Щяр бир алим гиймятлидир. Анъаг нязяриййяни тяърцбя иля бир
Yüklə 1,04 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Azər Mustafayev
- Etibar ӘLİYEV, 31 ELM DÜNYASI
- ABŞ – bütün sahələr üzrə cəmi 349 laureat
- Fransa – 55
- İsveçrə – 21
- Qeyd
- Danimarka – 13
edir. Müasir texniki kommunikasiya vasitələri milyonlarla insanlara informasiyanı əvvəllər görünməmiş həcmdə ötürməklə, onların həyat ‐ la rının bütün sahələrinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir edir, davranış nümunələri diktə edir, icti‐ mai rəyi formalaşdırır və əks etdirir. Bunlar mədəniyyətlərarası ünsiyyətin vasitə sinə çevri ‐ lir lər, lakin eyni zamanda məhz onlar milli identikliyin imkanlarını aşağı salır, mədəni müx ‐ təlifliyi yox edir, mədəniy yət daxili kodu (nü ‐ vəni) silirlər. Beləliklə, məsələn, əgər yüksək siyasət səviyyəsində mədəniyyətlərarası dialoq beynəl ‐ xalq arenada potensial konfliktlərin qabağının alınmasında vasitə kimi nəzərdən keçirilirsə, adi «şəbəkəçi» səviyyəsində dialoq məhz mədə ‐ niy yətlərarası əlaqə kimi çətinləşir. Bu əlaqə nin reallaşmasında mədəni və idraki potensialın səfərbər edilməsi, tolerantlıq, çoxdillilik və ən başlıcası, Digərini Digəri kimi anlamaq üçün mental hazırlığın olması vacibdir. Çünki digər mədəniyyətin mahiyyətini anlamaq, varlığın etik və humanistik əsaslarına insanın cəhdinin məhz mədəniyyətin şərtləndirdiyini dərk etməklə mümkündür.
logiya və Hüquq İnstitutu, Sosial fəlsəfə şöbə ‐ sinin müdiri). Son illərdə Azərbaycanda və digər MDB ölkələrində müntəzəm olaraq mədəniyyətin müxtəlif aspektlərinin inkişafına həsr olunmuş çoxlu sayda tədbirlər həyata keçirilir. Bu sahədə Beynəlxalq ekspertlərin və ümum dünya səviyyəsində tanınan alimlərin iştirakı ilə görülən böyük işlər ən yüksək qiymətə layiq ‐ dir. Lakin mədəniyyətlərarası əla qələrdə və mədəniyyətlərin dialoqu sahə sində əldə edilən müvəffəqiyyətlərə və nailiy yətlərə baxma‐ yaraq, yenə də müəyyən prob lemlər mövcud‐ dur. Bunlardan ən başlı cası, bir çox hallarda mədəniyyət prob lem lərinə dair tədbirlərin məhdud dairədə ke çi rilməsi və dar çərçivədə müzakirə edil mə sidir. Tədbirlərə yeni impuls vermək və daha cəlbedici etmək üçün onların formatının genişləndirilməsi, nəzəri diskussiyaların məh ‐ dud çərçivədən çıxarılması və onların praktik müstəviyə gətirilməsi vacibdir. Yaddan çıxarmayaq ki, mədəniyyət bütün xalqa aiddir və mədəniyyətlərin dialoqunun effektivliyi və aktivliyi milyonlarla insanın iştirakını nəzərdə tuduğundan həyata keçirilən işlərin nəticə ‐ lərini insanlara çatdırmaq üçün əldən gələn hər bir şey edilməlidir. Və bu işdə KİV‐in, ilk növbədə, televiziyanın rolu, şübhəsiz ki, mühüm ‐ dür. MDB ölkələri üçün müəyyən olunmuş «Mir» kanalı və yerli «Mədəniyyət» telekanalı bu işdə mühüm rol oynaya bilər. Televiziyanın çox böyük imkanları sayəsində postsovet ölkələrində gedən yaradıcı pro sesləri əhəmiy ‐ yətli dərəcədə sürətlən dirmək, uzun illər boyu vahid dövlətdə yaşayan xalq ların mədəni yaxınlaşmasına kömək etmək olar. Diskussi ya ‐ la rın, konfransların və sim poziumların MDB ölkələrində daha maraqlı keçirilməsi, mühüm nəticələrin operativ şəkildə işıqlandırılması və geniş kütləyə çatdı rılması qarşılıqlı anlaş manın səviyyəsinin yüksəlməsinə, etnik və milli zehniyyətdən uzaq laşmağa, həmçinin mədəni nihilizmdən xilas olmağa imkan yaradacaq. Məlumdur ki, mədəni təcrid son nəticədə informasiya blokadasına, ksenofobiyaya gətirib çıxarır, mədəni prosesləri həm nəzəri, həm də təcrübi planda ləngidir.
/ Elmi‐kütləvi jurnal / 1 (05) 2014 Dünyanın ən nüfuzlu mükafatlarından biri sayılan Nobel mükafatları fizika, kimya, fiziologiya və tibb, ədəbiyyat, sülh və iqtisadiy ‐ yat sahələrində verilir. 1901‐ci ildən 2013‐cü ilə qədər bu mükafat aşağıdakı adları çəkilən ölkələrin alimlərinə, sənət adamlarına və sülh sahəsindəki fəaliy ‐ yət lərinə görə belə verilib: Bütün sahələr üzrə lider Amerika Birləşmiş Ştatlarıdır ABŞ – bütün sahələr üzrə cəmi 349 laureat Fizika – 93 Kimya – 67 Fiziologiya və tibb üzrə – 100 İqtisadiyyat – 56 Әdəbiyyat – 11 Sülh – 22
Fizika – 24 Kimya – 26 Fiziologiya və tibb – 29 İqtisadiyyat – 8 Әdəbiyyat – 12 Sülh – 14
Fizika – 22 Kimya – 27 Fiziologiya və tibb – 16 İqtisadiyyat – 1 Әdəbiyyat – 8 Sülh – 4
Fizika – 13 Kimya – 7 Fiziologiya və tibb – 11 İqtisadiyyat – 1 Әdəbiyyat – 14 Sülh – 9
Fizika – 4 Kimya – 4 Fiziologiya və tibb – 8 İqtisadiyyat – 2 Әdəbiyyat – 10 Sülh – 5
Fizika – 4 Kimya – 6 Fiziologiya və tibb – 6 Әdəbiyyat – 2 Sülh – 3
Rusiya və SSSR – 20 Fizika – 10 Kimya – 1 Fiziologiya və tibb – 2 İqtisadiyyat – 1 Әdəbiyyat – 4 Sülh – 2
çar Rusiyasının dövründə verilib. Yaponiya – 16 Fizika – 6 Kimya – 6 Fiziologiya və tibb – 1 Әdəbiyyat – 2 Sülh – 1
Niderland – 16 Fizika – 9 Kimya – 3 Fiziologiya və tibb – 2 İqtisadiyyat – 1 Sülh – 1
İtaliya – 14 Fizika – 3 Kimya –1 Fiziologiya və tibb – 3 Әdəbiyyat – 6 Sülh – 1
Danimarka – 13 Fizika – 3 Kimya – 1 Fiziologiya və tibb – 5 Әdəbiyyat – 3
/ Elmi‐kütləvi jurnal / 1 (05) 2014 Yüklə 1,04 Mb. Dostları ilə paylaş:
|