Sotsiologiyadan ma'ruzalar matni zip

Tayanch atamalar. 
1.
Axloq-ijtimoiy ong shakli sifatida muayyan xalq, elat yoki uyushmaning asrlar 
davomida shakllangan xulq-atvor, xatti-harakatlar, xis-tuygu va kishilar O’rtasidagi 
O’zaro real munosabatlari tizimini ifoda etadi. 
2.
Totemizm - uning urug’i degan mahnoni bildiradi. O’z urug’ini qandaydir 
hayvonlar, qushlar, hashoratlar olib borib taqaydigan qarashlar.Tegishli xayvonlarda O’z 
O’tmishini ko’rish, shu hayvonlar bilan bog’liq tasavvur, ramzlar, odatlar va irimlar 
yuzaga keltirish. Masalan: hindlarda sigir, qozoqlarda uchqur ot, inglizlarda burgut, turon 
turklari-O’zbeklarda afsonaviy Humo qushi va hokazolar. 
3.
Matriarxat tuzumi
 
-
 ONA 
urug’i davri. Oilada ona mavqei baland bo’lib, urug’ onaga 
qarab yuritilgan, qarindoshlik ona tomonidan belgilangan. Odamlarning asosiy 
mashg’uloti termachilik, ovchilik bo’lgan. 
4.
patriarxat tuzumi- ota urug’i davri. Jamoa hayotida erkaklar asosiy O’rin tutib, 
qarindoshchilik ota tomonidan hisoblangan davr. 
5.
Madaniyat - (arabcha «madaniyat»-madinalik, shaharlik, tahlim-tarbiya ko’rganlik)- 
kishilarning tabiatni, borliqnip O’zlashtirish va O’zgartirish jarayonida yaratgan moddiy 
mahnaviy boyliklar hamda bu boyliklarni qayta tiklash va bunyod etish yo’llari va 
usullari majmui. 
6.
TSivilizatsiya - (lot. fuqarolik, fuqarolikka oid, davlatga oid degan mahnolarni 
bildiradi) - jamiyat rivojidagi bosqich bo’lib, ijtimoiy va madaniy rivojlanish darajasi 
sifatida madaniyat tushunchasi bilan bog’liq. 
7.
Dunyo dinlari — Iudaizm, Xristianlik va Islom. 
8.
Jadidchilar - (arabcha "yangi usul") mahrifat tarqatuvchi, yangilikka intiluvchilarga 
nisbatan qo’llanilgan. 
9.
Qadimchilar - dinni ilk paydo bo’lgan davrdagi holatga qaytarish tarafdorlari. XX 
asr boshlarida Markaziy Osiyoga Xijozdan kirib kelgan.