Sirtqi bo`lim ta'lim sohasidagi tadqiqotlar va innovatsiyalar
KREATIVLIK QOBILYATLARNI RIVOJLANTIRISHDA OLIY TA’LIMNING O‘RNI
Yüklə 4,07 Mb.
|
| KREATIVLIK QOBILYATLARNI RIVOJLANTIRISHDA OLIY TA’LIMNING O‘RNI
Dilafruz Ibroximovna Asqarova FarDU, Ijtimoiy-gumanitar fanlar kafedrasi o’qituvchisi, Kalit so‘zlar: axborot asri, kreativlik, qobilyat, innovatsiya,kitobxon. Hozirgi axborot asrida yangi g'oyalarni yaratishga qodir bo'lgan, yuqori talab darajasiga javob bera oladigan, innovatsion modellarni yarata oladigan va raqobatbardosh loyihalarni taklif qiladigan hamda ularni amalga oshiradigan mutaxassislar zarur. Bunday faoliyatning muvaffaqiyati esa talabalar orasida kitobxonlikni yuqori darajada ommalashtirish, bunday mutaxassislardagi yuqori kreativ qobiliyatni shakllantirish hamda rivojlantirishdir. Aynan shu maqsadda har yili kitobxonlik ko‘rik tanlovlari tashkillanishi va g‘oliblarning mehnatlari na’muna sifatida keng nishonlashi an’anaga aylandi desak mubolag‘a bo‘lmaydi. Barkamol va uslubiy jihatdan ishlab chiqilgan va hayotga tatbiq etilgan yoshlarning ulkan kreativ salohiyati davlat rivoji uchun katta foyda keltiradi. Oliy taʼlimda kreativlikni rivojlantirishga koʻmaklashuvchi vositalardan yana biri ilmiy rivojlanishning anʼanaviy shakllari bilan cheklanib qolmasdan, kreativlik va uning namoyon boʻlishiga katta ahamiyat beradigan institutsional madaniyatni targʻib qilish zarur. Oliy ta'limda madaniy o'zgarishlar zarurligini, shu jumladan uning elementlaridan biri sifatida "o'qituvchilarga o'z kreativ qobiliyatlarini tushunish va oshirishga yordam berish va buni ularning kasbiy mahoratining ajralmas qismi sifatida tan olishga yordam berish", shuningdek, o'qituvchilar va talabalarning fikrlash va shaxsiy rivojlanishini rag'batlantiradigan na’munaviy muhitni ta'minlash lozim. O‘quvchilarning kreativ salohiyatini rivojlantirishda o‘qituvchilarning o‘rni muhim bo‘lganligi sababli, kreativlik o‘qituvchilarning kasbiy malakasini oshirishda, o‘qituvchilarni o‘quvchilarning kreativ qobiliyatlarini tan olish va rivojlantirishga tayyorlashda keng yoritiladigan mavzu bo‘lishi kerak. Jon Baerning fikricha, bilimlar, ko'nikmalar, malakalar , munosabatlar yangi fikr va g‘oyalar vakuumda rivojlanmaydi, ular doimo yo‘nalishga va mutaxassislikka qarab farqlanadi, shuning uchun kreativlikni rivojlantirish masalasi birinchi navbatda qo'llaniladigan sohalar masalasidir – deydi. Talabalar kreativlik madaniyatlarini oshirishda qo‘shimcha o‘quv kurslari va ijtimoiy-madaniy tuzilmalarning ta'siri muxim o‘rin tutadi. Pedagogika fanlarining har bir yo‘nalishlarida o‘quvchilarning kreativligi asosiy masala bo‘lganligi hisobga oladigan bo‘lsak o‘qituvchilar ijodiyotining ahamiyati juda ham kam holatlarda e’tiborga olinadi. Birgalikda ishlaydigan jamoalarning ijodkorligi masalasi bo'yicha olib borilgan tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, agar kelajakdagi istiqbolni hisobga olmasa, yaqinlik guruh faoliyati ijodkorligi uchun foydali bo'lishi mumkin. Oliy ta’limda bilim olish jarayonida kreativlikni rivojlantirishning asosiy imkoniyatlari - bu o'quv faoliyati va erkin ijod muhiti, o'quv dasturi, o‘qituvchi va talabalarning iliq munosabati hamda bir-birini tushuna olish malakasidir.Shu bilan birga, o'qituvchilar ta'lim jarayonida eng muhim bo‘lgan rollardan birini o'ynaydi; shuning uchun oliy ta’lim talabalari malakasini oshirish jarayonida bu masalani e’tibordan chetda qoldirmaslik kerak. Seminar-treninglar g'oyalar ishlab chiqarishga, yechimlarning ijodiyligiga va yetakchilik samaradorligiga ijobiy ta'sir ko‘rsatadi. Ta’lim jarayoniga ta’lim usullarini joriy etish oliy ta’lim tinglovchilarining ijodiy imkoniyatlarini ochib beradi. Hokimiyat va xususiy biznes vakillari bejiz o‘z jamoalariga yosh mutaxassislarni ,ya’ni oliy ta’lim bitiruvchilari orasidan munosib kreativ fikrlovchi hamda yangilik yaratishga intiluvchan ishchilarni yaxshi haq to'lanadigan ish o'rinlariga olishni hohlashadi. Mehnat bozori ehtiyojlariga mos kelish muammosi paydo bo'ladi, oliy ta’lim muassasalaridan kreativ mutaxassislarni olishda hamda tanlangan mutaxassisliklar va ta’lim yo‘nalishlari bo‘yicha mehnat funktsiyalarini bajarish doirasida talabalarda kreativ salohiyatni shakllantirish va rivojlantirish mexanizmlari yetarli darajada ishlab chiqishni talab etadi. Shu sababdan mehnat bozori ehtiyojlariga mos kelish muammosi paydo bo'ladi, oliy ta’lim muassasalaridan kreativ mutaxassislarni olishda hamda tanlangan mutaxassisliklar va ta’lim yo‘nalishlari bo‘yicha mehnat funktsiyalarini bajarish doirasida talabalarda kreativ salohiyatni shakllantirish va rivojlantirish mexanizmlari yetarli darajada ishlab chiqishni talab etadi. Foydalnilgan adabiyotlar ro’yxati Vosiljonov, A. (2022). Basic theoretical principles of corpus linguistics. Academicia Globe: Inderscience Research, 3(2), 1-3. Vosiljonov, A. (2022). LINGVISTIK TАDQIQОTLАRDА KОRPUS О ‘RGАNISH ОBYЕKTI SIFАTIDА. IJTIMOIY FANLARDA INNOVASIYA ONLAYN ILMIY JURNALI, 2(11), 176-182. Vosiljonov, A. (2022). PRAGMALINGVISTIKA VA UNING TAHLILIY SHAKLLANISH TARIXI. Science and innovation, 1(B8), 99-105. Vosiljonov, A. (2022). PRAGMALINGUISTICS AND THE HISTORY OF ITS ANALYTICAL DEVELOPMENT. Science and Innovation, 1(8), 99-105. Vosiljonov, A., & Isaqova, X. (2023). EFFECTIVENESS OF MOTHER TONGUE EDUCATION IN THE PRIMARY GRADES. International journal of advanced research in education, technology and management, 2(2).VATING LEXICAL SYNONYMS IN THE SPEECH OF PRIMARY Askarova, D. (2022). FORMATION OF CREATIVITY AND BOOKREADERS QUALITIES IN HIGHER EDUCATION INSTITUTION. Science and innovation, 1(B8), 1039-1044. Askarova, D. I. (2022). The Role Of Folk Pedagogy