33
yedikləri də. Onların (o heyvanlarda başqa-başqa) mənfəətləri və
içəcəkləri (südləri) də var. Hələ də şükür etməzlərmi?”. (Yasin 71-73).
Qurban Bayramında Kəsilən Qurbanlıq
“Ona görə də (bu nemətlərə şükür edərək) Rəbbin üçün namaz qıl və
qurban kəs!”. (əl-Kövsər 2).
Həcc Ibadəti Zamanı Kəsilən Qurbanlıq
“Biz qurbanlıq dəvələri də Allahın nişanələrindən (Onun haqq
dininin əlamətlərindən) etdik. Sizin üçün bu qurbanlarda (dini və
dünyəvi) xeyir vardır. Artıq onları ayaq üstə durduqları (sol əli bağlı, sağ
əli və iki ayağı açıq vəziyyətdə olduqları) halda kəsərkən üstlərində
Allahın adını çəkin (bismillah deyin). Onlar böyrü üstə düşən (canları
çıxdığı) zaman (ətindən) özünüz də yeyin, (yanınızda olub utandığından)
əl açmayana (lakin verilənə etiraz etməyənə) və dilənçiyə də yedirdin.
Onları (qurbanlıq heyvanları) sizə belə ram etdik ki, bəlkə, (nemətimizə)
şükür edəsiniz!”. (əl-Həcc 36).
Övlad Dünyaya Gəlməsi Səbəbilə Kəsilən Qurbanlıq –
Əqiq
Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: “Kim öz
övladlarına görə qurbanlıq kəsmək istəyirsə onda oğlan uşağına görə iki,
qız uşağına görə isə bir qoyun kəssin”. Əbu Davud 2842, Nəsəi 4156.
Aişə – radıyallahu anhə - rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi
və səlləm – oğlan uşağının dünyaya gəlməsi səbəbilə iki eyni cür qoyunun,
qız uşağının doğulması səbəbilə isə bir qoyunun kəsilməsini əmr
etmişdir”. Tirmizi, Əbu Davud, Əhməd, “Buluq əl-Məram” 1385. İbn
Abbas – radıyallahu anhu - rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi
və səlləm – Həsən və Hüseyn
– radıyallahu anhum - doğulması
münasibətilə hər biri üçün bir (iki) qoç kəsdi”. “Səhih Əbu Davud” 2841.
Səmura – radıyallahu anhə - rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu
aleyhi və səlləm – buyurdu: “Hər bir oğlan üşağı qurbanlıq kəsilənə qədər
girov hesab olunur. Dünyaya gəldiyinin yeddinci günü onun qurbanlığı
kəsilməli, saçı qırxılmalı və adı qoyulmalıdır”. Əhməd, Əbu Davud,
Tirmizi, Nəsəi, “Buluq əl-Məram” 1360, əl-Albani – rahmətullahi aleyhi -
“İrvalul Ğəlil” 1165 deyir ki: “Sünnəyə uyğun olaraq doğulan körpəyə
görə yeddinci, on dördüncü və iyirmi birinci günü qurbanlıq kəsmək
yaxşıdır. Lakin ən gözəli yeddinci günü qurbanlıq kəsilir, saçı qırxılır və
adı qoyulur”. Salman b. Amir əd-Dabbi – radıyallahu anhu - rəvayət edir
34
ki, Peyğəmbər
– sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: “Yeni doğulan
oğlan uşağı üçün qurban kəsmək lazımdır”. Buxari 5472.
Nəzir Dedikdə Kəsilən Qurbanlıq
“Onlar (Cənnətə nail olacaq müttəqilər) elə kimsələrdirlər ki,
verdikləri sözü (etdikləri nəziri) yerinə yetirər və dəhşətli (aləmi)
bürüyəcək (şəri hər tərəfə yayılacaq) gündən (Qiyamət günündən)
qoxarlar.”. (əd-Dəhr 7).
Qonaqlıq Səbəbilə Kəsilən Qurbanlıq
“(Ya Rəsulum!) İbrahimin möhtərəm qonaqlarının (mələklərin)
söhbəti sənə gəlib çatdımı? Onlar (İbrahimin) yanına gəlib salam
verdikdə (İbrahim) salamı alıb (öz-özünə): “Bunlar tanımadığım
kimsələrdir!” – dedi. O (bir bəhanə ilə) ailəsinin yanına getdi və bir
buzov (kəsib qızardaraq) gətirdi. Onu qabaqlarına (qonaqların
qabağına) qoyub: “Bəlkə, yeyəsiniz!” – dedi.” (əz-Zariyyat 24-27).
Lakin fərq vardır qonağın gəlməsi münasibətilə qonaqlıq üçün
qurbanlıq kəsmək və qonaq üçün (onun naminə, xatirinə) qurban kəsmək.
İkinci əməl qadağandır.
Evlənmək Münasibətilə Kəsilən Qurbanlıq
Ənəs – radıyallahu anhu - rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu
aleyhi və səlləm – AbdurRahman b. Auf
– radıyallahu anhu – nu sarı
izlərlə gördüyü zaman buyurdu: “Sən evlənmisən?”. O: “Bəli”.
Peyğəmbər: “Kiminlə?”. O: “Ənsarlardan bir qadın ilə”. Peyğəmbər: “Nə
qədər ona Mehr verdin?”. O: “Xurma çəyirdəyi ağırlığında qızıl”.
Peyğəmbər: “Bir qoyun da olsa belə qonaqlıq verməyin məsləhətdir”.
Buxari 2048.
Sədəqə Üçün Kəsilən Qurbanlıq
Aişə – radıyallahu anhə - rəvayət edir ki, qurbanlıq kəsdiyimiz zaman
bir hissəsini sədəqə üçün ayırdıq. Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm
– buyurdu: “Qurbanlıqdan bir şey qaldımı?”. Mən: “Kürəkciyindən başqa
heç nə qalmayıb” dedim. Peyğəmbər: “Hər bir şey qalıb kürəkciyindən
başqa”. Tirmizi, “Səhih Silsilə” 2544.
ALLAHDAN QEYRİSİNƏ QURBAN KƏSİLMƏZ
Zəbh –
müəyyən bir şəkildə qan axıdmaq məqsədilə canın çıxması
deməkdir. Bu da bir neçə şəkildə olur. Saleh Əli Şeyx – rahmətullahi
aleyhi - “Şarh Kitabu Tovhid” deyir ki: “Qurban kəsmək dörd qismdir:
1. Nə vaxt qurbanlıq kəsilir Allahın adı ilə və Allah üçün. Bu xalis
Tövhiddir.