Mustafa Kamal Atatürk 135 Türkiyə Cümhuriyyəti



Yüklə 1,73 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə61/61
tarix19.10.2018
ölçüsü1,73 Mb.
#74709
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   61

M.K.Atatürk – 135 
Türkiyə Cümhuriyyəti azərbaycanlı gənc tədqiqatçıların araşdırmalarında 
187
 
 
Асмер БАБАЕВА 
Бакинский Государственный Университет 
Исторический факультет, III курс 
E-mail: babayeva167@gmail.com 
 
О ПОЛОЖЕНИИ ТЮРОК 
В СОЦИАЛИСТИЧЕСКОЙ БОЛГАРИИ 
Научный руководитель: Ситара МУСТАФАЕВА 
доктор философии по истории, 
преподаватель Бакинского Государственного Университета 
Ключевые слова: Турция, Болгария, положение тюрок, массо-
вая миграция, социалистическая Болгария 
Как  известно,  турецкое  завоевание  Балкан  началось  в 
середине  XIV века. Турки называли завоеванные балканские 
территории Румелией, или «землей римлян». Главным местом 
расселения  румелийских  турков  является  Кырджалийский 
округ и соседние с ним территории Родопских гор в Южной 
Болгарии  и  вдоль  реки  Дунай  на  севере  Болгарии.  Румелий-
ские  турки  эмигрировали  в  Турцию  из  балканских  госу-
дарств,  получивших  независимость  после  первой  мировой 
войны, и в 1925 году число эмигрировавших составило около 
1,5млн. чел. По общим подсчетам, в 1923-1949 гг. Болгарию 
покинуло 220тыс. румелийских турков. В 1949-1951 гг. была 
следующая волна иммигрантов, численностью в 155 тыс. чел. 
Численность иммигрантов могла быть и больше, если бы ту-
рецким  властям  дважды  за  этот  период  не  пришлось  закры-
вать международную границу.  
В  1969  году,  в  период  Т.Живкова,  между  Болгарией  и 
Турцией  было  заключено  соглашение,  согласно  которому 
болгарские граждане турецкого происхождения и имеющие в 
Турции родственников, получили право на переселение в эту 


M.K.Atatürk – 135 
Türkiyə Cümhuriyyəti azərbaycanlı gənc tədqiqatçıların araşdırmalarında 
188
 
страну.  Данное  право  распространилось  на  125тыс.  человек, 
из них 115 тыс. им воспользовались.  
Для  достижения  монолитной  болгарской  нации  в  сере-
дине  80-х  годов  власти  инициировали  так  называемый  «воз-
родительный  процесс».  Употребляя  понятие  «возродитель-
ный процесс» болгарское правительство ссылалось на вторую 
половину XIX века, которая считалась одним из знаменатель-
ных периодов болгарской истории. Это был период формиро-
вания  национальных  идей  среди  болгар,  которые  добились 
духовной автономии от Османской империи, а также исполь-
зования болгарского языка при обучении и либерализации об-
щества. В соответствии с этим, в 1984 году правительство на-
чало важную программу болгаризации, или ассимиляции ру-
мелийских турок. Было сделано заявление о том, что все му-
сульмане Болгарии ведут свое происхождении от этнических 
болгар,  которые  были  насильственно  исламизированы  в  ос-
манский период: следовательно, мусульмане должны «добро-
вольно»  вернуть  свои  славянские  имена,  как  часть  процесса 
возрождения  нации.  Коммунистическая  партия  Болгарии 
объявила о своей готовности приветствовать тех, кто возвра-
щался в большую семью болгарской нации. В конце 1984- на-
чале 1985 г. более 850тыс. граждан в результате администра-
тивно-репрессивного  давления  были  вынуждены  сменить 
свои мусульманские имена на славяно-болгарские. Болгариза-
ция предполагала не только смену имен, но и грубое вторже-
ние в веками складывавшийся жизненный уклад мусульман, в 
их этнопсихологию, культуру. Кампания включала насильст-
венный  отказ  от  публикаций  и  радиопередач  на  турецком 
языке,  замену  турецких  названий  городов  и  сел  на  болгар-
ские. Преследовалось использование турецкого языка, даже в 
быту, запрещалось ношение национальной одежды, выполне-
ние  традиционных  мусульманских  обрядов.  «Возродитель-
ный  процесс»  стоил  жизни  50  мусульман.  Интерпретации  в 
официальных  и  неофициальных  документах  усилили  образ 


M.K.Atatürk – 135 
Türkiyə Cümhuriyyəti azərbaycanlı gənc tədqiqatçıların araşdırmalarında 
189
 
