Projekt „Wiedza, kompetencje I praktyka to pewna przyszłość zawodowa technika

- 6 - 

 

STYL 

5 pkt – jasny, żywy, swobodny, zgodny z zastosowaną formą wypowiedzi,  

           urozmaicona leksyka, 

3 pkt – zgodny z zastosowaną formą wypowiedzi, na ogół jasny,  

            wystarczająca leksyka, 

1 pkt – na ogół komunikatywny, dopuszczalne schematy językowe. 

JĘZYK 

12 pkt – język w całej pracy komunikatywny, poprawna, urozmaicona  

             składnia, poprawne: słownictwo, frazeologia, fleksja, 

9 pkt – język  w całej pracy komunikatywny, poprawna : składnia,   

            słownictwo, frazeologia, fleksja, 

6 pkt – język   w całej pracy komunikatywny, poprawna fleksja, w  

            większości poprawna : składnia, słownictwo, frazeologia,  

3 pkt – język w pracy komunikatywny mimo błędów składniowych,  

            leksykalnych, frazeologicznych i fleksyjnych, 

1 pkt - język w pracy komunikatywny mimo licznych błędów składniowych,  

            leksykalnych, frazeologicznych i fleksyjnych. 

ZAPIS 

3 pkt – bezbłędna ortografia,  

            poprawna interpunkcja (nieliczne błędy), 

2 pkt – poprawna ortografia (nieliczne błędy II stopnia),  

            na ogół poprawna interpunkcja, 

1 pkt – poprawna ortografia (nieliczne błędy różnego stopnia), 

            Interpunkcja niezakłócająca komunikacji (mimo różnych błędów). 

Jeżeli w poszczególnych obszarach minimalne kryteria nie zostały spełnione, 

nie przyznaje się punktów. 

          

---

- 7 - 

 

Rozdział 2

. 

Zostań mistrzem warsztatu pisarskiego

. 

2.1 Kompozycja 

–

 

jak prawidłowo ułożyć treść

. 

Co to jest kompozycja? 

Kompozycja  to  logiczny  układ  materiału  prezentowanego  w  wypracowaniu, 

jego  struktura  i  konstrukcja.  W  konstrukcji  wypracowania  najistotniejsza  jest 

trójdzielność,  czyli  wyraźny  podział  na  wstęp,  rozwinięcie  i  zakończenie 

podkreślone  akapitami.  Treść  powinna  być  spójna,  a  zamysł  kompozycyjny 

konsekwentnie realizowany. 

Najczęstsze błędy kompozycyjne to: 

- brak nadrzędnej zasady prezentowania myśli, chaos, 

- dysproporcje między poszczególnymi częściami, 

- dygresyjność – pisanie wszystkiego, co się przypomni, 

- brak spójności między częściami, 

- brak wniosków i uogólnień. 

JAK ZACZĄĆ? – KILKA SPOSOBÓW NA NAPISANIE WSTĘPU. 

Dla  większości  piszących  wypracowanie  największym  problemem  jest 

rozpoczęcie,  czyli  ułożenie  wstępu.  Jak  sama  nazwa  wskazuje,  ta  partia  tekstu 

wprowadza ogólnie czytelnika do tematu i powinna też go zainteresować . 

Jak  zrobić  takie  wprowadzenie?  Wiele  zależy  od  tematu.  Przykładowo, 

często  we  wprowadzeniu  można  napisać  definicje  wyrazów  użytych  w  temacie  – 

pojęć  kluczowych.  Nie  chodzi  tu  oczywiście  o  „sztywne”  definicje  słownikowe, 

tylko  o  nasze  rozumienie,  które  jednak  nie  może  odbiegać  zbyt  daleko  od 

słownikowego czy też potocznego, aby było wiadomo, jak rozumiemy dany temat . 

Przykład 1.1 

W temacie występuje pojęcie kluczowe „konflikt pokoleń”. 

