islahatlara
əsas misal kimi, Rusiyada Yeqor Qaydarın “Şok terapiyası” kimi
islahatlarını göstərmək olar. Radikal islahatların
demək olar ki, hamısı
cəmiyyət
üçün çox ağrılı olur və çox halda iflasla nəticələnir. Radikal islahatları
keçirmək
üçün tələb olunan məcburi şərait əhalinin əksəriyyətinin maddi rifah halının kəskin
pisləşməsinə səbəb olan dərin iqtisadi böhrandır.
YUMŞAQ İSLAHATLAR
- mövcud sistemin onun fundamental əsaslarına
toxunmadan modernizasiyasını təmin edir.
Bu dəyişikliklərə misal kimi,
iqtisadiyyatın dövlət tənzimləməsini dərəcəsinin aşağı salınması, rəqabətin inkişaf
etdirilməsi, azad sahibkarlığa dövlət dəstəyinin səviyyəsini artırılması, əhaliyə sosial
dəstəyin səviyyəsinin artırılması və s göstərmək olar. Bu tip islahatlar daha səmərəli
və qəbul edilən olur.
MİNİMAL İSLAHATLAR
– yalnız tənzimləmə xarakteri daşıyır
və siyasətdə,
iqtisadiyyatda, idarəetmə sistemində mövcud olan mexanimlərdə cüzi dəyişiklikləri
əhatə edir.
İslahat aparan bir çox ölkələrin təcrübəsi göstərir ki, islahatların nəticələrinin
uğurlu
olması islahat prossesinin ardıcıl və dönməzliyi ilə bağlıdır.
Eyni zamanda əks
islahatçı qüvvələrin fəaliyyətlərinin neytrallaşdırılması da islahatların uğurlu
nəticələrinə birbaşa təsir edir. Məşhur islahatçı, Çar Rusiyasının baş naziri P.Stolıpin
deyirdi: “Dövlətə 20 il daxili və xarici sabitlik verin və siz indiki Rusiyanı
tanımayacaqsız”. 1911-ci ildə Stolıpini güllələməklə dövlətə bu müddəti vermədilər,
nəticələr isə: inqilab, terror, aclıq,
müharibə, geriləmə və s. oldu. [2]
Dostları ilə paylaş: