MühaziRƏ-1 Kütlə mübadiləsi.Ümumi məlumat, növləri. Kütləötürmənin əsas tənliyi

Çəki tərkibinin mol tərkibi ilə və əksinə hesablanması. Deyək ki, qarışığın çəki tərkibi a_A , a_B , a_C, ...., komponentin mol. kütləsi isə M_A , M_B, M_C,.....götürülür. Onda 1kq qarışıqda komponentlərin kilomol sayı aşağıda göstərilən sayda olacaq:
n_A = ; n_B = ; n_C = .....
K.molların ümumi sayı:n = n_A + n_B + n_C= + + +.... =
Qarışığın molyar tərkibi(1.8) formulundan tapırıq: x_A = ; x_B = ; x_C
yaxud k-cı komponent üçün ümumi olaraq x_K (1.9)
Əyər qarışığın x_a , x_B ,x_C, ...molyar tərkibi verilərsə , bu halda onun çəki tərkibini 1kmol qarışığın komponent kütləsinə görə tapmaq olar:
G_A = M_A x_A ; G_B = M_B x_B ; G_C = M_C x_C+ ....
Qarışığın ümumi kütləsi: G = G_A + G_B+ G_C+... = M_Ax_A + M_Bx_b + M_Cx_C +...=
Qarışığın çəki tərkibi ( 1.7) formuluna görə, tapılır:
a_A = ; a_B = ; a_C = ...
yaxud ümumi şəkildə k-komponenti üçün: a_K = (1.10)
1kmol qarışığın kütləsini göstərən bu formulanın məxrəci qarışığın orta molekulyar kütləsi adlanır:
M_or. = M_Ax_A + M_Bx_B + M_Cx_C + ....= (1.11)
İkikomponentdən ibarət qarışığın (ikili qarışıq) tərkibi , tam olaraq özündə olan komponentlərdən birini xarakterizə edir. Deyək ki, bu komponentin çəki və molyar payları uyğun olaraq a və x ilə göstərilir. Bu halda digər komponentin çəki və moyar paayları uyğun olaraq (1- a) və (1-x) olacaq. Bu halda (1.9) və (1.10) formulaları aşağıdakı kimi olacaq:
x_A = (1.12) ; a = (1.13)
M₁ və M₂ komponentlərin molekulyar kütlələridir.