Qulu məHƏRRƏMLİ

 

 

üçün nəzərdə tutulub ki, bu və ya digər səbəbə 

görə auditoriya onu 

maraqlandıran inf ormasiyanm şifahi qavrayış 

formasına üstünlük 

verir. A.-a,    adətən,    zəif görən, xəstə, azsavadlı, 

çap nəşrlərini əldə 

edə    bilməyən,    yaxud,    sadəcə,    yaxşı   

qiraətçilərin    və    ya    hətta 

müəlliflərin    ifasında    kitab mətnlərini dinləməyi 

xoşlayan adamlar 

müraciət    edirlər.    Uşaq    tərbiyəsi    təcrübəsində, 

səhiyyə    və    digər 

ictimai təşkilatlann işində A.-dan istifadə olunur. 

      AUDİOMƏHDUDLAŞDIRICI (audio limiter) - 

səs səviyyəsinin 

avtomatik    tənzimlənməsi      sistemlərindən    biri;     

səs      siqnahnın 

maksimum    səviyyəsini məhdudlaşdırır. Səsin 

səviyyəsinə operativ 

nəzarət    mümkün    olmadıqda 

videomaqnitofonlara və videokame- 

ralara səsin yazıhşı zamanı tətbiq edilir. 

      AUDİOSİTUASİYA    (audio      situation)    -   

EE-də    musiqinin, 

küylərin    və    nitqin    vəhdətindən    yaranan və 

müəyyən    semantik 

səciyyə daşıyan situasiya. 

      AUDİOREKLAM (audio advertisement) - 

radio ilə    yayımlan- 

ması nəzərdə tutulan reklam. 

---

 

62 

      AUDİOVİDEOTREKİNQ    (audio video   

tracking)    - fırlanan 

video və audio başlığın    hərəkətinin dəqiqliyini 

izləyən    və mikro- 

prosessorlann əsasında    işləyən avtotrekinq   

sistemi. A. müxtəlif 

markadan (əsasən, Hi-Fi-Stereo) olan cihazlarda 

tətbiq edihr. 

      AUDİOVİZUAL (audiovisual) - bir şeyi    eyni   

zamanda göz və 

qulaqla hiss etmə, qavrama; vizual və səsli   

informasiyadan birgə 

istifadə; A. vasitələrə klassik nümunə səsli fümlər,   

video,    yaxud TV 

ola bilər. A. vasitələrdən çox vaxt təlim-tədris 

məqsədi ilə də istifadə 

olunur. 

      AUDİOVİZUAL İNFORMASİYA 

(audiovisual information) - 

səslə (mətnlə) müşayiət olunan görüntülü (təsvirli) 

informasiya. 

      AUDİOVİZUAL LANDŞAFT (audiovisual 

landscape) - TV və 

radio    yayımının    təşkili zamanı cəmiyyətin 

bütün    təbəqələrinin 

marağmın nəzərə alınması. Rəsmi sənədlərdə A.l. 

ifadəsini tez-tez 

işlədən Avropa Şurası Parlament Assambleyasmın 

ekspertləri belə 

---

 

 

hesab edirlər ki, landşaft rəngarəng olmalı və 

buraya ictimai xidmət 

sektoru,    kommersiya    sektoru,    eləcə    də lokal,   

yaxud    regional 

komponent daxil edilməlidir. Teleradio yayımı 

azad informasiya 

axını, fikir azadlığı və insan hüquqlan prinsiplərinə 

müvafiq olaraq, 

ilk    növbədə,    informasiya, maarifçilik və əyləncə 

(xəbərləmək    + 

anlatmaq + ovundurmaq) funksiyalarını yerinə 

yetirməlidir. 

      AUDİOVİZUAL REKLAM    (audiovisual 

advertisement) - səsli 

(mətnli) və görüntülü    reklam (kinofilm, 

videofilm, diamaqnitofılm, 

s l a y d - f i l m ,  videoklip və s.). 

      AUDİTORİYA (audience/auditoriumflecture 

room) - 1) mühazirə, 

məruzə, nitq, teleradio verilişi və s.    yayım 

materialını dinləyənlərin 

toplusu; 2) mühazirə oxumaq, iclas və s. keçirmək 

üçün zal,    otaq 

və s.; 3)    kommunikasiya xətləri, KİV ilə verilən   

reklamı oxuyan, 

eşidən, ona baxan şəxslərin cəmi, reklamm 

ünvanlandığı istehlakçı 

kateqoriyalannın məcmusu. 

      AUKSİON (auction) - reklam olunan mallara   

əwəlcədən aşağı 

---

 

64 

satış qiyməti müəyyənləşdirilməklə keçirilən 

reklam tədbiri. 

      AUTYOR (auteur) - bir çox parametrləri ilə 

seçilən, parlaq fərdi 

yaradıcıhq dəst-xəttinə malik olan və sırf müəllif 

əsərləri yaratmağa 

can atan kinorejissor,    operator, yaxud prodüser. 

A.-luq nəzəriyyəsi 

elektron multimedia sahəsində müəlliflik 

anlayışına yeni münasibəti 

təqdir edir. Bu nəzəriyyə ilkin mətnin müəllifini 

A.-ların rəhbərliyi 

altmda multimedia prosesində iştirak edən 

komandanın üzvlərindən 

yalnız biri kimi nəzərdən keçirir. 

      AVADANLIQ   

(equipment/arrangement/machinery)    -    çəkiliş, 

montaj    və    efir    aparatlarınm    məcmusu;    hər   

hansı    studiyanın, 

laboratoriyanın, səyyar stansiyanın və ya struktur 

bölmənin istehsal 

və yayım vasitələrınin cəmi. 

      AVANZAL (avantsalle) - ön zal, əsas zalın 

qarşısında olan otaq. 

A. teatr termini kimi TV tənqidində də işlədilir. 

      AVAZ (voice) - 1)    mətnin musiqi alətlərinin 

müşayiəti olmadan 

oxunması; 2) insana məxsus səs, oxuma yönü; 3) 

kadrarxası mətnin 

oxunma tərzi, mətnin intonasiya çalan. 

---

 

 

      AVTOARAYICI    SİSTEM    (automatic   

sweepturn)    -    TV-də 

istənilən    kanalı    avtomatik olaraq    tapan    və 

ona qoşulan sistem. 

Pultdakı arama düyməsini basmaqla A.s.-i işə 

salmaq olar. 

      AVTOFİKSATOR    (auto-lock) -   

videokameralarda    çəkilişdən 

öncə "A" düyməsini işə salmaqla gerçəkləşdirilən 

nizamlama üsulu. 

A. olduqda başqa (mexaniki) nizamlama üsuluna 

ehtiyac qalmır. 

      AVTOFOKUS (auto focus) - kameralarda 

dəqiq təsvir almaq 

üçün balansın avtomatik rejimdə saxlanılması. 

Daha çox operativ 

çəkilişlərdə tətbiq olunur. 

      AVTOKOLLtMATOR (autocollimator) - dəqiq 

bucaq ölçmələri, 

düzxətliliyə    və    səthə    nəzarət    üçün    optik   

cihaz.      Cihazın 

elementlərindən biri k o 11 i m a t o r    adlanır. 

      AVTOMAT    (automatic/automatic 

machinery/slot-machine)    - 

insanın    bilavasitə iştirakı    olmadan    verilən 

əməliyyatlan həyata 

keçirmək üçün qurğu (aparat, maşın, cihaz); 

daxilindəki mexanizm 

---