Sahib sailov zəkanın gücü (1954-2013) Bakı
Yüklə 2,16 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Zəkanın gücü 21
- Sahib Sailov 22
- Zəkanın gücü 23
- Sahib Sailov 24 ***
- Manaf Məmmədovu, Əliməhəmməd Əmrahovu, Gülmürad Zülfüqarovu
- Qulu Əsgərov
alim Abbas Zamanov işsiz qalmışdı. Əliağa dərhal onlara gedib, hal-əhval tutur, söhbətləşir, xudafizləşəndə stolun üstünə pul qoyur. Abbas Zamanov deyir: - Pula ehtiyacım yoxdur, gəlib mənə baş çəkmisən, dünyalara dəyər. Əliağanın dəfni zamanı bu ağsaqqal alim özünün düzəltdiyi əklili qəbiristanlığa qədər əlində aparır və deyir: «Başqa cür Əliağanın xəcalətindən çıxa bilmərəm». Rəfiqə Hüseynova öz səmimi çıxışını belə yekunlaşdırdı: - Mən inanıram ki, o dünyada da Əliağa kiməsə yaxşılıq edir ... Təbiətindəki bu alilikdən irəli gəldiyi üçündür ki, həyatda yaxşı nəyi vardısa insanlara verirdi. Hətta sevgisini də:
Əliağa Kürçaylı incə, lirik şair idi, şeirlərinə çoxlu mahnı bəstələnmişdir. Kəskin, hətta prototipləri məlum olan sətirlər yazırdı, gözəl poemalar müəllifı, vicdanlı tərcüməçi idi... Bu sözləri bu və ya digər məqamda başqa şairlər haqqında da demək olar. Ancaq ölümündən sonra Əliağanın həyatında elə bir an oldu ki, bəşər tarixinin şüurlu dövründə heç bir ata bu zirvəyə yüksələ bilməyib. B.Vahabzadə dəfn zamanı Ülkərin cənazəsinə üzünü tutub dedi:
Sən həyat naminə ölmədin, qızım, Sən ölüm naminə öldün, dərd budur ... Zəkanın gücü 21 Bu gün cismən aramızda olmayan Əliağa Kürçaylının anadan olmasının 65 illiyini qeyd edirik. Bəs, özü haradadır? Yaxşısını özü bilir:
Əliağa Kürçaylının tədqiqatçıları çoxdur. Onun “Bütöv - lük” əsərini oxuyarkən Məhəmməd Xəlilbəyli öz fikrini belə ifadə etmişdir: - Bütün ictimai-siyasi quruluşlarda bəşər cəmiyyəti tarixi genetik gücünə, fiziki qabiliyyətinin atributu olan Qılınc və yaradıcı fəhm və fikir enerjisinin ölçüsü olan Qələm zirvələri ilə tanınıb. Azərbaycan türkləri üçün belə Qələm zirvələ - rindən biri yaşadığı dövrün sxolastik, məhdud düşüncə tərzini qırıb dağıdan, mənsub olduğu xalqın dünəni ilə gələcəyi arasında tale körpüsü olan Əliağa Kürçaylıdır. Əliağa Kürçaylının təxəllüsü də dialektik baxımdan forma və məzmunca bir-birinə üzvi surətdə uyuşan, bir-birini tamamlayan alın yazısıdır. Kür çayı neçə min illər ərzində Azərbaycan xalqının mənəviyyatına, məişətinə, əxlaqına,
mədəniyyətinə daxil olduğu kimi Əliağa Kürçaylı da özünün poyeziyası ilə Azərbaycan xalqının ruhuna, qanına, genetik varlığına hopmuşdur. Min illərin milli yaddaş kitabına öz çağının sözünü yazan- lar çox olub. Zamanın fövqündə dayanan, vaxtla, məkanla məhdudlaşmayan yazarlar isə azdır. Məhz Əliağa Kürçaylı belə azlardan biri idi. Və nə yaxşı ki, bu azlar azman olurlar. Onların damarlarında hayı, harayı