Социально-педагогические проблемы социализации


Ijtimoiylashuvning makrofaktorlari: mamlakat, etnik guruh, jamiyat, davlat



Yüklə 53,01 Kb.
səhifə11/11
tarix29.11.2023
ölçüsü53,01 Kb.
#142346
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
ijtimoiy pedagogika1 (1)

Ijtimoiylashuvning makrofaktorlari:
mamlakat, etnik guruh, jamiyat, davlat


Kundalik hayotda "mamlakat" va "davlat" tushunchalari odatda sinonim sifatida ishlatiladi. Vaziyat "davlat" va "jamiyat" tushunchalari bilan o'xshashdir. Buning o'ziga xos tarixiy, siyosiy va psixologik asoslari bor ­. Aslida, bu tushunchalar turli xil voqeliklarni bildiradi ­, ularning har biri o'ziga xos xususiyatlarga va insonning sotsializatsiyasi jarayonida o'z roliga ega. Tabiiyki, ijtimoiylashuvda shaxsning shakllanishi sodir bo'lgan etnik-madaniy sharoitlar alohida rol o'ynaydi.
Mamlakat geografik va madaniy hodisadir. Bu ­geografik joylashuvi, ­tabiiy sharoiti va ma'lum chegaralariga ega bo'lgan hududdir.
Ayrim mamlakatlarning tabiiy va iqlim sharoitlari har xil bo'lib, aholi va ularning turmush tarziga bevosita va bilvosita ta'sir ko'rsatadi. M. Montaigne ishonganidek ­, odamlar o'zlari yashayotgan joyning iqlimiga qarab, ­ko'proq yoki kamroq jangovar, ozmi-ko'pmi mo''tadil ­, itoatkorlik yoki itoatsizlikka, fan yoki san'atga moyil. Bu hukm asossiz emas, garchi ­iqlimning inson xatti-harakatlariga ta'sirini bo'rttirib bo'lmaydi ­.
Mamlakatning geografik sharoiti va iqlimi ­tug'ilish va aholi zichligiga ta'sir qiladi. Shunday qilib, ikkita orol deyarli bir xil maydonga ega - Kuba va Islandiya. Ammo geografik joylashuvi va iqlimi asosan ­Kuba aholisi Islandiyanikidan yigirma baravar ko'p ekanligini aniqladi. Va bu islandiyaliklarning turmush darajasi ­kubaliklarga qaraganda beqiyos yuqori bo'lishiga qaramay.
Geoiqlim sharoitlari mamlakatda odamlarning sog'lig'iga, ayrim kasalliklarning tarqalishiga va hokazolarga ta'sir qiladi.Geofizik sharoitlar insonni ­ob'ektiv ravishda mavjud qiyinchiliklarni engishga yoki mehnatni osonlashtirishga, shuningdek, mamlakatning iqtisodiy rivojlanishiga ta'sir qiladi.
Misol sifatida, keling, Rossiyaning tabiiy-iqlim sharoitlarining xususiyatlariga ­va uning aholisining xususiyatlarini shakllantirishdagi roliga murojaat qilaylik ­, V.O. Klyuchevskiy:
"Buyuk Rossiyaning markaziy mintaqasini tashkil etuvchi Yuqori Volga bo'yi ... sezilarli jismoniy xususiyatlari bilan ajralib turadi ­: o'rmonlar va botqoqlarning ko'pligi, tuproq tarkibida qumloqlarning ustunligi ­va turli xil daryolar va daryolar tarmog'i. yo'nalishlari. Bu xususiyatlar Buyuk Rossiyaning iqtisodiy hayotida ham, Buyuk Ruslarning qabilaviy xarakterida ham chuqur iz qoldirdi .­
Buyuk Rossiya XIII-XV asrlar. o'rmonlari, botqoqlari va botqoqlari bilan u har qadamda ko'chmanchiga minglab kichik xavf-xatarlarni, kutilmagan qiyinchiliklarni va qiyinchiliklarni taqdim etardi ­, ular orasida o'zini topish kerak edi, ular bilan doimo kurashish kerak edi. Bu nafs buyuk rusga ­tabiatni sinchkovlik bilan kuzatishga, atrofga qarashga... aylanib yurishga, atrofga nazar tashlashga ­va tuproqni his qilishga, o'rgimchak izlamasdan suvga tushmaslikka o'rgatgan, kichik qiyinchiliklarda zukkolikni rivojlantirgan. ­va xavf-xatarlar, qiyinchiliklar va mahrumliklarga sabr-toqat bilan munosabatda bo'lish odati ­."
Shunday qilib, tabiiy-iqlim sharoitlari ­dastlab mamlakatning tarixiy rivojlanishini belgilaydi, ammo ­geografik muhit va ijtimoiy-iqtisodiy ­jarayonlar, mamlakatning madaniy rivojlanishi va undan ham ko'proq insonning ijtimoiylashuvi o'rtasidagi aniq va bir tomonlama bog'liqlik haqida gapirib bo'lmaydi. .
ijtimoiylashuv jarayonining majoziy "ramkasi" xolos . ­Unda mustaqil rol o'ynamasdan, ular boshqa omillar bilan birgalikda ­uning o'ziga xos xususiyatlarini aniqlaydilar ­. Mamlakatning ob'ektiv sharoitlari ­insonning ijtimoiylashuviga qanday ta'sir qilishi ko'p jihatdan ­mamlakatda rivojlangan etnik guruhlar, jamiyat va davlat tomonidan ularning hayotida qanday qo'llanilishi va hisobga olinishi bilan belgilanadi.­
Etnos - bu mamlakatda umumiy mentalitetga, barqaror madaniy xususiyatlarga ega bo'lgan, shuningdek, o'zlarining birligi va boshqa shunga o'xshash shaxslardan farqini anglaydigan tarixan barqaror odamlar guruhi.
Insonning millati, bir tomondan ­, u ona tili deb bilgan til bilan, boshqacha aytganda, shu til ortidagi madaniyat bilan belgilanadi. Boshqa tomondan, bu shaxsning o'zi tomonidan tan olinadi, chunki uning oilasi ­o'zini ma'lum bir etnik guruhga mansub deb biladi va shunga mos ravishda uning ­yaqin atrofi ham uni shu millatga mansub deb biladi. Ya’ni etniklik tarixiy, ijtimoiy-madaniy hodisadir.
Kirish qismining oxiri
.

Litr MChJ tomonidan taqdim etilgan matn.
To'liq qonuniy sotib olish orqali ushbu kitobni to'liq o'qingHYPERLINK "https://www.litres.ru/anatoliy-mudrik/socialno-pedagogicheskie-problemy-socializacii/" versiya litrda.
Visa, MasterCard, Maestro bank kartasi bilan xavfsiz to'lashingiz mumkin , mobil telefon hisobidan, to'lov terminalidan ­, MTS yoki Svyaznoy do'konida, PayPal, WebMoney, Yandex.Money, QIWI Wallet, bonus ­kartalar yoki siz uchun qulay bo'lgan boshqa usul.
Yüklə 53,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə