P. O. Box 126, Richmond, Surrey tw9 2UD, uk
Yüklə 9,74 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- (Bir şeyin) vacib və ya haram olduğunu isbatlamaqda hədislərin kafi olmadığını iddia edən şəxs kafirdirmi
325 Kəlam və fiqhə dair bəzi mübahisəli məqamlar Yadıma gəlir, bir tələbə öz elmi işinin müdafiəsi zamanı İbn əl-Qəyyimə istinadən bildirmişdi ki, “Allah cisimdir- mi?” sualına birbaşa “bəli” və ya “xeyr” cavabını vermək mümkün deyildir. Ona demişdim: “Yaxşı olar ki, bu cür “tərəddüd”ü bir kənara qoyasan. Məlumdur ki, cisim mad- dədir, maddəyə isə zaman və məkan xasdır; maddə öz- özündə məhduddur... Elə isə tərəddüd keçirmədən deməli- yik ki, Allah cisim deyildir... Bəlkə də, bu görüş “Ona (Allaha) bənzər heç bir şey yoxdur. O, (hər şeyi) eşidəndir, (hər şeyi) görəndir!” ayəsi- nin 1 məzmununa tamamilə uyğun gəlir. Hesab edirəm ki, İbn əl-Qəyyim dövrümüzdə yaşasaydı, dediklərimizi təsdiqlə- yərdi...”. Tələbə bir az müqavimət göstərsə də, axırda, həmin bö- lümü dissertasiyadan çıxarmalı oldu. Bu zaman bir nəfərin mənə xitabən: “İbn əl-Qəyyimə nif- rətmi edirsən?” – deməyi ürəyimi ağrıtdı. Sözünü bitirmişdi ki, dedim: “Əsla! Əksinə, mənim ona böyük rəğbətim var; elmi irsindən, nümunəvi həyatından çox bəhrələnmişəm. 1 “əş-Şura” surəsi, 11-ci ayə. 326 Elmi tədqiqatların onu sevib-sevməməklə heç bir əlaqəsi yoxdur. Mən hələ öyrənir və haqqa çağırıram”. Sonra belə dedim: “Bəzən mən hənəfi fiqhinə meyl gös- tərirəm. Halbuki qəlbimlə və bütün heyranlığımla İmam Şa- feiyə bağlıyam. O İmam Şafeiyə ki, öz elmi haqda deyirdi: “Çox istərdim ki, bu elm yayılsın, amma insanlar onun sa- hibi kimdir bilməsinlər!” Kaş, bu ixlasdan bir az da bizdə olaydı! Bilmirəm, İmam Əhməd “Müsnəd”ində bəzi “hədis”ləri nə üçün rəvayət edib? Amma yenə də mən dünyaya meydan oxuyan, cah-calalına aldanmayan, insanlara pulun, var-döv- lətin puçluğunu öyrədən bu böyük imamın yolu ilə gedirəm, özü də fəxarət hissi ilə gedirəm! Bu böyük imamlar, haqlı olaraq, bizim ustadlarımızdır! Qənaətlərində bəzi səhvlər olsa da, alimlərə layiq olduqları ehtiramı göstərmək lazımdır! Amma dövrümüzdə bəzi gənclər səhv davranışları ilə təh- lükəli hərc-mərcliklərə səbəb olurlar. Əgər ramazan ayında bəziləri təravih namazını səkkiz, başqaları da iyirmi rükət qıl- maq istəyirsə, onda biz məscidlərimizi müharibə meydanı- namı çevirməliyik?! Bir dəfə mən həmin namazı səkkiz rükət qılmaq istəyən birisinə dedim: “Camaatla birlikdə səkkiz rükətini qıl. Qıl- dıqdan sonra da sakit-səmirsiz çıx get!” Dedi: “Sən Sün- nəyə nifrətmi edirsən?” Dedim: “Əksinə, mən hərc-mərc- liklərə, fitnə-fəsada nifrət edirəm... İddia edirsiniz ki, Sün- nəni dirçəldirsiniz. Amma unudursunuz ki, etdikləriniz üm- mətin başını bəlaya soxur... Hər hansı bir “nafilə” ibadət 327 böhran yaratmamalıdır. Əgər bir “nafilə” 1 ibadətin icrası vacib sayılan şeyin üstündən xətt çəkəcəksə, Allah onu əmr buyurmaz. Biz tövhidə çağıran, haqq və xeyri təbliğ edən ümmətik. Elə isə bu işlərdə sizin öz cılız fikirlərinizlə insanları əsas olandan yayındırmağınız düzgündürmü?! İnsanları vacib və fəzilətli əməllərə çağırın, “müstəhəb” 2 əməllərdə tolerant olun; insanların aralarını düzəldin! İkinci dərəcəli problemlərdə israr göstərməyin, fikirlərinizdə güzəştə gedin! Baş naziri bir qadın olan, çiçəklənmə dövrünü yaşayan bir ölkəyə – İngiltərəyə getdiyinizdə durub-oturub “qadın- dan lider çıxmaz” – deməyiniz düzgündürmü? Belə bir vaxtda insanlara tövhid inancı, bu inancın psixo- loji və sosial təsirləri haqda danışmağınız düzgün olmaz- dımı?! Allahın kamilliyi, insanın acizliyi və axirət cəzası ba- rədə danışmaq daha münasib deyildirmi?!” Onu da deyim ki, bəzi təcrübəsiz gənclərin Sünnəni dir- çəltmək bəhanəsi ilə, özü də sələfiliyi əldə bayraq edərək səbəb olduqları fitnə-fəsada son qoymaq üçün Əzhəri-Şərif fitva vermişdir. Hay-küyçülərin, bədniyyətli kəslərin yolunu kəsmək üçün həmin fitvada hökm və dəlillər ətraflı izah edi- lib... 1 Əlavə, vacib sayılmayan. 2 İcrası bəyənilən, edilməzsə də qınaq gətirməyən əməllər. 328 Bir fitva Barəsində danışdığımız fitvanın mətnini sizə təqdim edirik. Əzhəri-Şərif Fitva Komitəsinin sədri, Ustad ... ! Sizə Allahın salamı, rəhməti və bərəkəti olsun! (Bir şeyin) vacib və ya haram olduğunu isbatlamaqda hədislərin kafi olmadığını iddia edən şəxs kafirdirmi? Xahiş edirik, bu məsələyə dəlilləri ilə aydınlıq gətirəsi- niz. Mərhəmətli və Rəhmli Allahın adı ilə! Peyğəmbərlərin böyüyü, sahibimiz Həzrəti Məhəmmədə, ailəsinə, səhabələrinə, onların yolu ilə gedənlərə xeyir-dua və salam olsun! Alimlərin böyük əksəriyyətinə – cümhura görə, hökmlər beş yerə bölünür: 1. Vacib – səhihliyi qəti, mənası da aydın olan hər hansı bir dini mətn (dəlil) əsasında müəyyən edilmiş öhdəlikdir. Ayə və “mütəvatir” hədislərdən ibarət bu dini mətnin məz- munu o dərəcədə açıq-aydın olmalıdır ki, müctəhidlər ara- sında heç bir mübahisə doğurmasın. Yüklə 9,74 Kb. Dostları ilə paylaş:
|