Siyasi sabitlik prosesinin mahiyyəti
Yüklə 0,65 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Dövlətin iqtisadi siyasəti – istehsal, bölgü, mübadilə, istehlak, yığım, idxal, ixrac sahələrində dövlətin həyata keçirdiyi tədbirlər kompleksi və ümumi fəaliyyət istiqamətidir. İqtisadi siyasət - mahiyyət etibarilə, əmək bölgüsün əəsaslanaraq iqtisadiyyata məqsədyönlü təsir edən – dövlət institutları, qanunvericiliklə müəyyənləşdirilmiş hüquqi normativ qaydalar və digər fəaliyyət alətlərini özündə cəmləşdirən tədbirlər toplusudur. İqtisadi siyasət ölkənin reallıqları ilə uzlaşdırıldıqda, o cümlədən siyasi qüvvələr nisbəti, istehsal-texniki potensial, sosial şərait, ümumdövlət və yerli idarəetmədə institusional qaydalar və s. nəzərə alındıqda daha effektli olur. İqtisadi siyasət ölkənin qlobal maraqlarının və ona müvafiq formalaşdırılan dövlətin siyasi kursunun təmin edilməsinin həllediçi vasitəsidir. İqtisadi siyasətin vəzifələri - İqtisadi sistemin məhsuldarlığının və resursların bölgüsünün səmərəliliyinin təmin edilməsi, dövlət xərclərinin maliyyələşdirilməsi və dövlət büdcəsinin formalaşdırılması, iqtisadiyyatda dayanıqlığın, inkişafın davamlılığı və tarazlığın təmin olunmasıdır. Bu bir həqiqətdir ki, hər bir ölkədə iqtisadi inkişafın, yüksək rifahın əsasında sosial-siyasi sabitlik, cəmiyyətdaxili harmoniya, qarşılıqlı etimad və razılığa söykənən vətəndaş-dövlət münasibətləri dayanır. [3] Azərbaycanda daxili siyasi sabitlik: Azərbaycan demokratik dəyərlər əsasında hüquqi dövlət və vətəndaş cəmiyyəti quruculuğu yolunu seçmiş və bu yolda inamla irəliləyən bir ölkədir. Demokratik cəmiyyət quruculuğu prosesinin tərkib hissəsi kimi respublikada fikir və söz azadlığı təmin olundu. Bunun ən bariz göstəriciləri olaraq, KİV üzərində senzuranın ləğv edilməsini, mətbuat orqanlarının maddi-texniki imkanlarının yaxşılaşdırılması üçün görülən çoxsaylı işləri vurğulamaq olar. Konstitusiyamızda da öz əksini tapan fikir, söz, vicdan azadlıqlarının, sərbəst toplaşmaq hüququnun təmin olunması sayəsində Azərbaycanda fikir, siyasi mövqe müxtəlifliyi mövcuddur. Fikir plüralizmi insanlara cəmiyyət içərisində, həmçinin, mətbuatda müxtəlif məsələlərə fərqli yanaşmalar sərgiləməyə imkan verir. Demokratiya və söz azadlığının göstəricisi olaraq, bu gün Azərbaycanda müxtəlif siyasi mövqeli partiyalar, QHT-lər, çoxlu sayda müstəqil və müxalifyönlü mətbuat orqanı fəaliyyət göstərir. Onu da vurğulamaq yerinə düşər ki, müstəqilliyi dövründə bir çox çətinliklərlə üzləşməsinə baxmayaraq, Azərbaycan hüquqi dövlət, vətəndaş cəmiyyəti quruculuğunda yüksək nailiyyətlər əldə edib. Bu illər ərzində ölüm hökmü və KİV üzərindəki senzuranın ləğvi, bələdiyyələrin, milli Ombudsman aparatının yaradılması, məhkəmə islahatları, Seçki Məcəlləsinə və Konstitusiyaya edilən mütərəqqi dəyişikliklər, eləcə də, digər bu kimi addımlar hüquqi dövlət quruculuğunun uğurla həyata keçirilməsini