ĠnfoġmperġALĠzm və medġA
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
175 saxlanılması, büdcə kəsirinin minimum səviyyədə saxlanıl- ması, uçot dərəcəsinin azaldılması, əmanətlərin sığortalanma- sı, vergi yükünün azaldılması kimi vəzifələrin də yüksək sə- viyyədə yerinə yetirilməsi ölkəmizin beynəlxalq iqtisadi mü- nasibətlər sisteminin nüfuz və güc iyerarxiyasında sürətlə irə- liləməsini təmin edib. Beləliklə, iqtisadi siyasətin rasionallığı və praqmatikliyi də milli maraqların etibarlı müdafiə vasitəsi kimi çıxış edir. Elm, mədəniyyət və mənəviyyat sahəsində isə milli ma- raqlara xalqının mədəni-tarixi irsinin və mənəvi dəyərlərinin qorunması və ümumbəşəri dəyərlərlə zənginləşdirilməsi, dili- nin, özünüdərk və milli iftixar hissinin, intellektual poten- sialının inkişaf etdirilməsi, elmi potensialdan səmərəli istifa- də olunması və onun artırılması aid edilir. Faktdır ki, milli in- kişafın təməl təminatçı komponentlərindən biri intellektual resurslardan səmərəli istifadə olunmasıdır. Burada daha çox diqqət yetirilən məqam intellektual əsaslara söykənərək, mü- vafiq resurslardan istifadə edərək, inkişafın konseptual əsas- larının və icra mexanizmlərinin yaradılmasıdır. Başqa sözlə, müasir dövlətlərin milli inkişaf strategiyasının mühüm istiqa- mətlərindən biri də ümummilli tərəqqinin konseptual əsasları- nın hazırlanıb, həyata keçirilməsi təşkil edir. Bu istiqamətdə isə milli dəyərlərə və maraqlara müvafiq surətdə təsbit edil- miş konsepsiyanın müəyyən və icra olunması strateji zərurət qismində çıxış edir. İntellektual potensialdan istifadə edərək milli maraqla- rın müdafiəsi və ümummilli inkişafın təmin olunması da Azərbaycan dövlətinin prioritetlərindən biri kimi çıxış edir. Bununla bağlı Azərbaycan xalqının böyük oğlu Heydər Əliyev demişdir: “Azərbaycan xalqının milli sərvəti onun intellektual potensialıdır, mədəniyyətidir, ədəbiyyatıdır. Biz 176 müstəqil dövlətimizi boş yerdə qurmağa başlamamışdıq. Bi- zim iqtisadi potensialımız kimi, başqa bir sərvətimiz-intellek- tual potensialımız da var. Bunu yaradanlar var. Bu dahi in- sanlar Azərbaycanın böyük intellektual potensialını, mülkiy- yətini yaradıblar”. “Qara qızıl”ın insan kapitalına çevrilməsi bizim təcrübə- mizdə, sadəcə, şüar deyil, real vəziyyətdir” tezisindən çıxış edən Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən rasional kurs da intellektual resurslardan səmərəli istifadə olunmasını təmin etmişdir. İntellektual resurslardan səmərəli istifadə mexanizminin formalaşdırılması elitanın transforma- siyasına da mühüm töhfələr bəxş edir. Ölkəmizdə rasional elita siyasətinin fonunda tarixi önəm kəsb edən əsas amil cəmiyyətin strukturunda kardinal keyfiy- yət dəyişikliyi kimi səciyyələndirilən “kratiya transformasi- yası”nın baş verməsi olmuşdur. Belə ki, 1990-cı illərin əvvəllərində ictimai-siyasi mü- nasibətlər sistemində hakim təbəqə statusunda çıxış edən oli- qarxiya tədricən öz yerini aristokratik təbəqəyə verməyə baş- ladı. Bu isə həm yeni cəmiyyət quruculuğu prosesində kardi- nal keyfiyyət dəyişikliyi, həm də milli münasibətlər sistemin- də tarixi dönüş kimi səciyyələndirilməlidir. Çünki nəzəri və təcrübi baxımdan bəllidir ki, oliqarxiya bir qrup hakim şəxs- lərin müəyyən milli resursları (maddi resurslar, hakimiyyət resursları, güc resursları və s.) öz əllərində cəmləşdirmələri fonunda ortaya çıxan təbəqədir. Sözügedən təbəqə “ilkin ka- pital sahibi” qismində çıxış etməklə ya istismarçı mövqedə durur, ya da ümummilli inkişaf konsepsiyası və məramına zidd olan “qrup mənafeyi” prinsipindən çıxış etməklə fəaliy- yət göstərir. Bu isə nəticə etibarilə mütəmadi və ardıcıl səciy- yə daşıyan cəmiyyət quruculuğu prosesinin əsaslarını sarsı- 177 dan və ümummilli inkişafın qarşısında duran destruktiv faktor qismində çıxış edir. Məhz buna görə də, oliqarxiya “özündə nəcib keyfiyyətləri və xüsusiyyətləri ehtiva edən, cəmləşdirən hakim zümrə” kimi deyil, “maliyyə resurslarının sahibi olan, qrup mənafeyinin təmin olunmasını fəaliyyət fəlsəfəsi kimi qəbul edən və assimmetrik münasibətlərin hakimi qismində çıxış edən” təbəqə kimi səciyyələndirilir... Amma “ən yaxşı- ların hakimiyyəti” kimi səciyyələndirilən aristokratiya sözün əsl mənasında milli inkişaf və tərəqqinin mənbəyi, qarantı qismində çıxış edir. Çünki sözügedən təbəqə yalnız “maliyyə hakimləri” mövqeyində durmurlar, onlar mənəvi-mədəni müstəvidə ən nəcib keyfiyyətləri və xüsusiyyətləri özlərində cəmləşdirirlər. Bunun da qanunauyğun nəticəsi kimi, “nəcib- lər” cəmiyyətin mütəşəkkilliyi, həmrəyliyi, bütövlüyü və in- kişafına xüsusi töhfələr verən islahatlar və dəyişikliklər sim- volu qismində çıxış edirlər... Beləliklə, bütün bu sadalananların fonunda qeyd edə bi- lərik ki, Ulu öndər Heydər Əliyevin yeni cəmiyyət quruculu- ğu prosesi çərçivəsində həyata keçirdiyi konstruktiv strategi- yanın qanunauyğun nəticəsi kimi, oliqarxiyanın aristokratiya- ya transfer olunması missiyasının reallaşdırılması bir neçə nöqteyi-nəzərdən xüsusi önəm kəsb edir. Bu, ilk növbədə, imkanlar və qabiliyyətlərin iyerarxik dəyərləndirilməsi prinsipi əsasında sosial ədalətin təmin olun- ması və onun davamlı xarakter alması missiyasının təmin olunmasına xüsusi təkan və töhfə verir. Çünki ölkənin və dövlətin nəcib xüsusiyyətlərə malik olan, milli mənafeyi tə- məl faktor kimi əsas tutan elit zümrə tərəfindən idarə edilmə- si təbəqələrarası münasibətlərin və onun balansının sağlam inteqrativ dəyərlər və substratlar əsasında formalaşması və in- kişafını təmin edir. Bu isə nəticə etibarilə cəmiyyətin ahəng- Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|