11
atılmıĢdır. O həm də xalqı yəhudiləri məhv etməyə səsləmiĢdi. Avetisyan və onun
silahdaĢları əyinlərinə Erməni irqçi ideoloq Garesin Njdeni rəsmi çəkilmiĢ qara
köynəklə gəzirlər. Xatırladaq ki, Garegin Njde 1886-1955 illərdə yaĢamıĢ Erməni
Ģovinist ideoloqu olmuĢdur. O əldə silah Türklərə və hətta bolĢeviklərə qarĢı
vuruĢmuĢ və Erməni milliyyətçiliyinin əsaslarından bəhs edən əsərlərin müəllifi
olmuĢdur. Bu Ģəxsin ideyaları əsasında Erməni Ġnqilabçı Federasiyası-
DaĢnaksütyun və o cümlədən Ermənistan Respublikaçılar Partiyası da daxil
olmaqla bir çox siyasi təĢkilatların platforması müəyyənləĢdirilmiĢdir. Ġndi də
ideoloji mərkəzlər onun təlimlərini əsas götürürlər.―Erməni Arılar Ordeni‖ adlı
örgütdən baĢqa Erməni milli bayramında – Vardavarda adını çəkdiyimiz siyasi
təĢkilatların rəhbərliyində olan Ģəxslər də iĢtirak edirlər. Erməni nasionalizminin
kökünün xristianlıqdan daha öncələrə dayatmaq həm də siyasi məqsəd güdür.
Erməni ideoloqlara görə ermənilik, yəni armenizm onu Ģərtləndirən üç mühüm
3 mahiyyətlə bütövləĢir:
1. Milli özünəxaslıq , güclü ruh halı
2. Yenə milli özünəxaslıq , qüdrətli dil
3. Yenə milli üzünəxaslıq, qüdrətli din
Hesab olunur ki, bu üç komponent milli dəyərlərin qorunub saxlanmasında da
xüsusi rol oynamıĢdır.
Ermənilik ideologiyasının banilərindən olan Garegin Njde deyərkən: ―Erməni çox
erkən zamanlardan xristianlığı ―erməniləĢdirmiĢdir‖ və ya ―Erməninin əsil dini
ermənilikdir‖- bax bunları nəzərdə tuturdu. Erməni özündən kənarda yaĢananlara
qətiyyən diqqət etmədən yalnız özünü fikirləĢmiĢdir. Onun düĢüncəsinə görə
xristianlığa qədərki erməni daha cəsur, daha ağıllı və təmkinli olmuĢdur. Erməni
xalqının formalaĢma prosesini ən qədim əsrlərdə axtaran Njde və digər erməni
ideoloqlar bəzi dialektik gerçəkləri unudurdular. Bəllidir ki, bir millətin adı o
zaman meydana çıxır ki, onun bəlli tarixi, torpağı, ortaq tarixi yaddaĢı, ictimai
mədəniyyəti, ortaq bir iqtisadiyyatı olsun, o millət ortaq qanunları, hüquq və
vəzifələrini paylaĢan bir insan birliyinə malik olsun. Millət, etnik kimliyi olan bir
birlikdir. Bu gerçəkdir ki, dediyimiz parametrlərə erməni milləti uzun əsrlər sahib
12
olmamıĢdır. Onlar bir millət olaraq baĢqa bir toplumun içində yaĢamağı, təbiri
caizsə, ― baĢ girələməyi ― tərcih etmiĢlər. Onların məĢhur bir ata sözü var:
Որ
տեղ հաց- այն տեղ կաց (vor teğ hats, ayn teğ qats – harda çörək varsa orada qal
). Erməni üçün heç zaman Vətən anlayıĢı olmamıĢdır. Onu maraqlandıran tək Ģey
qarnının tox olmasıdır, indi bütün dünyaya yayılmalarının da tək səbəbi də budur,
bunun 1915 Təhciri ilə heç və qətiyyən əlaqəsi yoxdur. Erməni milləti haqqında
bu gün danıĢarkən onun kökünü qədimlərdə axtaranlar da dərindən dərinə
yanılırlar. Xristianlıqdan qabaq da , sonra da erməni adı ilə qələmə verilən xalqın
ən azından bugünkü haylara heç bir aidiyyatı yoxdur. Nə dil baxımından, nə etnik,
nə mədəni baxımından bu gün erməni olaraq bildiyimiz millətin yaxından-
uzaqdan heç bir əılaqəsi yoxdur. Eyni cür də tarixdən bildiyimiz Armeniyanın bu
haylarla, Hayastanla heç bir bağlılığı yoxdur. Ermənilərin bu gün iddia etdikləri
ərazilərdə, ermənicə ―Հայոց Լեռնաշխարհ‖da minlərlə millətlər yaĢamıĢdır, yəni
ġərqi Anadolu tarix boyu minlərlə millətin məskunlaĢdığı çoğrafi ərazidir. Bu gün
orada kim yaĢayırsa onundur. Bunun əksini iddia etmək artıq insanlıqdan kənar bir
hərəkət və milli ve genetik xəstəlikdir. Tarixdə belə örnəklər çoxdur. ÇağdaĢ
dünyamızda rast gəlinənləri də tarixi bənzərlik hesab etməliyik. Yeni yaranan
Amerikan milləti belə köklərini yerli amerikalılarla ( qırmızıdərililərlə, hindularla)
birləĢdirərək milli kimliklərini təsdiq etməyə indinin özündə də çalıĢırlar.