турков  как  «врагов  народа»,  Османское  господство  называ-
лось «турецкое иго». 
В  мая  1989  года  лидер  БКП  Т.  Живков  (1954-1989) 
заявил о том, что те кто считают себя турками имеют право 
вернуться на земли своих предков и обратиться к президенту 
Турции  для  обеспечения  открытого  доступа  им.  Летом  1989 
года болгарское общество потряслось одним из драматичных 
событий  в  его  истории  –  массовой  эмиграцией  болгарских 
турков в Турцию. Начиная с июня до августа, 344 000 человек 
всех возрастов пересекли границу, оставив свои дома и иму-
щество. 
Политические  аналитики  определяют  массовую  мигра-
цию,  как  одну  из  главных  причин  распада  государственного 
социализма в Болгарии в ноябре 1989. Правительство Т.Жив-
кова производило впечатление на болгарское  общество, реп-
родуцируя  историческую  память  о  многовековом  османском 
иге  на  современных  турков  и  использовало  этот  вопрос  как 
своеобразный  клапан  отвлекающая  внимание  граждан  от 
других острых проблем. 
ЛИТЕРАТУРА 
1. Болгария в XX веке. Очерки политической истории. М., 
2003 
2. Гусейнова Л.Дж. Национальные меньшинства в странах 
Центральной и Восточной Европы: 1945-2002: справочник. 
Баку, 2005  
3. Gaille M. Reshaping National Memory. The Policy of Bulga-
rian Government toward the Ethnic Turks in Bulgaria from 1984 
to 1989, Balkan Forum , 1996 
______________________ 
 
 
 
 


M.K.Atatürk – 135 
Türkiyə Cümhuriyyəti azərbaycanlı gənc tədqiqatçıların araşdırmalarında 
190
 
 
MÜNDƏRİCAT 
 
19 may 2016-cı il 
I Bölmə. 
 T
ÜRKIYƏNIN 
C
ÜMHURIYYƏT DÖVR TARIXI
 
Batum konfransının Türkiyə və Azərbaycan üzrə nəticələri - 
Aygün BAYRAMOVA (Bakı Dövlət Universiteti) ........................ 
 

Qars müqaviləsi - 
Gülnar BƏŞIROVA, Turanə 
MƏMMƏDOVA (Bakı Dövlət Universiteti) ..................................
 
 

Lozan konfransının Türkiyənin Cümhuriyyət tarixində rolu - 
Nəsibə MIRZƏYEVA (Bakı Dövlət Universiteti) .......................... 
 
11 
XX əsr – XXI əsrin əvvəllərində Osmanlıda və Türkiyədə 
dövlətçilik ideologiyaları haqqında (Osmançılıq – Kamalçılıq 
– Yeni osmançılıq) - 
Bənövşə SULTANOVA, Şahruz 
SULTANZADƏ (Bakı Dövlət Universiteti) ................................... 
 
 
 
14 
Türkiyədə Azərbaycan siyasi mühacirətinin fəaliyyəti və 
antisovet çıxışları - 
Nuranə QASIMOVA 
(Sumqayıt Dövlət Universiteti) ....................................................... 
 
 
17 
Türkiyə və PKK terroru - 
Nərgiz BABAXANI 
(Bakı Dövlət Universiteti) ............................................................... 
 
19 
II Bölmə. T
ÜRKIYƏ
 
BEYNƏLXALQ MÜNASIBƏTLƏR SISTEMINDƏ
 
XX əsrin 20-30-cu illərinin birinci yarısında Türkiyə-İran 
münasibətləri - 
Sevinc İBADOVA 
(Bakı Dövlət Universiteti, Sabah qrupu) ......................................... 
 
 
22 
Türkiyə Cümhuriyyətinin xarici siyasəti: qonşularla 
“0 problem” doktrinası - 
İlahə KƏRİMLİ 
(Bakı Dövlət Universiteti) ............................................................... 
 
 
25 
Türkiyə Cümhuriyyətinin beynəlxalq təşkilatlarda iştirakı - 
Aygül ƏLIYEVA (Milli Aviasiya Akademiyası) ........................... 
 
28 
AB-nin Türkiyəyə münasibətdə “ikili standartlar” yanaşma-
sı - 
Aygün ABDULLAYEVA (Bakı Dövlət Universiteti) ............. 
 
