Projekt „Wiedza, kompetencje I praktyka to pewna przyszłość zawodowa technika

- 9 - 

 

do  tego  doszło,  ukażę  na  podstawie  analizy  dołączonego  fragmentu  utworu 

i wniosków z lektury całości. 

Ćwiczenie 1.1 

Ćwiczenie do wykonania w parach (45 min.) 

Każda para losuje pojęcie kluczowe, po czym postępuje wg instrukcji: 

1. Zapiszcie trzy definicje pojęcia. 

2. Sięgnijcie do wiedzy ogólnej i podajcie dwa sposoby wprowadzenia 

tematu. 

3. Sformułujcie dwie tezy. 

4. Sformułujcie dwie hipotezy. 

5. Po 15 minutach wymieńcie się pojęciami i wykonajcie te same polecenia. 

6. Po wykonaniu obu części zaprezentujcie na forum efekty swojej pracy. 

W  ten  sposób  zgromadziliście  po  sześć  definicji,  cztery  wprowadzenia, 

cztery hipotezy i cztery tezy. 

Przykładowe wyrażenia :  

„obraz  społeczeństwa”,  „postawa  buntu”,  „rola  tradycji  w  życiu”,  „kodeks 

moralny”,  „rola  autorytetu”,  „relacja  człowiek-Bóg”,  „wizja  końca  świata”, 

„kobiece piękno”. 

Ćwiczenie 1.2 

Ćwiczenie w parach (10 min.) 

Korzystając  z  materiałów  opracowanych  w  ćwiczeniu  1.1,  napiszcie  próbkę 

wstępu związanego z wybranym pojęciem kluczowym (ok. 5 -7 zdań). 

Ćwiczenie 1.3 

Ćwiczenie indywidualne. 

Sprawdź  się,  powtarzając  czynności  wykonywane  w  parach  (ćw.  1.1 

i ćw.1.2). Teraz pracujesz sam. 

1. Wybierz inne pojęcie, niż te, z którymi pracowałeś w parze. 

2. Napisz definicję pojęcia kluczowego. 

3. Sformułuj tezę lub hipotezę. 

4. Napisz przykładowy wstęp (5-7 zdań). 

 

JAK POŁACZYĆ ? – KILKA SPOSOBÓW NA TRANZYCJE. 

  Kolejnym problemem przy pisaniu wypracowań jest znalezienie sposobu na 

logiczne  połączenie  prezentowanych  treści,  żeby  wypowiedź  była  spójna 

i jednorodna. Tu z pomocą przychodzą nam tranzycje. 

Tranzycje  –  wyrażenia,  których  funkcją  jest  uwydatnienie  poszczególnych 

elementów  kompozycji  tekstu.  Tworzą  one  łatwo  dostrzegalną  dla  odbiorcy 

ramę wypowiedzi pozwalającą śledzić bieg myśli nadawcy. 

Ćwiczenie 1.4 

Praca w grupach(10 min. x 3) 

Dzielimy  się  na  trzy  grupy.  Każda  otrzymuje  kartkę  i  flamaster.  Na  środku 

kartki  grupa  pierwsza  wpisuje  WSTĘP,  druga  ROZWINIĘCIE,  trzecia 

ZAKOŃCZENIE.  W  formie  mapy  mentalnej  zapisujemy  propozycje 

tranzycji  do  danej  części  wypracowania.  Po  dziesięciu  minutach  grupa 

---

- 10 - 

 

otrzymuje drugą kartkę, po kolejnych dziesięciu trzecią. W ten sposób mamy 

wiele  różnych  propozycji,  które  zapisane  na  tablicy  dają  gotowe  sposoby 

łączenia treści w pracy pisemnej. 

Przykładowe propozycje: 

WSTĘP 

- na wstępie…. 

- rozpocznę od…. 

- na początku…. 

- od wieków…. 

- zastanówmy się, czym jest…. 

ROZWINIĘCIE 

- po pierwsze…, drugie…, trzecie… 

- przejdę do…, 

- z kolei zaprezentuję…, 

- podobnie problem ukazuje…, 

- inaczej podchodzi do sprawy…, 

- zanim poruszę…., chciałbym zwrócić uwagę…. 

