Samarqand veterinariya meditsinasi instituti

PASPORTI

Darsning maqsadi:
1. Bo’yin uvurtqalarining tuzilishini o’rganish.
2. Ko’krak umurtqalarini tirik hayvon va quritilgan hayvon skeletidan o’rganish.
3. Turli qishloq xo’jalik hayvonlarida qovurg’alarning sonini aniqlash.
Ko’rgazmali asbob-uskunalar va jihozlar: hayvon skeleti, bo’yin, ko’krak
va qovurg’alarning quritilgan va ho’l preparatlari, tirik hayvon, pinset, skalpel, rasm,
ishlanma.
Mashg’ulotning o’tkazilish tartibi:
1. Bo’yin umurtqalarini sonini va qismlarini o’rganish.
2.Ko’krak umurtqalarini sonini va qismlarini o’rganish.
3. Qovurg’alarning sonini qismlarini o’rganish.
4.Ko’krak qafasi, ko’krak umurtqalari va to’sh suyaklarining o’zaro birlashuvini o’rganish.
5. Tizza bo’g’imiga ta’sir qiluvchi muskullarning nomi va topografiyasini o’rganish.
6. Tovon va barmoq bo’g’imiga bo’g’imiga ta’sir qiluvchi muskullarning nomi va topografiyasini o’rganish.
7. Oldingi va keyingi oyoq muskullarini topografiyasini tirik hayvonda o’rganish.
Adabiyotlar:

1. 
   Dilmurodov N.B. «Hayvonlar anatomiyasi» fanidan amaliy-laboratoriya mashg‘ulotlar bo‘yicha o‘quv qo‘llanma. Toshkent, 2014.
   
2. 
   Victoria Aspinall. Veterinary anatomy and Physiology. Textbook. New-York, 2015.
   
3. 
   H.E.Konig, H.G.Liebich. Veterinary Anatomy of Domestic Mammals. Textbook and Colour Atlas. New-York, 2007.
   
4. 
   Юдичев Ю.Ф. и др. «Анатомия домашних животных». Омск, 2003.
   

5.www. Ziyo.net.uz.
6.email: zooveterinariya@ mail.ru
Tuzuvchilar:
Dosent N.B.Dilmurodov
Assistent G’.X.Eshmatov


Mavzu: Umurtqa, qovurg’a va to’sh suyagini birikishi


Darsning mazmuni. Qovurg’a – costae - uzun yoy shaklidagi suyak bo’lib, uni soni barcha hayvonlarda ko’krak umurtqalarini soniga teng. Qovurg’a o’z navbatida suyak, qovurg’a va tog’ay qovurg’aga bo’linadi. Tog’ay qovurg’a tush suyagiga biriksa, suyak qovurg’a esa bo’g’imlar yordamida ko’krak umurtqasiga birikadi.
Suyak qovurg’ada quyidagi qismlar bo’ladi: qovurg’a boshi – caput costae, qovurg’a tanasi – corpus costae, qovurg’a do’ngligi – tuberculum costae, qovurg’a bo’yni – colleum costae. Suyak qovurg’alarni alohida – alohida to’sh suyagi bilan birikkanini chin qovurg’a yoki to’sh qovurg’alari – costae vera s. costae sternalis, qolgan qovurg’alarni esa yolg’on qovurg’alar yoki umurtqa qovurg’alari – costae spurae s.costae vertebralis deyiladi.