31 
 
 
 


M.K.Atatürk – 135 
Türkiyə Cümhuriyyəti azərbaycanlı gənc tədqiqatçıların araşdırmalarında 
191
 
Müasir dövrdə Türkiyə xarici siyasətinin Uzaq Şərq vektoru 

Nazlı QULIYEVA (Bakı Dövlət Universiteti) .............................
 
 
34 
Türkiyə-Avropa Birliyi əlaqələri türkiyəli tədqiqatçıların 
araşdırmalarında - 
Aysel HƏSƏNLİ 
(Hacettepe Universiteti, Ankara Türkiyə) ....................................... 
 
 
36 
III Bölmə. 
T
ÜRKIYƏ 
-
 
A
ZƏRBAYCAN MÜNASIBƏTLƏRI
 
İkinci dünya müharibəsi illərində Türkiyəyə qarşı Sovet 
iddialarının başlanması və Azərbaycan - 
Samir 
AĞABALAYEV (Bakı Ali Neft Məktəbi) ..................................... 
 
 
39 
Azərbaycan-Türkiyə əlaqələrində enerji məsələləri - 
Bəhruzə NƏHMƏTOVA (Dövlət İdarəçilik Akademiyası) .. 
 
42 
XX əsrin sonu – XXI əsrin əvvəllərində Azərbaycan - 
Türkiyə siyasi-iqtisadi münasibətləri haqqında - Şahanə 
İSMAYILOVA (Milli Aviasiya Akameiyası) ....................... 
 
 
44 
Türkiyə-Azərbaycan siyasi münasibətləri - Ləman 
AXUNDOVA (Milli Aviasiya Akademiyası) ....................... 
 
47 
Ermənistan- Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsinə 
Türkiyənin mövqeyi - Jalə HÜSEYNOVA 
(Bakı Dövlət Universiteti) ...................................................... 
 
 
51 
IV Bölmə. 
A
TATÜRK VƏ BIZ
 
Atatürkdə müasir dövlət təsəvvürü   
Fəridə ALLAHVERDİYEVA (Bakı Dövlət Universiteti) .............  
 
54 
Atatürk və türk qurtuluş savaşı - 
Xəyalə ƏSGƏRLİ 
(Bakı Dövlət Universiteti) ..............................................................
 
 
57 
Türk dünyasının natiqləri - 
Firuzə ƏSGƏROVA 
(Sumqayıt Dövlət Universiteti) .......................................................
 
 
60 
Atatürk və türkçülük - 
Fəridə NOVRUZOVA 
(Bakı Dövlət Universiteti) ...............................................................
 
 
63 
Türkiyə Cümhuriyyətinin sələfi Osmanlı dövləti A.Y.Krım-
skinin gözü ilə - 
Ülkər KAZIMOVA 
(Bakı Dövlət Universiteti) ...............................................................
 
 
 
65 
 
 


M.K.Atatürk – 135 
Türkiyə Cümhuriyyəti azərbaycanlı gənc tədqiqatçıların araşdırmalarında 
192
 
Rza şah Pəhləvinin islahatlarında Atatürkün rolu – 
Ağca BAXŞƏLIYEVA (Bakı Dövlət Universiteti) ........................
 
 
67 
V Bölmə. 
T
ÜRK DILINDƏ ÇIXIŞLAR BÖLMƏSI
 
Türk eğitim tarihinde Atatürkün yeri ve önemi 
Şebnem NARIMANLI (Bakü Devlet Üniversitesi) ........................
 
 
70 
Türkiyenin Ortadoğudaki rölü hakkında  
Ahmed HASANOV (Bakü Devlet Üniversitesi) ............................
 
 
73 
50 Yıllık Yeni Türk Gelişim Politikaları - 
Ali ÇIRAK 
(Bakü Devlet Üniversitesi) .............................................................
 
 
76 
Türk kültürünə baxış - 
Qəzənfər KƏRİMOV, Bəyim AĞASI 
(Bakı Dövlət Universiteti) ...............................................................
 
 
80 
VI Bölmə. 
 
R
US DILINDƏ ÇIXIŞLAR BÖLMƏSI
 
Позиция Османской империи в дополнительном тайном 
соглашении Брест-Литовского мирного договора 
между Германией и Советской Россией – 
Инсафали САМЕДОВ (Бакинская Высшая Школа Нефти) ......
 
 
 
 
82 
Роль Османской Турции в достижении независимости 
Азербайджанским государством в 1918 году - 
Джахангир АЛИЕВ (Бакинская Высшая Школа Нефти) ..........
 
 
 
85 
Вопрос о проливах в советско-турецких отношениях 
(1945-1953) - 
Гумру МАМЕДОВА 
(Бакинский Государственный Университет) .............................
 