Kamçatkadan tutmuş Karpat dağlarına qədər gəlib çatan qədim hunların, göytürk - lərin əzəmətli, təmiz qanı axır. Onların nəfəsindən ucsuz- bucaqsız çöllərin bəzəyi olan yamyaşıl yovşanın ətri gəlir. Bu günlərdə bir daha Əliağa Kürçaylının “Bütövlük” kitabını vərəqləyəndə gördük ki, adamları ətalət xofu basdığı bir dövrdə məddahlığın normaya çevrildiyi bir vaxtda «Prokrust» şeirini yazan Əliağa Kürçaylı o vaxtkı iqtidarın, hakimiyyətdə olanların sifətinə elə bir tərs sillə çəkib ki, onun əks-sədası çox-çox uzaqlarda eşidilib. Nizami, Nəsimi, Füzuli, Sabir kimi nəhənglərin mənəvi varisi olan Əliağa Kürçaylı min illər yol gələn və gələ-gələ də özünün bədii-estetik imkanlarını genişləndirən sözə elə ilmələr, elə naxışlar vurdu ki, siyasi çarpışmalar, iqtisadi böhranlar və mənəvi sarsıntılar əsri olan XX yüzillikdə böyük poeziyanın qüdrətli səsini bir də eşitdik.
Bəli, Əliağa Kürçaylı on min illik poeziya sarayımızın elə bir guşə daşıdır ki, neçə min illər keçəndən sonra da bu daş urlamayacaq, öz parlaqlığını, bərkliyini itirməyəcəkdir. “Bütövlük” ömrü döyüşlərdə, ədəbi-bədii cənglərdə keçən Əliağa Kürçaylının mənəvi böyüklüyünün, məğlubedil - məzliyinin heykəlidir. Əliağa Kürçaylı iki yüz əlli il imperiyalar caynağında didilən, cəllad baltası altında parçalanan manqurtlaşdırma modelinin ideoloji poliqonuna çevrilən Azərbaycanın diz çökməyən, baş əyməyən söz sərkərdələrindən biridir. Sahib Sailov 24 *** İşlədiyim dövrün ən yadda qalan səhifələrindən biri 1958- ci ildə VIII ümumdünya festivalının keçirilməsi oldu. Rayon Komsomol Təşkilatı bu sahədə keçirdiyi tədbirlərin nəticəsi olaraq rayonun Aşıqlar ansamblı qızıl medala və diploma layiq görüldü. Rayon aşıqlar ansamblı Moskvada yekun konsertində iştirak etmək hüququ qazandı. Aşıq Pənah Pənahovun rəhbərliyi ilə ansambl Moskvanın Qızıl meydanında çıxış etdi. Rayonda aşıqlar məktəbi öz ənənəsini indi də davam etdirir. Aşıq sənətinin salnaməsini yaradan Pə- nah Pənahov, Bəylər Qədirov, Qurbanxan Sadıqov, Kamil Zülfüqarov, Valeh Quliyev və b. göstərmək olar. Eyni za- manda yaddaqalan aşıqları müşayiət edən balabançılardan məşhur yeddi oğul atası əjdaha ləqəbli Manaf Məmmədovu,
mon ustası Rzanı, kaman ustası Hafizi, müasir dövrümüzün əvəz olunmaz sənətkarı qarmon ustası Aslan İlyasovu və b. göstərmək olar. Bütün dövrlərdə, XX-XXI əsrlərdə Salyanın yaddaşlarda iz qoyub gedən şəxsiyyətləri olub, bundan sonra da olacaq. Bütün adlarını çəkdiyimiz adamlar haqqında “Muğanın övladları” kitabında oxuya bilərsiniz (I hissə, səh.130-165). Azərbaycanın musiqi tarixinə qızıl hərflərlə yazılan Mu - ğanın canlı bülbülü Qulu Əsgərov haqqında danışmamaq olmaz.
(“Muğanın övladları” kitabı, səh.130-131.) Zəkanın gücü 25 Yüklə 2,16 Mb. Dostları ilə paylaş:
|