Rozpoczynamy od zdefiniowania pojęcia, np.: 

-  „konflikt    pokoleń”  to  różnica  zdań  na  dany  temat  między  rodzicem 

a dzieckiem, 

-  „konflikt  pokoleń”  to  odmienne  postrzeganie  świata  przez  starszych 

i młodszych, 

-  „konflikt  pokoleń”  to  inne  priorytety  wynikające  z  wieku,  doświadczeń, 

oczekiwań. 

Mamy  zatem  punkt  wyjścia.  Pamiętamy,  że  wstęp  to  ogólne  wprowadzenie 

tematu, zatem odnosimy się do tzw. „ ogólnej wiedzy”, czyli dodajemy : 

- „konflikt pokoleń” występuje w literaturze od jej początków, 

---

- 8 - 

 

-  „konflikt  pokoleń”  towarzyszy  ludziom  od  zawsze  i  może  być  powodem 

wielu rozpadu relacji międzyludzkich, 

- „konflikt pokoleń” to znane od wieków zjawisko, które stanowi przyczynę 

rozwoju myśli i idei. 

 

Teraz  należy  nawiązać  do  konkretnego  tematu  i  wybrać  schemat 

kompozycyjny: 

1.HIPOTEZA – ARGUMENTY – TEZA 

lub 

2.TEZA – ARGUMENTY – POTWIERDZENIE TEZY. 

Ad.1 

- Czy konflikt pokoleń był siłą destrukcyjną w książce…….? 

- Czy konflikt pokoleń zniszczył rodzinę X? 

- Czy konflikt pokoleń przyczynił się do rozwoju bohaterów powieści….? 

Ad. 2 

- Konflikt pokoleń był siłą destrukcyjną w książce… . 

- Konflikt pokoleń zniszczył rodzinę X. 

- Konflikt pokoleń przyczynił się do rozwoju bohaterów powieści.. . 

Podsumujmy zatem: 

- definicja pojęcia, 

- uogólnienie, 

- schemat kompozycyjny – sformułowanie hipotezy lub tezy. 

Pamiętajmy, że to tylko propozycja mająca ułatwić rozpoczęcie pisania, a nie 

bezwzględnie obowiązujący schemat. 

 

Przykładowy wstęp mógłby wyglądać następująco: 

 

  Czym jest konflikt pokoleń? Moim zdaniem to przede wszystkim odmienne 

postrzeganie  świata  przez  ludzi  starszych  i  młodszych.  Obserwujemy  go 

zarówno  w  rodzinach,  jak  i  między  przedstawicielami  kolejnych  epok 

literackich.  Problem  ten  występuje  od  wieków  i  może  mieć  destrukcyjny 

bądź twórczy wpływ na ludzkość. Z pewnością konflikt pokoleń pojawia się 

jako jeden z głównych wątków w powieści X autorstwa Y. Czy zniszczył on 

więzy  rodzinne  Z?  Na  to  pytanie  postaram  się  odpowiedzieć,  analizując 

podany fragment i odnosząc się do wiedzy na temat całości utworu. 

 

To  oczywiście  wersja  z  hipotezą.  W  przypadku  wyboru  tezy  wstęp  może 

brzmieć tak: 

 

  Od  wieków  młodzi  mają  swoje,  odmienne  od  ludzi  starszych,  wyobrażenie 

świata.  Wynika  to  nie  tylko  z  wieku,  ale  również  z  oczekiwań  czy  ilości 

doświadczeń. Te konflikty pokoleniowe przybierają najróżniejsze formy. Raz 

mogą stanowić siłę niszczącą, w innym przypadku przyczynią się do rozwoju 

myśli i powstania nowych twórczych idei. Tak było w powieści X, w której 

to początkowy konflikt między ojcem a synem stał się powodem zacieśnienia 

kontaktów rodzinnych i przygotowania wspólnych planów na przyszłość. Jak 

---