Rauf Məlikov Nizami İbrahimov MƏKTƏBLİNİn tarix lüĞƏTİ
Yüklə 4,42 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Tamerlan
- Tasman
- Tehran konfransı
376
xanın tərəfinə keçdi. Üsyançıların sayı 1000 nəfərdən artıq idi. Martın 12-də üsyançılar Lənkəranı mühasirəyə aldılar, amma martın 14-də onlar rus qoşunları tərəfindən məğlub edildilər. Sonra daha bir neçə toqquşma oldu, 1831-ci il mayın 5-də isə üsyan tam yatırıldı. Mir Həsən xan yenidən İrana qaçdı.
məskunlaşmış xalq. Azərbaycan Respublikasında, demək olar ki, azərbaycanlılarla qaynayıb-qarışmışlar. İranda talışlar 60 min nəfərə yaxındırlar. Dilləri - talış dilidir, İran dilləri qrupuna aiddir. Tamerlan - bax: Teymur. tarix - hadisə, əhvalat, qəziyyə. Tarix - mənbələr üzrə insanın meydana gəlməsi və inkişafını, müxtəlif xalqların ən qədim zamanlardan bizim dövrümüzədək necə yaşamaları, onların həyatlarında hansı hadisələrin baş verməsi, insan cəmiyyətlərinin həyatı necə və niyə dəyişib indi mövcud olduğu hala düşməsini öyrənən elmdir. Müasir dövr hadisələrinin hamısının keçmişdə səbəbləri və başlanğıcı olmuşdur. Buna görə də əvvəllər baş vermiş hadisələri bilmək həmişə lazımdır. Bu cür bilik bu və ya digər şəraitdə səhvə yol verməmək, düzgün addım atmaq üçün yardımçı ola bilər. Tarixi bilmək cəmiyyətdə bu və ya digər hadisənin necə inkişaf edəcəyinin proqnozlaşdırılmasını, əvvəlcədən duyulmasını və ya gələcəkdə hər hansı proseslərin baş verəcəyini müəyyənləşdirməyə kömək edir. Tarix - insanın cəmiyyətdə rolunu anlamaq və özünüdərketmə ehtiyaclarını əks etdirən ictimai elmlərdən biridir. Tarix - insanın özünü dərk etməsinin əsas formalarından biridir.
üzərində onların fəaliyyəti nəticəsində izləri qalmış əmək alətləri və onların köməkliyi ilə yaradılmış tikililər, silahlar, qablar, paltarlar, bəzək əşyaları, incəsənət əsərləri, bütövlükdə insan əməyinin fəaliyyəti nəticəsində meydana gəlmiş hər şey tarixi mənbədir.
papirus və s. materiallar üzərində qədimdə həkk olunmuş və alimlərin tarixi məlumat aldıqları yazılar.
elm.
Tasit Korneli (58 - 117) - Qədim Roma tarixçisi; "Tarix" və "Annallar" əsərlərini yazmışdır. Bu əsərlərdə bir tərəfdən Parfiya və Qafqaz ölkələri, digər tərəfdənsə Roma ilə münasibətlərin tarixi haqqında qiymətli məlumatlar vardır. Tasman Abel Yanszon (1603 - 59) - holland dəniz səyyahı, Okeaniya və Avstraliyanın tədqiqatçısı. Onun adı ilə adlandırılmış adanı, Yeni Zelandiyanın qərb sahilini, Fici və Tonqa adalarını kəşf etmişdir. 1644-cü ildə sübut etmişdir ki, Avstraliya vahid quru massividir. 377
- Azərbaycan Respublikası (8 min nəfərə yaxın) və Dağıstan (Rusiya Federasiyası; 7 min nəfərə yaxın) ərazilərində yaşayan xalq. Dili - tat dilidir, İran dilləri qrupuna aiddir. V - VI əsrlərdə tatlar İrandan Sasanilər tərəfindən, əsasən Xəzərin sahil rayonlarına - Abşeron yarımadasından Dərbəndə kimi köçürülmüşdür.
- bir yerdə yaşayan, eyni dildə danışan və eyni adətləri olan bir neçə qəbilənin ittifaqı tayfanı əmələ gətirirdi. Tayfanın ümumi məsələlərini həll etmək üçün qəbilə icmalarının ağsaqqallar şurası yığılırdı. Qəbilələrin ağsaqqalları tayfanın ağsaqqallar şurasına daxil olurdu. Çox mühüm məsələlərin həlli üçün ağsaqqallar xalq yığıncaqlarını çağırırdılar. Qohum tayfaların ittifaqı tayfa birliyini (ittifaqını) təşkil edirdi.
- 1850 - 64-cü illərdə Çində mancurların Sin sülaləsinə, yerli feodalların və xarici müstəmləkəçilərin zülmünə qarşı baş vermiş kəndli müharibəsi. Taypinlərə ümumxalq bərabərliyi təbliğ edən kənd müəllimi Xun Sütsüan başçılıq edirdi. Taypinlər çox böyük əraziləri tutmuşdular və Nankini dövlətlərinin paytaxtı ctmişdilər. Xun Sütsüan isə imperator elan olunmuşdu. Üsyan Çin - mancur feodallarının və ingilis - fransız
- amerikan müdaxiləçilərinin birləşmiş qüvvələri ilə yatırıldı. Xun Sütsüan özünü öldürdü.
demək olar ki, yunan şəhərlərinin hamısında açıq səma altında teatrlar inşa edilmişdir. Afinada teatr Akropolun yamacında inşa olunmuşdu və 17 min tamaşaçı tuturdu. Teatr tamaşaları ildə 2 - 3 dəfə təşkil olunur və üç gün ərzində səhərdən-axşamadək davam edirdi. Yunanıstanda teatrı "böyüklər üçün məktəb" adlandırırdılar. Tehran konfransı - İkinci Dünya müharibəsi illərində üç müttəfiq dövlətin (Böyük Britaniya, SSRİ, ABŞ) rəhbərlərinin - U.Çörçill, İ.Stalin, F.Ruzveltin görüşü. Tehran konfransı İranın paytaxtı Tehran şəhərində 1943-cü il noyabrın 28- dən dekabrın 1-dək olmuşdur. Konfransda Hitler Almaniyasına qarşı müharibədə birgə mübarizə aparmaq üçün bəyanat imzalanmışdır. Eyni zamanda, Almaniya hərbi qüvvələrinin məhv edilməsi və bir sıra hərbi əməliyyatların keçirilməsi planları razılaşdırılmışdır. Sovet tərəfinin təkidi ilə 1944-cü ilin mayında Fransa ərazisində İkinci cəbhənin açılması qərara alınmışdı. SSRİ Avropada hərbi əməliyyatlar başa çatdıqdan sonra Hitler Almaniyasının müttəfiqi olan Yaponiyaya qarşı müharibədə iştirak etməyə hazır olduğunu bəyan etdi. tendensiyalı - 1) müəyyən təmayülə tabe olan; 2) qərəzli, qeyri-obyektiv, birtərəfli (məs.: hadisələrin birtərəfli işıqlandırılması). teokratiya - siyasi və dini hakimiyyətin ruhanilərə məxsus olduğu dövlət forması. termidor çevrilişi - 1794-cü il iyulun 27 - 28-də (respublika təqvimi ilə 2-ci ilin 9 termidoru) yakobin diktaturasının süqutuna səbəb olmuş və Böyük Fransa burjua inqilabına son qoymuş əksinqilabi çevriliş. Çevrilişə J.Fuşe, J.L.Talyen və
Yüklə 4,42 Mb. Dostları ilə paylaş:
|