təsdiq edir. Vətəndaşların hüquq və azadlıqlarının daha yüksək səviyyədə qorunması, qanunun aliliyinin tam təmin edilməsi istiqamətində işlər bu gün də uğurla davam etdirilir. Korrupsiyaya və rüşvətxorluğa, insan alveri, beynəlxalq cinayətkarlıq və qaçaqmalçılığa qarşı mübarizənin gücləndirilməsi, elektron hökumətin qurulması, qeydiyyat və vergi ödəmələri prosedurlarının sadələşdirilməsi, müxtəlif sahələrdə qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi və digər addımlar bu reallığı bir daha ortaya qoyur. Məlum olduğu kimi, müstəqilliyinin ilk dövrlərində Azərbaycanda dərin sosial, siyasi, iqtisadi böhran hökm sürürdü. Tez-tez baş verən hakimiyyət çevrilişləri, qanunsuzluq və özbaşınalıq, daxildən parçalanma təhlükəsi, xarici hərbi təcavüz ölkənin gələcəyini ciddi təhlükə altına qoymuşdu. Dünya təcrübəsi göstərir ki, belə situasiyalarda vaxtında vahid siyasi hakimiyyətin yaradılmaması, böhranlı vəziyyətə müdaxilə edilməməsi, cəmiyyətdə harmoniyanın yaradılmasına xidmət edən addımların atılmasının gecikdirilməsi daha böyük fəsadlarla müşayiət olunan faciəli nəticələrə gətirib çıxara bilər. Sevindirici haldır ki, 1993-cü ilin yayında siyasi hakimiyyətə qayıdan Ulu öndər Heydər Əliyev həyata keçirdiyi təxirəsalınmaz tədbirlərlə, ilk növbədə, mövcud siyasi-hərbi qeyri-stabilliyin aradan qaldırılmasına nail oldu. Beləliklə, qanunsuz hərbi birləşmələrin fəaliyyətinə, müəyyən xarici dairələrin əli ilə ölkəni daxildən parçalamağa yönələn separatizm meyillərinə son qoyulması ilə ölkədə sosial-siyasi sabitliyin bərpa edilməsi istiqamətində olduqca vacib addım atılmış oldu. Digər tərəfdən, ölkənin iqtisadi vəziyyətinin həddən artıq ağır olduğu bir dövrdə Ermənistanın hərbi təcavüzü nəticəsində davam edən müharibənin vəziyyəti daha da ağırlaşdırmasını nəzərə alan Ümummilli lider tez bir zamanda, yəni, 1994-cü ilin mayında atəşkəsin imzalanmasına nail oldu. Bununla da, ölkə daxilində və cəbhə xəttində stabilliyin təmin edilməsi sayəsində Azərbaycan iqtisadiyatının dirçəldilməsi, əhalinin həyat şəraitinin yaxşılaşdırılması üçün geniş imkanlar açıldı. Siyasi sferada əldə olunan sabitlik öz növbəsində iqtisadi canlanmaya, xarici investorların ölkəmizə maraq göstərməsinə səbəb oldu ki, bu da öz nəticəsini 1994-cü ilin sentyabrında "Əsrin müqaviləsi"nin imzalanması ilə göstərdi. Beləliklə, bu gün demokratik siyasi sistem, vətəndaş cəmiyyəti və hüquqi dövlət quruculuğu xətti ilə irəliləyən Azərbaycan sosial, siyasi, iqtisadi, mədəni və intellektual transformasiyanı özündə əks etdirən hərtərəfli modernləşmə yolunda inamla irəliləyir. Siyasi islahatlarla yanaşı, həyata keçirilən mütərəqqi iqtisadi tədbirlər isə ölkəmizin daha da güclənməsini təmin edib. Məlum olduğu kimi, ölkəmizdə həyata keçirilən regionların sosial inkişafını özündə ehtiva edən Dövlət Proqramının birinci hissəsinin uğurlu icrasının ardından bu istiqamətdə ikinci bir proqram qəbul olundu. 