 
 
88 
Ататюрк - 
Лейла НАДЖАФОВА 
(Азербайджанский Университет Языков) ..................................
 
 
91 
VII Bölmə. 
İ
NGILIS DILINDƏ ÇIXIŞLAR BÖLMƏSI
 
The role of oil factor in the strategic partnership between 
Azerbaijan and Turkey - 
Seyran SHARBATOV 
(Baku Higher Oil School) ………………………………………...
 
 
 
94 
Tension in Turkey-Russian Relations and future 
expectations of relations - 
Elmira HASANOVA 
(Baku State University) …………………………………………...
 
 
 
96 


M.K.Atatürk – 135 
Türkiyə Cümhuriyyəti azərbaycanlı gənc tədqiqatçıların araşdırmalarında 
193
 
Turkey’s support for Palestine - 
Nigar HUSEYNOVA 
(Baku State University) …………………………………………...
 
 
99 
The Caucasus Islamic Army and its impact on geopolitical 
processes in South Caucasus in the beginning of XX century 

Guljannat HUSEYNLİ (Baku State University) ………………..
 
 
 
101 
Falsified Genocide and Relationship between Azerbaijan 
and Ottoman Empire by General G.Korganoff -
 Farrukh 
ALIYEV
 
(Baku Higher Oil School) ……………………………...
 
 
 
103 
20 May 2016, Bakı 
I Bölmə. 
T
ÜRKIYƏNIN 
C
ÜMHURIYYƏT DÖVR TARIXI
 
Türkiyənin boğazlar məsələsi Lozanna kofransında – 
Nuranə HÜSEYNOVA (Bakı Dövlət Universiteti, Sabah qrupu) ..
 
 
105 
Atatürk dönəmində türk xarici siyasəti - 
Sona HƏSILOVA 
(Bakı Dövlət Universiteti) ...............................................................
 
 
107 
II dünya müharibəsi illərində Türkiyənin xarici siyasəti - 
Orxan ƏZIMOV (Bakı Dövlət Universiteti) ...................................
 
 
110 
Soyuq müharibə şəraitində Türkiyə Cümhuriyyətinin NATO-
ya üzv olması - 
Aysel ƏSGƏRLI (Bakı Dövlət Universiteti) ......
 
 
112 
Türkiyə Demokrat Partiyası dövründə - 
Tahir BILALOV 
(Bakı Dövlət Universiteti) ...............................................................
 
 
115 
Türkiyə Cümhuriyyətində gender məsələsi, İSLAM dəyərləri 
və milli adət-ənənələr - 
Rauf HƏSƏNOV 
(Bakı Dövlət Universiteti) ...............................................................
 
 
 
117 
II Bölmə.  
T
ÜRKIYƏ BEYNƏLXALQ MÜNASIBƏTLƏR SISTEMINDƏ
 
Türkiyənin xarici siyasətində “Kipr problemi” – 
Fəridə ƏLİYEVA (Bakı Dövlət Universiteti, Sabah qrupu) ..........
 
 
120 
Günümüzdə Türkiyənin Qafqaz siyasəti  
Yamən ABDULLAYEVA (Bakı Dövlət Universiteti) ................... 
 
123 
Rusiya-Türkiyə münasibətlərinə Ukrayna böhranının təsiri - 
Türkan LƏTİFLİ (Bakı Dövlət Universiteti) ..................................
 
 
126 
Türkiyə - Rusiya münasibətlərindəki gərginliyin ölkələrarası 
iqtisadi münasibətlərə təsiri - 
Zəvvar KƏRİMOV 
(Bakı Dövlət Universiteti) ...............................................................
 
 
 
129 


M.K.Atatürk – 135 
Türkiyə Cümhuriyyəti azərbaycanlı gənc tədqiqatçıların araşdırmalarında 
194
 
Türkiyə Respublikasınn düzənqurucu aktor olmaq iddiası - 
Leyla NƏBIYEVA (Bakı Dövlət Universiteti) ...............................
 
 
132 
Türkiyə - Ermənistan münasibətlərinin müasir problemləri - 
Samirə ALLAHVERDIYEVA (Bakı Dövlət Universiteti) ............
 
 
135 
III Bölmə. 
T
ÜRKIYƏ 
-
 
A
ZƏRBAYCAN MÜNASIBƏTLƏRI
 
XX əsrin sonu - XXI əsrin əvvəllərində Türkiyə - Azərbaycan 
münasibətləri haqqında - 
Yusif ƏLIYEV 
(Milli Aviasiya Akademiyası) .........................................................
 
