40 ●
During Novruz celebrations in Baku in 2010-2011,
refugees from Armenian
expansion in Karabakh, along with other areas of Azerbaijan, showed their ex-
cellent cuisine. The celebrations were attended by foreign guests, ambassadors
and the republic's government headed by the president of Azerbaijan.
Today, the one millions refugees from Karabakh
are thinking not about na-
tional cuisine, but about how to survive tomorrow and see their homes in their
dreams. For the sake of a handful of Armenians, who are considered Christians,
almost the whole world is indifferently watching the grief of one million pe-
ople. And while we are talking about Karabakh
cuisine as a thing of the past,
flocks of Karabakh sheep are being stolen and fertile Karabakh fields are being
mined, and instead of bread, they grow drugs there, having destroyed hundreds
of public catering and food industry enterprises. The
unique Museum of Bread
in Agdam was looted and destroyed. Today Armenian "experts" present every-
thing stolen by them, including in Karabakh, as their own to the whole world -
land, culture, cooking, and monuments. Armenian
websites have even opened
pages called "Karabakh cuisine". If earlier, in Soviet times, Armenian cookbo-
oks carefully wrote only about two dishes: Karabakh bozbash and Shusha boz-
bash, now they are talking about the entire cuisine
of Karabakh as Armenian,
although neither Karabakh nor Karabakh cuisine and bozbash are Armenian.
By irony of linguistics, the word "boz" in Armenian means "prostitute" and
"bash" (a Turkism in Armenian) means "head"...
Takhir Amiraslanov
Aynura Amiraslanova
Karabakh cuisine
Qarabaü mÿtbÿxi
42 ●
Əridilmiş kərə yağı – 120 qr.
Soğan – 300 qr.
Duz, istiot
Hazırlanması:
Qoyun əti tikələrlə doğranıb qazana qoyulur və üstünə su tökülüb bişirilir.
Lobya yuyulub isladılır və ətə əlavə olunur. Baş soğan nazik-nazik doğranır
və yağda qızardılıb şorbaya qatılır. Sonra şorbaya duz və istiot vurularaq
bişirilir.
Nəticə
Ətli şorbanın hazırlanma qaydası müxtəlifdir. Ağdamda ətli şorbanın
tərkibinə Cəbrayıldan fərqli oaraq kartof, düyü və ya əriştə, alça, gavalı, zoğal
qurusu, göyərti əlavə olunur. Cəbrayılda isə ətli şorbaya lobya əlavə olunur.
Cwbrayıl
Şorba (düyü vw noxud şorbası)
Tərkibi:
Qoyun əti – 250 qr.
Düyü – 25 qr.
Ərinmiş yağ – 20 qr.
Soğan – 100 qr.
Noxud – 25 qr.
Təzə alça – 80 qr.
Alça qurusu – 100 qr.
Keşniş və şüyüd – 1 dəstə
Quru nanə – 20 qr.
Duz – 20 qr.
Hazırlanması:
Xörəyin hər payı üçün 2-3 tikə qoyun əti qazana qoyulub üstünə soyuq su
tökülür və ən azı bir saat bişirilir. Alınmış bulyon süzgəcdən süzülür. Arıtlanmış
noxud qabaqca 3-4 saat soyuq suda isladılıb yarımhazır vəziyyətə çatınca
bişirilir. Həmin noxud və yuyulmuş düyü qaynar bulyona tökülür. Sonra
yağda qızardılmış soğan, suda bişirilmiş ət və duz qatılıb bişirilir. Xörəyin
Qarabaü mÿtbÿxi
44 ●
Təmizlənmiş buğda 5 litr suda 5-6 saat qaynadıldıqdan sonra üzərinə qarğıdalı,
turşu, lobya, noxud əlavə olunur və 30 dəqiqə vam odda qoyulur. Üzərinə
soğança, duz, istiot əlavə edilərək bişirilir.
Laçın rayonu
Hwdik
Tərkibi:
Buğda – 200 qr
Qarğıdalı – 200 qr
Lobya – 400 qr
Soğan – 200 qr
Yağ – 60 qr
Lavaş – 2 ədəd
Zoğal qurusu – 100 qr
Alma qaxı – 50 qr
Hazırlanması:
Buğda, qarğıdalı və lobyanı ayrılıqda qaynadaraq bişirmək lazımdır. Narın
doğranmış soğan yağda qovrulub üzərinə su tökülür və qaynadılmış məhsullar
qaynayan suya əlavə olunur. İçərisinə duz, lavaş və ya zoğal qurusu həmçinin
alma qaxı əlavə olunub həll bişənə qədər qaynadılır.
Nəticə
Hədiyin hazırlanması hər iki rayonda fərqlidir.
Xocavənd rayonunda hədiyə
Laçın rayonundan fərqli olaraq noxud, maş lobya əlavə olunur. Hazırlanma
qaydasında isə Xocavənddə birinci buğda qaynadılır və soğança ən son üzərinə
tökülür. Laçın rayonunda isə hədiyə Xocavənddən fərqli olaraq zoğal qurusu
və alma qaxı əlavə olunur.