In The Development Of Creativity Of Students Of Higher Educational Institutions. Oriental Journal of Social Sciences, 2(02), 89-96. Dilafruz, A. (2022). Maktabgacha Yoshdagi Bolalarda Va Oilada Gender Xususiyatlarni Shakllantirish Omillari. Innovation In The Modern Education System, 2(18), 183-189. Asqarova, D. I., & Mahamadaliyevna, D. Y. (2021). MUALLIM. Askarova, D. I. (2022). USE OF INTERACTIVE METHODS IN DEVELOPING CREATIVITY OF STUDENTS OF HIGHER EDUCATION INSTITUTIONS. Emergent: Journal of Educational Discoveries and Lifelong Learning (EJEDL), 3(10), 92-97. Askarova, D. I., & Jabborova, M. K. (2022). The Introduction Of Gender Issues In Preschool Education On The Example Of Folk Pedagogy. Oriental Journal of Social Sciences, 2(05), 81-87. Rakhmatdjonov Shokhjahon Dilshodbek o‘g‘l //THE ROLE OF PHYSICAL CULTURE IN PROVIDING THE PSYCHOLOGICAL HEALTH OF THE ATHLETE// INNOVATIVE DEVELOPMENTS AND RESEARCH IN EDUCATION. International scientific online conference. Canada. Part 2, 23.01.2022. 1-3 Raxmatjonov Shoxjahon Dilshodbek o‘g‘li //SPORTCHI PSIXOLOGIK SALOMATLIGIGA TA’SIR ETUVCHI OMILLAR// GALAXY INTERNATIONAL INTERDISCIPLINARY RESEARCH JOURNAL (GIIRJ). Vol. 10, Issue 11, Nov.(2022). 117-121 pages. QURBONOVA Saida Miralimjanovna, RAXMATJONOV Shoxjahon Dilshodbek o‘g‘li //MAMLAKATIMIZ PSIXOLOGLARI ISHLARIDA SHAXSLARARO MUNOSABATDA MUOMALA MUAMMOSINING TALQINI// Journal of Pedagogical and Psychological Studies. Vol. 1. № 5, (2023). 99-103 pages. Raxmatjonov Shoxjahon Dilshodbeko‘g‘li //SPEECH ISSUES IN PSYCHOLINGUISTICS// IQRO JURNALI № 2. 04.2023. 503-511 betlar. Raxmatjonov Shoxjahon Dilshodbek o‘g‘li, Vosiljonov Azizbek Boxodirjon o‘g‘li //XORIJ PSIXOLOGLARINING ISHLARIDA SHAXSNING TADQIQ ETILISHI// INNOVATIVE DEVELOPMENTS AND RESEARCH IN EDUCATION. Vol. 1. № 12, 2022. 39-47 pages. Raxmatjonov Shoxjahon Dilshodbek o‘g‘li //TALABALARDA TOLERANTLIKNI RIVOJLANTIRISH – IJTIMOIY PSIXOLOGIK MUAMMO SIFATIDA// International Journal of Economy and Innovation. Volume: 30. 2022. 66-70 pages. Rakhmatdjonov Shokhjahon Dilshodbek o‘g‘li //PSYCHOLOGICAL ASPECTS OF THE SPORTSMAN PERSONALITY DURING COMPETITIONS// IJTIMOIY FANLARDA INNOVASIYA ONLAYN ILMIY JURNALI. Vol. 2 No. 11 (2022). 215-221 betlar. Raxmatjonov Shoxjahon Dilshodbek o‘g‘li //Motiv Va Motivatsiya Muammosining Jahon Va Mahalliy Psixologlar Tomonidan Tadqiq Etilganligi// American Journal of Social and Humanitarian Research, Vol. 3 No. 11 (2022). 256-259 pages. Raxmatjonov Shoxjahon Dilshodbek o‘g‘li //TOLERANTLIK SHAKLLANAYOTGAN SHAXS MODELINING TAVSIFI// International scientific journal «MODERN SCIENCE АND RESEARCH». VOLUME 2 / ISSUE 5 /2023. 761-764 pages. Raxmatjonov Shoxjahon Dilshodbek o‘g‘li. (2023). PSIXOLOGIYADA MOTIVATSIYA TURLARI, NAZARIYALARI VA TAHLILI. Научный Импульс, 1(10), 665-670. Yüklə 4,07 Mb. Dostları ilə paylaş:
|