 
 
139 
Tűrkiyə - Azərbaycan əlaqələrinin saxtalaşdırılması – 
Cavad İSKƏNDƏROV (Bakı Ali Neft Məktəbi) ...........................
 
 
142 
Türkiyə - Azərbaycan münasibətləri (gənc tədqiqatçıların 
araşdırmalarında) - 
Ülkər VƏLIZADƏ 
(Milli Aviasiya Akademiyası) .........................................................
 
 
 
144 
Beynəlxalq münasibətlər sistemində Türkiyə - Azərbaycan 
münasibətləri - 
Turqut ŞABANOĞLU 
(Bakı Dövlət Universiteti, Sabah qrupu) ........................................
 
 
 
148 
Azərbaycan – Türkiyə qardaşlığı tarixinə qısa baxış - 
Güray 
YILMAZ (Bakı Slavyan Universiteti) ............................................
 
 
150 
IV Bölmə. 
A
TATÜRK VƏ BIZ
 
Səbahəddin Əli və Atatürk - 
Aysel ABBASLI 
(Bakı Dövlət Universiteti) ...............................................................
 
 
155 
N.Nərimanov - Atatürk - 
Sevanə ABBASOVA 
(Bakı Dövlət Universiteti) ...............................................................
 
 
158 
Atatürk və Türkiyə Cümhuriyyəti - 
Sabir KƏRIMOV 
(Bakı Dövlət Universiteti) ..............................................................
 
 
161 
Atatürk dönəmi Türkiyə Cümhuriyyəti (1923-1938)   
Fəridə ƏKBƏRLI (Milli Aviasiya Akademiyası) ..........................
 
 
164 
Atatürk və türk tarixi məsələləri 
Nilufər MƏMMƏDOVA 
(Bakı Dövlət Universiteti) ..............................................................
 
 
168 
I türkoloji qurultay və Atatürkün dil siyasəti – 
Tünzalə ÜZEYIROVA (Bakı Dövlət Universiteti) ........................
 
 
173 
 


M.K.Atatürk – 135 
Türkiyə Cümhuriyyəti azərbaycanlı gənc tədqiqatçıların araşdırmalarında 
195
 
V Bölmə. 
R
US DILINDƏ ÇIXIŞLAR BÖLMƏSI
 
Внешняя политика Турции после II Мировой войны: 
путь в НАТО - 
Вячеслав РОДИОНОВ 
(Бакинский Государственный Университет) .............................
 
 
 
175 
Азербайджано - турецкие отношения - 
Наргиз АЛЕКПЕРОВА (Университет Хазар) ............................
 
 
178 
Турецко-Азербайджанские отношения - 
Фирангиз 
ГУРБАНОВА (Бакинский Государственный Университет) .... 
 
181 
О некоторых вопросах внешней политики Турецкой Рес-
публики на современном этапе - 
Нармин 
МУТАЛЛИМЗАДЕ (Бакинский Государственный 
Университет) .................................................................................
 
 
 
 
184 
О положении тюрок в социалистической Болгарии - 
Асмер БАБАЕВА (Бакинский Государственный 
Университет) ................................................................................
 
 
 
187 
 
 


M.K.Atatürk – 135 
Türkiyə Cümhuriyyəti azərbaycanlı gənc tədqiqatçıların araşdırmalarında 
196
 
 
Çapa hazırladı:  
Lamiyə RUİNTƏN 
 
Çapa məsul:   
dos.Sevinc RUİNTƏN 
 
 
 
t.ü.f.d.Səidə QULİYEVA
 
 
 
 
 
 
 
 
© Türk xalqları tarixi kafedrası 
Mustafa Kamal Atatürkün 135 illik yubileyinə həsr olunmuş 
“Türkiyə  Cümhuriyyəti  azərbaycanlı  gənc  tədqiqatçıların 
araşdırmalarında”  mövzusunda  Respublika  tələbə-gənclər 
konfransı.  Bakı  Dövlət  Universiteti,  19-20  May  2016-cı  il. 
Bakı, Bakı Universiteti Nəşriyyatı, 2016. – 196 səh. 
 
 
 
Çapa imzalanmışdır: 10.05.2016 
Kağız format: 60x84 1/16 
Həcmi: 12,25 ç.v. Sayı: 120 
 
 
“Ləman nəşriyyat poliqrafiya” MMC-də hazır 
Depozitivlərdən çap olunmuşdur. Bakı - 370148, Z.Xəlilov küçəsi23
 

Yüklə 1,73 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   61




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə