Социально-педагогические проблемы социализации

Sayyora — astronomik tushuncha boʻlib, shakli toʻpga yaqin boʻlgan, Quyoshdan yorugʻlik va issiqlikni oladigan va uning atrofida elliptik ­orbita boʻylab aylanadigan samoviy jismni bildiradi. Yirik sayyoralardan biri — Yerda ­tarixiy taraqqiyot jarayonida ­unda yashovchi xalqlar ijtimoiy hayotining turli shakllari shakllangan.
Tinchlik bu holda sotsiologik va siyosiy tushuncha bo'lib, ­sayyoramizda mavjud bo'lgan umumiy insoniyat jamiyatini bildiradi.
Sayyora va dunyo o'zaro uzviy bog'liq va bir-biriga bog'liqdir ­. Dunyo Yer sayyorasini boshqa sayyoralardan ajratib turadigan tabiiy va iqlim sharoitida paydo bo'lgan va rivojlangan. O'zining rivojlanish jarayonida dunyo ­sayyoramizning holatiga ta'sir qildi, bu bizning asrimizda eng aniq bo'lib ­, global sayyora ­jarayonlari va muammolarini keltirib chiqardi.
Sayyoramiz sezilarli darajada kichiklashdi, bu transport va aloqa vositalarining rivojlanishining natijasidir. Bu nafaqat bizning zamondoshlarimizning ko'p sayohat qilishi va odamlarning katta oqimining mamlakatdan mamlakatga, qit'adan qit'aga ko'chib o'tishi bilan emas, balki uni muayyan shaxsning ijtimoiylashuvi omiliga aylantiradi . ­Asosiysi, aloqa vositalari ko'p odamlarga dunyoning istalgan nuqtasida odamlar qanday yashashini "o'z joylaridan chiqmasdan" ko'rishga imkon berdi ­. Shunday qilib, inson bilishi mumkin bo'lgan haqiqat chegaralari "kengaydi".
Tabiiyki, buning oqibati uning hayot haqidagi tasavvuridagi o'zgarishlar edi. Bolalar, o'smirlar, yigitlar, qizlar, kattalarning rejalari, intilishlari, orzulari shakllana boshladi, ular nafaqat ularning yaqin atrof-muhitiga ­xos bo'lgan me'yorlar va qadriyatlarga , balki ­ularni jalb qiladigan modellarga ham e'tibor qaratishdi. ­erishib bo'lmaydigan bo'lib, insonning salohiyatini sezilarli darajada boyitadi ­, uning ijtimoiy-madaniy g'oyalarini kengaytiradi.
Yosh avlodlarning ijtimoiylashuvi bugungi kunda ham ­nisbatan yaqinda kuchayib borayotgan global, sayyoraviy jarayonlar - ekologik ­, demografik, iqtisodiy, harbiy-siyosiy ­jarayonlar ta'siri ostida sodir bo'ladi ­. Hozirgi kunda har bir insonning taqdiri ko'p jihatdan sayyoramizdagi ishlarning umumiy holatiga, jahon iqtisodiyoti va siyosatiga xos bo'lgan tendentsiyalarga bog'liq. Atrof-muhitning ifloslanishiga olib keladigan iqtisodiy faoliyat ­butun dunyo aholisining yashash sharoitlariga (demak, ijtimoiylashuviga) ta'sir qiladi (tabiiyki, ba'zi joylarda ko'proq, boshqalarida kamroq). Mamlakat yalpi milliy mahsulotining mudofaa, ishlab chiqarish, ijtimoiy investitsiyalar, iste'mol va jamg'arish sohalari o'rtasida ­taqsimlanishiga ta'sir ko'rsatadigan global siyosiy jarayonlar ­odamlarning go'daklikdan qarilik davrigacha bo'lgan turmush sharoitini bevosita belgilaydi .­
Bu jarayonlar yosh avlodga, ularning ongi va xulq-atvoriga, voqelikka munosabatiga ham bevosita ta’sir ko‘rsatadi. O'smirlar va yoshlarning katta qismi hayot istiqbollariga emas, balki faqat bir lahzalik ehtiyojlar ­, istaklar, intilishlar, hayotning "bu erda va hozir" qiymatiga ­(o'z-o'zidan) e'tiborni qarata boshlaganida atom tahdidi ­kam rol o'ynadi. ­Bunday yo'nalish tabiiydir, ­agar u yagona bo'lsa, bu haqda tashvishlanishingiz kerak). Atrof-muhit muammolari ham xuddi shunday ta'sir ko'rsatdi.
maqsadlari va mazmunini belgilashda ko'rib chiqilayotgan ijtimoiylashuv megafaktorlarining rolini yodda tutish kerak ­.

2.