Qulu məHƏRRƏMLİ

 

300 

      KADRLAR    (personnel/staff) -    fəaliyyətin   

bu    və    ya    digər 

sahəsində    müəssisənin, şirkətin, yaradıcı    qrupun 

əsas (ştat)    işçi 1 

tərkibi. 

      KADRLARARASI KOMPRESSİYA 

(interframe compression) - 

videosiqnal kompressiyası qaydası; bu üsulun 

tətbiqi zamanı təsvirin I 

böyük bir hissəsi kadrdan-kadra dəyişməz qalır, 

kadr ardıcıllığının I 

müqayisəli təhlili aparılır və kadrların özü barədə 

deyil, yalnız həmin 1 

kadrlardakı dəyişikliklər barədə informasiya 

göndərilir. 

      KADRLARIN «HANNİBALİZMİ» (film 

"hannibalism") - çox 

ifadəli, parlaq, emosional, təsirli və cazibədar 

təsvirlərin tamaşaçım I 

süjetin    (xəbərin)    əsas    məzmunundan   

yayındrrması;    kadrdakı 

görüntünün mətnin məzmununu qavramaqdan 

yayındırması. Məs., 

küçədə    dayanıb mitinqdən reportaj verən 

reportyorun    fonunda 

döyülən mitinqçi daha çox yadda qalır, nəinki 

jurnalistin danışığı. 

Yaxud Əfqanıstan    səmasında ABŞ-ın qırıcı 

təyyarələrinin uçuşunu    ! 

göstərən kadrda    hərbi    texnikamn    cazibəsi   

ölkədə    müvəqqəti 

---

 

301 

hökumətin    təşkili barədə mətndən daha güclü 

təsir bağışlayır. Belə 

hallarda videosıra mətni üstələyir. 

      KADRLARIN VƏ ZOLAQLARIN TEZLİYİ 

(frame frequen- 

cy/field    frequency)    -    kinoda və TV-də 

müəlliflərin    (jurnalistlərin)    ] 

lentdə    təsvir edilən    hadisələrin    çəkiliş   

standartlannı    müəyyən- I 

ləşdirmək üçün işlətdiyi termin. 

      KADRLAŞDIRMA (framing) - filmin kadrının 

daha mənalı həlli 1 

üçün    seçilən təsvir kəsiyi,    rakurs,    plan. K.-nı   

çəkilişə hazırlıq 

prosesində, yaxud çəkiliş zamanı operator həyata 

keçirir. Operator    i 

K. vasitəsilə tamaşaçının diqqətini    hadisənin 

inkişafinın    müəyyən    ! 

mərhələsindəki mühüm detallara və predmetlərə 

yönəldir. Buna görə    j 

də K. prosesində əwəlki və sonrakı kadrlar mütləq 

nəzərə alınır. 

      KAKOFONİYA (cacophony)    -    sözün fonetik   

cəhətdən    pis I 

səslənməsi; səslərin (musiqidə,    şerdə) 

qeyri-ahəngdar, xoşagəlməz 

birləşməsi. 

      KALAMBUR (calembour/pun) - ikimənalılıq, 

omonimlik və ya 

səslənmə oxşarlığma əsaslanmış, komik effekt 

yaradan, səs bənzər-    1 

---

 

302 

liyinə və məna müxtəlifliyinə əsaslanan söz 

oyunu,cinas. 

      KALLİQRAFİYA (calligraphy) - gözəl, 

yaraşıqlı, aydın və səlis 

xətlə yazma sənəti. K.-nın tarixi həm şriftin və yazı 

vasitəsinin, həm 

də incəsənətin üslubi    inkişafı ilə əlaqədardır. 

K.-da    təkcə    rahat 

oxumaq yox, həm də yazıya emosional ifadəlilik 

məqsədi güdülür. 

      KALSİUM TOZU    (calcium sediment) - cod 

suyun təmizlənməsi 

hallannda əmələ gələn karbon əhənginin ən xırda 

zərrəciklərindən 

ibarət olan və kinolentin səthində yaranan 

çöküntü. 