ZAKOŃCZENIE 

- podsumowując…, 

- reasumując…, 

- kończąc…., 

- na zakończenie…, 

- dochodzę do wniosku… . 

 

JAK  SKOŃCZYĆ?  –  KILKA  WSKAZÓWEK  DOTYCZĄCYCH 

ZAKOŃCZENIA. 

  Zakończenie to ostatni etap pracy nad wypracowaniem. Jest to ważna część, 

gdyż  stanowi  podsumowanie  wszystkiego,  co  napisałeś,  czyli  analizy 

i wniosków cząstkowych.  

Oto kilka wskazówek: 

1. Nie pisz tu już niczego nowego. 

2. Odnieś się do każdej części tematu. 

3. Podkreśl mechanizmy działań, przyczyny, skutki.  

4. Uogólniaj sądy.  

5. Możesz dodać aforyzm lub myśl własną wynikającą z rozważań.  

Ćwiczenie 1.5 

Praca w parach (15 min.) 

Tworzymy zakończenie krótkiej rozmowy. 

1. Wyznaczamy w parze osobę A i B. 

2. Przypominamy sobie przykład 1.1, czytając go indywidualnie. 

3.  Każda  z  osób  w  parze  ma  dwie  minuty,  by  wypowiedzieć  się  na  temat 

„konfliktu  pokoleń”  w  codziennym  życiu.  Gdy  osoba  A  mówi,  osoba  B 

słucha i odwrotnie. 

4.  Po  wymianie  zdań  piszemy  wspólnie  próbkę  zakończenia  rozważań  na 

temat  „konfliktu pokoleń” (na  razie bez przykładów literackich),  akcentując 

---

- 11 - 

 

mechanizmy  działania,  przyczyny  i  skutki.  Próbujemy  wpisać  zdanie 

uogólniające, typu: „Każde pokolenie chce zmienić świat”. 

2.2 Stylistyka 

–

 

jak posługiwać się odpowiednim stylem 

wypowiedzi. 

NA CZYM POLEGAJĄ BŁĘDY STYLISTYCZNE? 

  Ten typ błędów polega na niewłaściwym doborze środków stylistycznych w 

danej  wypowiedzi.  Zastosowane  wyrazy  nie  są  dopasowane  do  siebie  lub  do  

sytuacji, w której zostały użyte. Błędem stylu będzie: 

- pomieszanie konwencji, 

- pomylenie zakresów słownikowych, 

- niestosowność wypowiedzi, 

- powielanie w obrębie akapitu (myśli). 

Błędy  stylistyczne  dotyczą  wszelkich  zaburzeń  w  stosowaniu  środków 

językowo  –  stylistycznych.  O  ich  występowaniu  decyduje  dobór  elementów 

językowych  z  uwzględnieniem  w  wypowiedzi:  o  czym  mówimy,  do  kogo  się 

zwracamy, po co i w jakich okolicznościach się wypowiadamy. 

Poniżej pojawią się przykłady typowych błędów stylistycznych wraz z formą 

właściwą oraz ćwiczenia polegające na poprawie błędnych  konstrukcji lub podaniu 

własnych przykładów zaobserwowanych błędów. 

Przykład 2.1  

MIESZANIE STYLÓW 

Błędna wypowiedź: 

Z  głębi  mieszkania  wyłoniła  się  Ida,  zapytując  pełnym  głosem,  czy  tata  już 

wrócił. 

(wyłoniła  się,  zapytując  pełnym  głosem  –  zderzenie  słownictwa  oficjalnego 

z codzienną sytuacją). 

Poprawna wypowiedź: 

Z głębi mieszkania wyszła Ida i głośno zapytała, czy tata już wrócił. 

Ćwiczenie 2.1 

Popraw błędną wypowiedź. Praca w parach (5 min.) 

1.Bieżącego  roku  spotkał  mnie  zaszczyt  brania  udziału  w  olimpiadzie 

polonistycznej. 

(podkreślony  związek  wyrazowy  odnosi  się  do  sytuacji  oficjalnych 

związanych z zaproszeniem na ważne uroczystości) 

………………………………………………………………………………… 

2. Ten król był beznadziejny i nieudolnie rządził. 

( podkreślony związek to styl kolokwialny) 

………………………………………………………………………………. 

3. Edyp zrozumiał, jak los go urządził. 

---