Qadin indd

Beşinci fəsil. Peyğəmbərin zamanında qadınların sosial həyatda...

461

gördük.  Qantökənə  gəlincə,  onun  ancaq  sən  olduğunu  güman  

edirəm.”  Bunu  eşidən  Həccac  ondan  ayrıldı,  bir  daha  onun  

yanına  getmədi”

1

.

QADINLAR VƏ KİŞİLƏR BİRLİKDƏ 

YAXŞILIQ ETMİŞ, XEYİR ƏMƏLLƏRİN 

GÖRÜLMƏSİNİ İSTƏMİŞLƏR

Rəvayət  olunur  ki,  Cabir  ibn  Abdullah  

(Allah  ondan  razı  qalsın!)

  

deyib:

“(Bir  dəfə)  ənsardan  bir  qadın  Peyğəmbərə  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  

və  salamı  olsun!)  

dedi:  “Ey  Allahın  rəsulu,  istəyirsənsə,  sənə  üstündə  

əyləşəcəyin  bir  şey  düzəltdirim.  Oğlum  dülgərdir.”  Peyğəmbər  

buyurdu:  “İstəyirsən,  düzəltdir.”  Qadın  Peyğəmbər  üçün  bir  

minbər  düzəltdirdi.  Cümə  günü  gəldiyində  Peyğəmbər  

(Ona  Alla-

hın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

həmin  minbərdə  əyləşdi”

2

.

Abdullah  ibn  əbu  Övfaya  istinadən  İmam  Nəsai  aşağıdakı  

hədisi  rəvayət  etmişdir:

“Peyğəmbər  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

dul  qadın  və  yox-

sullarla  yanaşı  getməkdən  çəkinməzdi.  Onlarla  gedər,  müşkül-

lərini  həll  edərdi”

3

.

Rəvayət  olunur  ki,  Ənəs  ibn  Malik  

(Allah  ondan  razı  qalsın!)

  de-

mişdir:

lançı  imiş.  Hətt a  Cəbrayılla  görüşdüyünü  iddia  edirmiş.  

1

 Hədisi  İmam  Müslim  rəvayət  etmişdir.  

2

 Hədisi  İmam  Buxari  rəvayət  etmişdir.  

3

 Hədisi  Nəsai  rəvayət  etmişdir.  Bax:  hədis  №  1341.

---

İkinci kitab.  Müsəlman qadının sosial həyatda iştirakı̇ 

462

“Bir  dəfə  qayğılı  görünən  bir  qadın  Peyğəmbərə  

(Ona  Allahın  

xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

dedi:  “Ey  Allahın  rəsulu,  sənə  işim  düşüb  

(ehtiyacım  var,  kömək  et).  Peyğəmbər:  “Ey  filankəsin  anası,  

(evinə  aparan)  hansı  yolla  istəsən  gedək,  sənə  kömək  edim”,  –  

deyib  onunla  bir  neçə  küçə  getdi,  müşkülünü  həll  etdi”

1

.

Rəvayət  olunur  ki,  Əsma  bint  Əbubəkr  

(Allah  ondan  razı  qalsın!)

  

deyib:

“Zübeyrin  fərsəxin

2

  üçdə  biri  qədər  uzaqlıqdakı  tarlasına  (tar-

lanı  ona  Peyğəmbər  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

vermişdi)  

başımda  toxum  daşıyırdım...  Bir  gün  başımda  toxum  daşıyarkən  

Peyğəmbərlə  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

rastlaşdım.  Yanında  

ənsardan  bəzi  şəxslər  var  idi.  Məni  çağırdı,  (dəvəsini  saxla-

maq  üçün)  dedi:  “İx!  İx!”  Məni  dəvəsinin  arxasına  mindirmək  

istəyirdi.  Kişilərlə  getməkdən  utandım  və  Zübeyri,  qısqanclığını  

yadıma  saldım.  Zübeyr  çox  qısqanc  birisi  idi.  Peyğəmbər  

(Ona  

Allahın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

biləndə  ki,  utanıram,  keçib  getdi...”

3

.

“Fəth  əl-Bari”  kitabında  yazılıb:  

“Mühəlləb  demişdir:  “Hədisdən  məlum  olur  ki,  bir  qadı-

nın  kişilərdən  ibarət  karvanda  bir  kişinin  arxasında  miniyə  

minməyi  caizdir

4

”

5

.

Ənəs  ibn  Malik  

(Allah  ondan  razı  qalsın!)

  demişdir:  

1

 Hədisi  İmam  Müslim  rəvayət  etmişdir.  

2

 Bir  fərsəx  təxminən  üç  milə  bərabərdir.  

3

 Hədisi  İmam  Buxari  və  İmam  Müslim  rəvayət  etmişlər.  

4

 Əgər  zərurət  varsa,  qadın  müəyyən  ədəb-ərkana  riayət  etmək  şərti  ilə,  

xüsusən  də  birbaşa  fi ziki  təmasdan  çəkinməklə  bir  kişinin  miniyinə  arxa-

dan  əyləşə  bilər.  Biz  bu  ədəb-ərkan  haqda  ikinci  fəsildə  söz  açmışıq.  

5

 İbn  Həcər  əl-Əsqəlani.  Fəth  əl-Bari,  XI  cild,  səh.  237.

---

Beşinci fəsil. Peyğəmbərin zamanında qadınların sosial həyatda...

463

“Əsləm  qəbiləsindən  bir  gənc  Peyğəmbərin  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  

və  salamı  olsun!)  

yanına  gəlib  dedi:  “Mən  döyüşə  getmək  istəyirəm,  

amma  yaraq-əsləhəm  yoxdur.”  Peyğəmbər  dedi:  “Filankəsin  ya-

nına  get,  o,  bütün  yaraq-əsləhələri  hazırladığından  xəstələnib.”  

Gənc  onun  yanına  gedib  dedi:  “Peyğəmbərin  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  

və  salamı  olsun!)  

sənə  salamı  var.  Deyir  ki,  hazırladığından  mənə  

verəsən.”  Kişi  (zövcəsinə)  səsləndi:  “Ay  filankəs,  hazırladığım-

dan  bu  gəncə  də  ver,  ondan  heç  nəyi  əsirgəmə,  Allaha  and  

olsun  ki,  ondan  heç  nəyi  əsirgəmə!  Bunu  etsən,  Allah  buna  

görə  səni  mübarək  qılar!”

1

Rəvayət  olunur  ki,  Əbu  Hüreyrə  

(Allah  ondan  razı  qalsın!)

  demiş-

dir:  

“Məscidi  süpürüb  təmizləyən  bir  zənci  kişi,  ya  da  qadın  

vardı  (Buxarinin  versiyasında:  “O,  qadın  idi”).  (Bir  gün)  vəfat  

etdi.  Peyğəmbər  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

onu  xəbər  aldı-

ğında  (səhabələri):  “O  öldü”,  –  deyə  cavab  verdilər.  Peyğəmbər  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

dedi:

  

“Nə  üçün  bunu  mənə  xəbər  

verməmişsiniz?  Mənə  qəbrini  göstərin!”  Sonra  onun  qəbrinin  

yanına  getdi  və  cənazə  namazını  qıldı”

2

.

Hafiz  ibn  Həcər  demişdir:  

“...hədisdə  adı  çəkilmiş  qadın  Peyğəmbərin  

(Ona  Allahın  xeyir-du-

ası  və  salamı  olsun!)  

razılığından  sonra  özünü  məscidə  xidmətə  həsr  

etmişdi”

3

.

Büreydə  rəvayət  edir  ki,  Peyğəmbər  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  və  salamı  

olsun!)  

deyib:

1

 Hədisi  İmam  Müslim  rəvayət  etmişdir.  

2

 Hədisi  İmam  Buxari  və  İmam  Müslim  rəvayət  etmişlər.

3

 İbn  Həcər  əl-Əsqəlani.  Fəth  əl-Bari,  II  cild,  səh.  100.

---