2009-2013-cu illəri əhatə edən yeni "Regionların sosial- iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı"nın uğurlu icrası nəticəsində rayonlarda abadlıq, quruculuq, yenidənqurma işləri sürətləndirilib. İnfrastruktur təminatının yaxşılaşması üçün mühüm addımlar atılır. Proqramın icrasına cəlb olunmuş mühüm dövlət strukturları və icra orqanları qarşıya qoyulmuş vəzifələrin maksimum dərəcədə yerinə yetirilməsi üçün bütün güclərini səfərbər edir. Dövlət Proqramına uyğun olaraq makroiqtisadi inkişafın sürətlənməsi, ölkə iqtisadiyyatının bütün sahələrində dinamizmin yüksəlməsinə zəmin yaradan davamlı tədbirlərin həyata keçirilməsi, regionlarda yeni iş yerlərinin yaradılması ilə bağlı konkret layihələrin icra olunması, infrastruktur təminatı ilə əlaqədar işlərin gerçəkləşməsi nəzərdə tutulduğundan da yüksək səviyyədə yerinə yetirilir. Bir sözlə, həyata keçirilən siyasət nəticəsində inkişafın Azərbaycan modeli yaranıb. Bundan başqa, ölkəmizin iqtisadi qüdrətinin artması vətəndaşların sosial rifahının yüksəldilməsinə yönəlmiş layihələrin həyata keçirilməsinə zəmin yaradıb. Azərbaycanda sürətli inkişaf təbii olaraq, dövlət quruculuğunun bütün sahələrinə, o cümlədən, sosial sferaya ciddi sirayət edib və bir çox sosial proqram və layihələrdə real əksini tapıb. Dövlətimizin bu istiqamətdə daim sadiq qaldığı strateji xətt üç mühüm prinsipi əhatə edir: sosial müdafiə, sosial təhlükəsizlik və sosial rifah. Bir-biri ilə sıx bağlı olan və uzun gələcəyə hesablanmış bu strateji hədəflər zaman keçdikcə Azərbaycanın düzgün yolda olduğunu bir daha təsdiq edir. Ölkəmizin dövlət büdcəsi də yuxarıda göstərilən prinsiplərə uyğun olaraq formalaşdırılır. Belə ki, büdcənin 30 faizdən çoxu sosial məsələlərə yönəldilir ki, bu da ölkəmiz üçün tamamilə məqbuldur. Azərbaycanda sosial siyasət elə şəkildə həyata keçirilir ki, dövlət ümummilli məhsulun təkrar bölüşdürülməsinin bazar mexanizmini tamamlayır və dəqiqləşdirir. Bu zaman minimal baza tələblərinin təminatlı şəkildə ödənilməsi və əhalinin daha artıq sosial müdafiə tələb edən hissəsinə sosial yardım göstərilməsi həyata keçirilir. Xalq-hakimiyyət birliyi də ölkəmizdə bütün problemlərin aradan qaldırılmasının əsas formuludur. Təbii ki, görülən bütün bu işlər, ölkədə insanlar üçün yaradılan şərait kompleks şəkildə vətəndaşların rahatlığına, yüksək yaşayışının təmininə yönəlib. Bütün bu işlərin həyata keçirilməsində isə ölkə hakimiyyəti ilə yanaşı, vətəndaşların da dəstəyi mühümdür. Yəni, xalq-hakimiyyət birliyi ölkəmizdə bütün problemlərin aradan qaldırılmasının əsas formuludur. Bu bir həqiqətdir ki, Azərbaycan bu gün dünyaya istər tolerantlıq, istərsə də iqtisadi inkişaf baxımından yeni model bəxş edib. Bununla yanaşı, ölkəmiz dünya sivilizasiyalarının qovşağı və multikulturalizmin nümunəsi kimi bütün dünyada qəbul olunur. Yüklə 0,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
|