Bunda nə qədər baĢarılı olacaqlar bu artıq gələcəyin iĢidir. Eyni zamanda
da teritoryal-ərazi birliyi anlayıĢı var . bu da ermənilərə aid oluna bilməz.
Ermənilər lap 1915- ə qədər Osmanlı dövlətinin heç bir vilayətində say çoxluğuna
malik olamamıĢlar. Bir ölkə çərçəvəsində formalaĢan əlaqələrə yalnız tarixi
aspektdən yanaĢılsa görünər ki, bunlar simvolik bağlılıqlar olmuĢdur və millətlə
bu bağlılığın məsafəsi zaman içində əhəmiyyətini itirmiĢdir. Və millətlər,
müəyyən torpaqları olmadan millət sayıla bilməzlər. Ermənilərin tarix
boyu torpaqlara malik olmamıĢlar. Yəni tapusu onlara aid heç bir hektar da
torpaqları olmıĢdır. YaĢadıqları ərazilərdə torpaqlar onlara ya icarəyə verilmiĢ, ya
da yardarlığa. BaĢqa bir deyiĢlə millətlər hər vaxt etnik "ünsürləri" içinə ala
13
bilərlər, amma bununla belə onların da coğrafi sərhədləri olmalıdır. Etnik birliklər,
bir millətin sahib olduğu bir çox xüsusiyyətdən məhrumdur. Etnik "öz" coğrafi
məmləkətlərində mütləq deyildir ki, iqamət etsinlər, buranın vahid milləti
sayılsınlar. Amerika BirləĢmiĢ ġtatları, Argentina və Avstraliya kimi bəzi
dövlətlərdə, millətlər dalğalar halında gələn (əsasən avropalı) immiqrantların
mədəniyyətlərini
bir
araya
gətirmək
istiqamətində
uğurlar əldə edə
biliblər. Budur, ayrı- ayrı millətlərdən yeni bir millət ortaya çıxmıĢdır: amerikalı,
argentinalı, avstraliyalı. Amma ermənilər bu ölkələrin və yeni millətlərin içində
belə özlərini fərqli tutur və bütün gücləri ilə çalıĢırlar ki, öz ―erməniliklərini‖
onların kənarına daĢısınlar. Amerikanın hansıa ġtatında artıb çoxalarkən ortaya
iddialar qoyurlar. ABġ-a gəlib yerləĢən və sayca ermənilərdən qat-qat çox olan
millətlərin heç biri ortaya milli iddialar qoymurlar. Onlar ölkə yararına gördükləri
hər hansı bir iĢ üçün də minnət qoymurlar, amma ermənilər minnətsiz etmirlər.
Seçkidə vətəndaĢ olaraq iĢtirak edərək kiminsə lehinə səs verərkən belə səs verdiyi
adamdan istədiklərini almağa çalıĢırlar. Ya da seçkidən öncə Ģərtlərini irəli sürərək
sonra səs verirlər. Amerikanın Prezidenti Barak Obama hər il 24 Aprel öncəsi
―çarmıxa çəkilir‖ ki, hansısa görüĢdə demisən ki, baĢkan olsam ―erməni
soyqırımı‖nı tanıyacağam. Bu vəziyyət müasir millətlərin hər hansı birində
mövcud deyildir. Məsələn, Azərbaycan türkləri müəyyən bir ölkəyə yaĢamağa
gedərkən həmin ölkəyə hər mənada inteqrasiya proseslərini digər millətlərdən daha
tez yaĢayırlar, həmin ölkənin qanunlarına uyurlar, erməni isə yox. Bu
onların etnik nüvəsindən irəli gəlir, milli kimliyin problemli olduğunu göstərir.
Tarixi baxımdan ilk millətlər, etnik nüvələr əsasında meydana gəlmiĢdir və mədəni
baxımdan təsirli və güclü olan bu millətlər, sonralar dünyanın baĢqa bir çox
yerində millət qurma prosesində nümunə təĢkil etmiĢlər. Anadoluda uzun əsrlər
yaĢamalarına baxmayaraq və ayrı- ayrı imperiyaların içində yaxĢı yaĢamanın nə
demək olduğunu bilmələrinə baxmayaraq ermənilər heç bir millətin yaradılıĢında
və formalaĢmasında müsbət rol oynamamıĢlar. Bunun nədən belə olduğunu erməni
alimləri özləri də müxtəlif cür yozmağa çalıĢmıĢlar. Dərhal hakimiyyətsizlik
faktorunu ortaya atmağa çalıĢırlar. BaĢqa zaman qürrələnirlər ki, tarixdə bizim
Dostları ilə paylaş: |