106
S O N U N C U FAT E H
Yolda bir neçə dəfə qarşıdan gələn atlılarla rast-
laşdılar. Vacib iş dalınca gedən tanış adamlar kimi əl
edib salamlaşdılar. Kimin ağlına gələrdi ki, bunlar
əsirlikdən qaçanlardır, hara və niyə belə tələsirlər.
Yol Ay işığında son dərəcə aydın görünürdü. Üs tə -
lik, Yeddiqardaş ulduzlar da nurunu onlardan əsir-
gəmirdi – bütün parlaqlıqları ilə alışıb-yanırdılar. Yay
gecəsi olsa da, hava sərin, hətta bir qədər soyuq idi.
Fikirləşirdilər ki, görəsən, indi bu əhvalatdan sonra
Buxarada hadisələr necə cərəyan edəcək və yaxud
Məşhəddə, Dərəgözdə onları nə gözləyir?..
* * *
Buxarada, deməli, Buxaralı Qəmbər gecəyarısı evə
gəlib, təbii ki, qulların otaqda olub-olmamalarına bax-
mayacaqdı. Çünki Zöhrə onlar gedən kimi qapını ar-
xalarınca bağlayacaqdı ki, atası gələndə heç nədən şüb -
hələnmədən yıxılıb yatsın... Beləcə, Buxaralı Qəmbər
bir də səhər ayılıb həyətə çıxacaqdı, nərdivanın hasarın
dibində yerə aşdığını görüb şübhələnəcəkdi. Gəlib qul-
ların qapısını döyəcəkdi. Cavab gəlməyəndə, hirslənib
özü var gücü ilə qapıları taybatay açacaqdı. Amma
içəridə heç kimi görməyəndə, quruyub qalacaqdı, son ra
haray-həşir sala-sala şişman arvadına tərəf qaçacaqdı.
Buxaralı Qəmbər evdəkilərdən qapı bağlı ola-ola
qulların necə qaçıb getdiyini soruşanda, bəlkə Zöhrə,
ya da bacılarından hansısa hasarı göstərəcəkdi. Doğ-
rudur, hasarı nərdivanla aşmaq özü də təhlükəli idi,
həm hasar çox hündür idi, həm də yoldan keçənlər
təsadüfən görə bilərdi.
107
N A D İ R Ş A H Ə F Ş A R
Buxaralı Qəmbər hirslə bağıracaqdı:
– Yox, onlar bu hündürlükdə hasardan aşa bil-
məzlər!
Bu zaman Buxaralı Qəmbərin şişman arvadının
gözləri Zöhrənin üzünə dikiləcəkdi:
– Sənin gözlərin niyə belə qızarıb?
– Mən…mən… – deyə geri çəkilən Zöhrə günah-
karcasına kəkələyəcəkdi.
Qulların qaçmasında Zöhrənin barmağı olduğu-
nu düşünmək yəqin ki, atasına çox ağır gələcəkdi.
…Buxaralı Qəmbər ağıllı və qətiyyətli adam idi.
Daha evdə arvad-uşağını sorğu-sual eləməyib özünü
yaxın qohumunun – şəhər valisinin yanına çatdıracaq-
dı. Orada əhvalatı danışıb, xeyli müzakirə edəndən
sonra belə qərara gələcəkdilər ki, qaçan qulların dal-
larınca dörd-beş atlı göndərsinlər. Buxaralı Qəmbərə
təsəlli verib, bir neçə zirək atlı tapıb, göndərmək qə -
rarına gələnə kimi, yəqin ki, bir xeyli vaxt ötəcəkdi.
Çünki hərənin bir işi vardı və ən azı, bir gecədən son-
ra arxadan gedib qaçanlara çatmaq müşkül məsələ idi.
Axır ki, axtarış üçün dörd-beş atlı yola çıxacaqdı… Bu
fikirlər atının yalmanına yatıb, gah çapa-çapa, gah da
yorğalama yol gedən Nadirin qəlbindən keçirdi...
* * *
Bəzən yol aydın seçiləndə Nadir dayanır, bir daha
göyə baxır, fikirləşir, beynində nəyisə ölçüb-biçirdi.
