105
8-§. Tarmoq. Tarmoqni sozlash.
8.1.Tarmoqni sozlash
Linux Ubuntuda tarmoq ulanishi Tarmoq menejeri(Network
Manager) xizmati yordamida sozlanadi. Simsiz tarmoqqa ulanish uchun
sichqoncha bilan, ulanish tanlanadi va
tizim tanlangan ulanishga
ulanishni amalga oshiradi. Xuddi shunday, simli ulanishdan
foydalanganda xam, ya‘ni applet yuklangan
zahoti Internet avtomatik
ravishda ulanadi.
Ammo Linuxda har doim ham grafik interfeys mavjud
emas:drayverning
muvaffaqiyatsiz
o‗rnatilishi
yoki
keyingi
yangilanishdan so‗ng, grafik qobiq ishga tushmasligi va serverlarda u
umuman ishlatilmaydigan holatlar bo‗lishi mumkin.
Kompyuterlar paketlar yordamida bir -biri bilan ma'lumot
almashadilar. Internetdagi barcha ma'lumotlar kichik paketlar yordamida
uzatiladi. Har bir
paketda yuboruvchining manzili, qabul qiluvchining
manzili va ma'lumotlarning o‗zi bo‗ladi. Bu manzillar IP –manzillar deb
ataladi. IPga qo‗shimcha ravishda, kompyuterda
mahalliy tarmoqdagi
kompyuterlar o‗rtasida aloqa o‗rnatish uchun ishlatiladigan jismoniy
manzil mavjud. Bu MAC manzil deyiladi va u tarmoq kartasini ishlab
chiqaruvchi tomonidan o‗rnatiladi.
Kompyuter tarmoqqa ulangandan so‗ng,
u simli yoki simsiz
ulanish bo‗ladimi, faqat mahalliy tarmoqdagi kompyuterlar bilan va
faqat jismoniy manzillar orqali aloqa qila oladi. Global tarmoqqa kirish
uchun mashina unga qarashli IP manzilini olishi kerak. Buning uchun
DHCP protokoli ishlatiladi. Mahalliy
tarmoqga ulangan kompyuter
tarmoqdagi barcha kompyuterlardan DHCP serverini aniqlash uchun
so‗rovlar jo‗natadi, DHCP server aniqlanib,
unga javob beradi va IP
manzilini ajratadi. Xuddi shu tarzda, kompyuter marshrutizatorning IP -
manzilini bilib oladi, u orqali tarmoqqa kira oladi,
keyin DNS -
serverlarni topishga yoki marshrutizatordan standartlarini o‗rganishga
harakat qiladi.