri və Adi Upaya Fondu, bank da daxil, 17 fi rmaya 

sahibdirlər

86

. Fondun sahibi olduğu Bank Anqkasa, Milli Elektrik Şirkətinin 



Pensiya Fondu( National Electricity Company Pension Fund) və özəl yatırım-

çıların səhmdarıdır. Fondun başqa fəaliyyət dairələrinə qolf kursları,konteyner 

daşımaları,otellər,ağac emalı,aviasiya xidməti,aero-foto çəkiliş kimi xidmətlər 

daxildir


87

. Bu cür institutlaşdırılmış iqtisadi fəaliyyətlərə baxmayaraq, TNİ 

heyəti,yüksək rütbəli generaldan tutmuş aşağı səviyyəli əsgərə qədər, meşə 

sənayesı işlərində, təbii ehtiyatların istifadəsində, neft çıxarma və mühavizə 

xidmətlərində fəal iştirak edirlər

88

.



•  Kooperativlər (Koperasi)

Hərbi kooperativlər, əsgərlərin sosial rifahını yaxşılaşdırmaq, onlara və 

onların ailələrinə aşağı qiymətlə məmulatlar, o cümlədən düyü, təmin etmək 

üçün yaradılmışdır. 



Haşiyə 11.1. Reketlik

TNİ-də reketlik praktikası,ordunun şəxsi heyətinin cinayətkar fəaliyyətlərə 

himayə etməsi ilə formalaşmışdır. Məsələn, Sumatranın şimalındakı Medan 

şəhərində hərbçilərin cinayət əməlləri  mütəşəkkil cinayət xarakterı daşıyır. 

Human Right Watch-ın müsahibələrinə əsasən, Medan sakinləri himayəçi 

hərbçi reketlərin nizamlı  dəstələrə çevrildiklərini bildirmişlər. Dükan və 

yük maşınları sahibləri, onlara özünü qoruma üçün aylıq haqq verir və 

hansı hərbi qrupların və ya bu qrupların dəstəklədiyi cinayətkar dəstələrin 

verdiyi “vəsiqə”-lərlə kimlərin himayəsində olduqlarını göstərirlər. Digər 

qanunsuz nümunə kimi meşə təsərrüfatı fəaliyyətlərini göstərmək olar. TNİ 

şəxsi heyəti  əsasən də  İndoneziya-Malayziya sərhədi boyunca qanunsuz 

meşə qıranlara  “himayə” edib əvəzində pul alırlar və ya  zəbt etdikləri meşə 

odunları ilə dolu yükləri sonralar sataraq qazanırlar. Başqa gəlirli yollardan 

biri kimi, qanunsuz odun və  ağac daşıyan yük maşınlarını tutub,sonra 

onlardan pul almaqla buraxırlar.

Mənbə: Human Rights WatchToo High a Price, The Human Rights Cost of the Indonesian 

Military’s Economic Activities 18:5(C)  (June 2006), 66,  http://www.hrw.org/en/

reports/2006/06/20/too-high-price-1; A.C. Casson, et al., A Multistakeholder Action Plan 



to Curb Illegal Logging and Improve Law Enforce ment in Indonesia, WWF Indonesia, 

World Bank, DFID-Multistakeholder Forestry Program (October 2006), www.sekala.net/

fi les/FLEGedit4Sept06.pdf.

86

  Langit, “Indonesia’s Military” (2002)



87

  Angel Rabasa and John Haseman, The Military and Democracy(2002),76

88  

Ibid.,75



Yüklə 2,99 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   163




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə