ŞƏrq ekspressində QƏtl (roman) I hissə faktlar
Yüklə 4,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
– Onda mənə... qoyun fikirləşim...hə, mənə isveçlinin və qulluqçunun şlyapalarının qutusunu gətirin. Bütün ümidlərim bunadır. Deyin ki, gömrük yoxlamasına görə lazımdır və ya nəsə ağlınıza gələn bir şey söyləyin. – Narahat olmayın, müsyö, indi bunu etmək çətin olmayacaq, çünki heç biri öz kupesində yoxdur. – O zaman tələsin. Bələdçi uzaqlaşdı və tezliklə əlində iki qutu qayıdıb gəldi. Puaro qulluqçunun qutusunu açan kimi bir kənara atıb, isveçli qadının qutusunu götürdü. Onun içərisinə baxıb, sevincək bir səs çıxardı, yavaşca şlyapanı qutunun içindən çıxartdı. Şlyapanın altında yarımkürə vardı. – Həə, mənim axtardığım da elə budur! Belə qutuları beş il bundan əvvəl istehsal edirdilər. Şlyapa sancaqla məftil tora bərkidilirdi. Puaro bir anda hər iki toru açdı, şlyapaları təkrar yerinə qoydu və bələdçiyə onları geri aparmasını söylədi. Bələdçinin arxasınca qapı bağlanan kimi üzünü doktora çevirdi: – Görürsünüzmü, əzizim doktor, mən özüm cürbəcür ekspertizalara çox da inanmıram. Məni, adətən, barmaq izlərindən və ya siqaret külündən daha çox psixologiya maraqlandırır. Lakin hal-hazırda elmin köməyinə bel bağlamaq lazım gələcək. Bu kupedə istədiyin qədər dəlil var, lakin onların yalançı dəlil olmadığına necə inanasan? – Sizi tam mənada başa düşmürəm, müsyö Puaro. – Yaxşı, elə isə, sizə bir misal çəkim. Biz qadın dəsmalı tapırıq. Onu kim itirib, bir qadın? Bəlkə, cinayəti törədən kişi özlüyündə fikirləşib: “Qoy fikirləşsinlər ki, bu, bir qadının əməlidir. Mən bıçağım işlədikcə vuracağam, ancaq zərbələrin bəzisinin, guya, zəif və gücsüz adam tərəfindən vurulduğu təsəvvürünü yaradacağam, sonra da göz qabağına bir dəsmal atacağam”. Bu, variantlardan biridir. Ancaq başqa variant da var. Fərz edək ki, cinayəti törədən bir qadındır. O zaman o, qəsdən yerə trubka təmizləmək üçün olan fırçanı atır, qatilin bir kişi olduğu təsəvvürünü yaratmaq istəyir. Sizcə, biz bu cinayəti iki nəfərin, bir qadın və bir kişinin bir- birindən xəbərsiz halda törətdiyini və hər ikisinin də əşyayi-dəlil buraxdığını ciddi şəkildə təsəvvür edə bilərikmi? Burada təsadüflər həddən artıq çox deyilmi? – Bəs qutuların bu hadisəyə nə dəxli var? – hələ də çaşqınlıq içərisində olan doktor soruşdu. – Bu saat danışım. Baxın, dediyim kimi, bütün bu dəlillər – saatın ikiyə on beş dəqiqə işləməsi, burun dəsmalı, trubka fırçası – əsl və saxta dəlillər ola bilər. Bunu mən hələ ayırd edə bilməmişəm. Lakin mənim nəzərimcə, əlbəttə, yanıla da bilərəm, daha bir yalançı olmayan dəlil var. Bu da yastı kibrit çöpləridir, doktor. Mən əminəm ki, bu kibriti mister Retçett deyil, qatil yandırıb. Kompromat kağızı məhv etməkdən ötrü yandırıb. Demək, o kağızda bu cinayətin açılmasına açar ola biləcək bir ipucu var imiş. Və mən bu