37
Qadın Və Uşaq Tərəfindən Kəsilmiş Qurbanlıq
Həmçinin: Müsəlman, Yəhudi və Xaçpərəst qadın tərəfindən kəsilmiş
heyvanın ətini də yemək olar. Kəb b. Məlik – radıyallahu anhu - rəvayət
edir ki, bir qadın iti bir daşla qoyunu kəsir və bu haqda Peyğəmbər –
sallallahu aleyhi və səlləm – dən soruşur. Peyğəmbər – sallallahu aleyhi
və səlləm – həmən ətdən yeməsini buyurur”. Buxari 5504, Müslim.
Bu hədisdə olan faydalardan: Qadının qurban kəsməsinə icazə
verilməsi, həmçinin əgər bıçaq olmadıqda iti daşla da kəsməyin icazəli
olmasıdır. İbrahim ən-Nəhai – rahmətullahi aleyhi - deyir ki: “Qadının və
uşağın qurbanlıq heyvanını Allahın adını zikr edərək kəsməsində heç bir
problem yoxdur”. İbn Həcər “Fəthul Bəri” 9/575. İbn Munzir –
rahmətullahi aleyhi - deyir ki: “Alimlər ittifaq ediblər ki, qadın və uşaq
tərəfindən kəsilmiş qurbanlığın yeyilməsində heç bir problem yoxdur”.
“İcma” 43.
Mürtəd, Kafir, Zındıq, Dinsiz Və Müşriklərin
Kəsdikləri Heyvanların Ətlərinin Yeyilməsi Qadağandır
İbn Abbas – radıyallahu anhu - deyir ki: “Əgər heyvanı Məcusi
(odpərəst) kəsərsə, hətta Allahın adını zikr etsədə belə - o, ətdən
yeməyin”. AbdurRazzaq 8548, İbn Həcər səhih.
İmam Qurtubi – rahmətullahi aleyhi - deyir ki: “O, ki qaldı Məcusilər
tərəfindən kəsilmiş heyvanlara bütün alimlər ittifaq ediblər (yalnız
müxalif olanlardan başqa) onların kəsdikləri heyvanların ətlərini yemək və
qadınlarına evlənmək qadağandır. Çünki onlar Kitab Əhli deyillər”.
“Təfsir Qurtubi” 6/77.
Nə Üçün Kitab Əhlinin Kəsdiyi Heyvanların Ətlərini
Yemək Halaldır, Halbuki Onlar Kafirdirlər?
Kitab Əhli olan kimsələr (Yəhudi və Xaçpərəstlər) digər kafirlərdən
fərqlənirlər. Çünki onlara Peyğəmbərlər gəlmiş, onlara Səməvi kitablar
nazil olmuş (Zəbur, Tövrat, İncil), bu Peyğəmbərlərə iman gətimişlər və s.
səbəblər. Lakin sonradan onlar bu kitabları təhrif edib doğru yoldan
azmışlar. Buna görə də Allah onların qadınları ilə evlənməyə icazə vermiş
və kəsdikləri heyvanların ətlərini yemyi də müsəlmanlara halal etmişdir.
“Təfsir Təbəri” 3/467, “Təfsir əs-Sədi” 209. Lakin müsəlman qadına
haramdır Kitab Əhli olan bir kimsəyə ərə getmək. Bu cur nigah doğru
deyildir.
38
İkinci Şərt – Ağlı Başında Olmalıdır
Heyvanı kəsən kimsə ağıllı-başlı olmalı, dəli və içkili olmamalıdır.
Kəsən kimsə bilməlidir kimin üçün qurbanı kəsir və kimin adı ilə bunu
edir. “Muğni” 8/581.
Üçüncü şərt – Kəsilən Heyvan Yalnız Allah Rızası
Üçün Kəsilməlidir
“De: “Mənim namazım da, ibadətim də, həyatım və ölümüm də
aləmlərin Rəbbi Allah üçündür! Onun heç bir şəriki yoxdur. Mənə belə
buyurulmuşdur və mən ilk müsəlmanam!”. (əl-Ənam 162-163). Amir b.
Vəsilə deyir ki: “Bir dəfə Əli b. Əbu Talib – radıyallahu anhu – nun
yanında idim. Bir kişi onun yanına gələrək soruşdu: “Peyğəmbər –
sallallahu aleyhi və səlləm – sənə sirr olaraq bir şey deyibmi?”. Əli –
radıyallahu anhu – qəzəbli halda dedi: “Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və
səlləm – gizli olaraq mənə heç bir şey deməyib. Yalnız bu dörd şeydən
başqa”. Kişi: “Ey Əmirəlmöminin onlar nədir?” deyə soruşdu. Əli:
“Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: “Allahdan qeyrisinə
qurban kəsənə Allah lənət etsin...”. Müslim 1978, 13/50.
Həmçinin: Qurbanlıq heyvanını kəsmək olmaz müşriklərin bütlərinin
olduğu yerdə və bayramlarının kerildiyi yerlərdə. Sabit b. Dahhaq –
radıyallahu anhu - rəvayət edir ki, bir nəfər Buvanə adlanan yerdə dəvə
qurban kəsməyi nəzir etmişdi və Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm
– in bu haqda fikrini soruşduqda o: “Orada cahiliyyə dövründə insanların
ibadət etdiyi büt olubmu?”. O, kimsə: “Xeyr” olmayıb. Peyğəmbər:
“Orada müşriklərin hansısa bayramı keçirilibmi?”. Adam: “buyurdu:
“Yox” keçirilməyib”. Bu zaman Peyğəmbər: “Əhdinə əməl et”. Əbu
Davud 3313 Təbərani 1/134, əl-Albani səhih.
Dördüncü Şərt – Qurbanlıq Kəsilən Zaman Allahın
Adını Zikr Etmək
Bu haqda ixtilaf vardır. Bir qrup alimlər Bismilləh kəliməsinin
deyilməsini Sünnə (müstəhəb), digərləri isə bunu vacib biliblər. Sünnə
(müstəhəb) deyən Şafiilər bu hədisə əsaslanmışlar: Peyğəmbər –
sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: “Müsəlman bir kimsənin kəsdiyi
heyvan halaldır, hətta Allahın adını zikr etsədə, etməsədə belə”. Əbu
Davud “Marasil” 378, əl-Albani “İrva” 2537 zəif hədis.
Lakin bu məsələdə ən səhih rəy qurban kəsilərkən Bismilləh
deyilməsinin vacib olduğunu deyənlərin rəyidir. Bu da Quran və Sünnə ilə
öz təsdiqini tapmışdır. “Əgər siz Allahın ayələrinə inanan