      KAMERA (camera) -    1) xüsusi məqsədlə 

istifadə olunan otaq, 

qapalı yer; 2) cihaz və aparatın qapah hissəsi 

(məs., f o t o k a m e -  

r a,    k i n o k a m e r a). Bəzən cihaz,    qurğu özü 

belə adlanır. Məs., 

k i n o ç ə k i l i ş     və ya    f o t o q r a f i y a  K.-sı. 

      KAMERA İŞIĞI (camera light) - bilavasitə 

kameraya bərkidilən 

və çəkiliş qrupunda    işıq cihazını idarə edən   

adam    olmayanda, 

çəkilişin    xarakteri dönmə    dayağına    imkan 

verməyəndə,    yaxud 

operator çəkiliş obyektinə sabit, həm    də birbaşa   

işıq    salmaq 

---

 

303 

istəmədikdə işlənən işıq. K.i.-ndan 

videojurnalistikada çox istifadə 

edilir. Çəkilişi ev şəraitində, hər hansı binanın 

içərisində apararkən 

iri döşəmə dayaqlarından istifadə mümkün 

olmadıqda bu işıq çox 

faydalıdrr. 

      KAMERA    KANALI    (camera channel)    -   

videotraktın TV 

kamerasmdan kommutasiya edən qurğuya qədər 

olan hissəsi. 

      KAMERA KANALI BLOKU (camera control 

unit) -    elektrik 

mənbəyini qoşan,    videokameranın 

tənzimlənməsini və nəzarətini 

həyata keçirən qurğu kompleksi. 

      KAMERA MİKROFONU (mic/camera/line 

select switch) - ikinci 

səs kanalına    girişi müəyyən etmək üçün    istifadə 

edilən    açar. 

Kameranın üzərinə quraşdırılan xüsusi mikrofon 

istifadə olunduğu 

təqdirdə    açar      C a m e r a     vəziyyətinə 

gətirilir.    Bu vəziyyətdə 

mikrofonun çıxışı kameranın kabehnin    üzərindən 

bilavasitə ikinci 

səs kanalına bağlanılır. Çünki ikinci kamera öz 

mikrofonu ilə deyil, 

başqa bir mikrofonla icra olunacaqsa, mikrofon 

kabeli ikinci səs 

---

 

304 

kanalı girişinə bağlanılır və açar M I c. vəziyyətinə 

gətirilir. Yazma 

prosesi xarici bir mənbədən olacaqsa,    açar L    i n 

e vəziyyətinə 

gətirilir, səs kabeli ikinci kanalın girişinə qoşulur. 

      KAMERA MUSİQİSİ (chamber music) - kiçik 

ifaçı heyəti (duet, 

t r i o,    kvartet    və s.) üçün    nəzərdə    tutulmuş   

vokal, yaxud 

instrumental musiqi. Solo musiqi əsərləri də ( r o 

m a n s      və s.) 

K.m.-nə aiddir. 

      KAMERA VASİTƏSİLƏ YARADILAN 

KEÇİDLƏR    (camera 

edit    shifting)    - çəkiliş prosesində yaradılan   

effektli və cazibədar 

montaj keçidləri. Məs., zəncirləmə, yaxud işarma 

effektinin fokusda 

çəkilməyən planlarmı bir-birinə yapışdırmaqla 

imitasiya etmək olar. 

Montaj ardıcıllığına görə,    1-ci kadrda    veriləcək   

planm    çəkilişini 

qurtara-qurtara, görüntünü tədricən fokusdan 

çıxararaq,    yayğın 

təsvir lentə    alınır. Həmin    montaj ardıcıllığı   

üçün növbəti planm 

çəkilişinə yayğın plandan başlanılır, tədricən plan 

fokusa gətirilərək 

kəskinləşdirilir. Kəskinləşdirmə    ritmi 

fokusdançıxarma    ritmi    ilə 

---