Nabələd olduğu yollar da çox tez-tez gah kəsişir, gah
da ayrılırdı. Belə olanda, onlar kənara çəkilib dincə-
lir, atlar da otlayıb tərlərini soyudurdular. Bəzən də
108
S O N U N C U FAT E H
elə olurdu ki, əsas yoldan sapdıqlarını hiss edib, yenə
geri qayıdırdılar...
Əmirqulu bir gözü hey ulduzlarda olan dostuna
baxıb dedi:
– Deməli, o vaxt bizi bu yolla əsir aparanda sən
ulduzlara da baxırmışsan. Deməli, hələ o vaxt əmin
imişsən ki, bu yolu hökmən qayıdıb gələcəyik.
Nadir dedi:
– Bəs necə... Əgər mən nə vaxtsa bu yolu qayıdaca-
ğıma inanmasaydım, onda, ürəyim partlayardı. Amma
məni, sadəcə, ləngidib saxlayan rəhmətlik anam idi.
– Bəs, atları necə aldın? Pulu-paranı hardan tap-
dın? – deyə Əmirqulu soruşdu.
– Neynirsən, çox bilsən, tez qocalarsan. Düzünə
qalsa, qoy deyim. Buxarada bir ev çapmışdım…
Əmirqulu güldü:
– Zarafat eləmə... Axtarıb bizi tapar, dərimizə sa-
man təpərdilər. Kim bilir, bəlkə də tutub asardılar.
Birdən Nadir nə düşündüsə, dönüb geri boylandı
və var gücü ilə qışqırdı:
– Ehehey, Buxara, mən də Çingiz xan kimi sənin
külünü göyə sovuracağam, göyə!
Çöl uğultulu idi. Külək vıy-vıy vıyıldayırdı və üç
cavan üç qərib xəyal kimi Məşriqdən Məğribə doğru
çapırdılar.
Nadir dedi:
– Bizim qazancımız bu gecə gəldiyimiz yoldur.
Səhər açılır. İndi bir azdan xəbər tutub, mütləq arxa-
mızca gələcəklər. Amma bu boyda məsafəni qət etmək
onlar üçün asan olmayacaq…
109
N A D İ R Ş A H Ə F Ş A R
– Yox, daha bizə çatmazlar. Axı, biz də çapırıq.
Dayanıb onları gözləmirik ki.. – Nadir eşitsin deyə
Əmirqulu, az qala, bu sözləri qışqıra-qışqıra dedi.
Çünki külək bərkimişdi.
– Yox, çata bilməyəcəklər, – Nadir də başını ona
tərəf uzadıb cavab verdi.
Külək onların sözlərini ağızlarından alıb, Buxara-
ya sarı aparırdı...
Sübh çağı adamları hələ də yatıb şirin-şirin yuxu
alan bir kəndin yaxınından keçdilər. İtlər elə bil ki,
hənir alıb hürüşdülər. Karvan yolu bəzən kəndlərin
lap içindən keçirdi. Belə vaxtda onlar sakitcə yorta-
yorta gedirdilər ki, şübhələnən olmasın.
Səhərçağı yəhər şəkilli bir dağın ətəyində dayan-
dılar. Əmirqulu atların yüyənini ağacla yerə bərkit-
mə yi təklif etsə də, Nadir: – Olmaz, – dedi. – Ayaqları-
nı cidarlasaq yaxşıdır. Həm otlayarlar, həm də uzağa
gedə bilməzlər. Yüyənlərini yerə bərkitsək, otlaya
bilməyəcəklər.
Belə də etdilər. Sonra yaşıl otun üstünə uzanaraq,
yəhərləri yastıq edib, şirin-şirin yatdılar.
* * *
Səhər açılmışdı. Dağların üstündə görünən günəş
indicə dünyanı nura qərq edəcəkdi. Yuxu hədsiz
dərəcədə şirin idi. Atlar otlaya-otlaya arabir fınxırır,
bu zaman Nadir diksinib vahimə içində dikəlir, amma
harda olduqlarını xatırlayıb yenə başını yəhərə qoyub
yuxuya gedirdi.
Onların uzanıb gözlərinin yuxusunu aldıqları vaxt
hələ Buxaralı Qəmbər əhvalatdan xəbərsiz idi.
Dostları ilə paylaş: |