kağızda yazılanları bərpa etməyə və bu açarın nə olduğunu öyrənməyə çalışacağam. Sonra birdən-birə dikələrək kupedən çıxdı. Geri qayıdanda doktor onu böyük maraqla seyr edirdi. Puaro yanıq kağız parçalarını saç maqqaşıyla tutaraq, yandırdığı spirt alovunun üzərinə tutdu. – Bu maqqaş bığları təmizləmək üçündür, – Puaro maqqaşı çırparaq izah etdi. Doktor dörd gözlə bu mənzərəni seyr edirdi. Puaro tel yarımkürələri əyərək düzəltdi, yanmış kağız parçalarını ehtiyatla onlardan birinin üzərinə qoydu, ikinci sim toru onun üzərinə qoydu, hər iki yarımkürəni maqqaşla tutaraq bu qurğunu spirt alovunun üzərinə gətirdi. – Kustar işdir, nə demək olar, – doktora tərəf qanrılaraq söylədi, – ancaq ümid edək ki, bu, bizim işimizə yarayacaq. Doktor diqqətlə Puaronun hərəkətlərini seyr etməkdəydi. Nazik simlər qızarmağa və yanıq kağızda hərflərin güclə oxunan cizgiləri görünməyə başladı. Hərflər sözləri əmələ gətirdi. Sözün həqiqi mənasında alovlu sözlər idi bunlar. Yanıq kağız parçası çox kiçikdi. Üzərində üç söz və bir də bir sözün yarısı vardı: “Kiçik Deyzi Armstronqu unu... ” – Aha! – deyə bağırdı Puaro. Doktor: – Bunların, sizcə, bir mənası var? – deyə soruşdu. Puaronun gözləri alışıb-yanırdı. Saç maqqaşını diqqətlə masanın üstünə qoydu. – Hə, – dedi. – Artıq mən ölən adamın əsl soyadını bilirəm. Və onun Amerikadan nəyə görə qaçdığını da bilirəm. – Soyadı nədir onun? – Kassetti. Konstantin qaşlarını çatdı. – Kassetti? Elə bil, bu adı eşitmişəm. Bir neçə il öncə... yox, yadıma sala bilmirəm... Amerikada baş verən səs-küylü bir hadisəylə bağlı deyildi bu? – Bəli, – dedi Puaro. – Düz tapmısınız. Amerikada baş verən bir hadisəylə bağlı. Başqa bir açıqlama vermək niyyətində olmadığı anlaşılırdı. Ətrafına baxaraq: – Bunu daha sonra danışarıq, – deyə əlavə etdi. – Burada bizimçün maraqlı olacaq hər şeyi görüb-görmədiyimizdən əmin olmalıyıq. Cəld bir hərəkətlə Retçettin paltarının ciblərini təkrar axtardı, ancaq oradan maraq doğuracaq bir şey tapılmadı. Digər kupeyə açılan ara qapını yoxladı. Ancaq qapı o biri tərəfdən bağlanmışdı. – Bir şeyi başa düşmürəm, – doktor Konstantin dedi, – qatil pəncərədən qaça bilməzdi, ara qapı o biri tərəfdən bağlı olub, koridora açılan qapı isə içəridən kilidli olub, zənciri də keçirilib. O zaman qatil necə aradan çıxıb? – Sirkdə əlləri, ayaqları bağlı adamın bir qutunun içinə qoyulub, sonra birdən-birə yoxa çıxdığı zaman tamaşaçılar da elə eyni sözü deyirlər. – Bununla demək istəyirsiniz... Puaro açıqladı: – Demək istəyirəm ki, əgər qatil bizi pəncərədən qaçdığına inandırmaq istəsəydi, əlbəttə ki, o, digər iki qapıdan çıxılması mümkün deyilmiş kimi bir vəziyyət yaratmalı idi. Fokusçuların qutusunda yoxa çıxan bir adam kimi, bu da bir hiylədir. Bizim vəzifəmiz bu hiylənin necə edildiyini öyrənməkdir. Yüklə 4,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|