Stendal Qırmızı və qara
Yüklə 4,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.vivo-book.com
509 – Mənə elə gəlir ki, – Jülyen qıpqırmızı qızararaq dedi, – mənə üstdən aĢağı baxan adamın zarafatlarına heç cavab verməsəm, yaxĢıdı. – Siz kinayənin bu növünün necə bir Ģey olduğunu təsəvvür edə bilməzsiniz: bu əndazədən çıxan nəzakətin altında gizlənmiĢ bir Ģeydir. Əgər axmaq adam olsaydınız, buna aldanmaq sizə asan olardı, amma yüksək mənsəb qazanmaq istəyirsinizsə, aldanmağa məcbursunuz. – Bəs gözəl günlərin birində görsəm ki, bu iĢ mənə yaramır və – Jülyen dedi, – yüz üç nömrəli hücrəmə qayıtmaq istəsəm, məni nankor hesab edəcəklər? – Əlbəttə, – abbat dedi. – Ailəyə yaxın olan hər kəs sizə qara yaxmağa çalıĢacaq, amma bu yerdə mən peyda olacam. Adsum qui feci 54 . Deyəcəm ki, bu mənim qərarımdı. Abbat Pirarın kinayəli, az qala qəzəbli ahəngi Jülyeni bərk narahat edirdi, bu ahəng rahibin sözlərinin bütün dəyərini itirirdi.
54 Mən bunu elədim(lat.) www.vivo-book.com
510 ĠĢ burasındadı ki, abbat Jülyenə olan bağlılığından özünə acığı tuturdu və indi özcə taleyini həll elədiyinə görə də dəhĢətli dərəcədə qorxurdu. – Orada bir məsələ də olacaq, – abbat elə bil nəsə xoĢagəlməz bir tapĢırığı yerinə yetirirmiĢ kimi narazı səslə davam elədi, – markiza de La-Moll. Bu ucaboy, ağbəniz, imanlı, təkəbbürlü, son dərəcə nəzakətli və son dərəcə lazımsız qadın. O öz aristokrat mühafizəkarlığıyla ad çıxaran qoca hersoq ġonun qızıdı. Bu vacib xanım öz çevrəsinin mahiyyətini ifadə edir. Gizlətmir ki, onun gözündə hörmətə layiq yeganə üstünlük adamın nəslində xaç yürüĢlərində iĢtirak edən əcdadlarının olmasıdır. Onun üçün pul – ikincidərəcəli və nəsə mövcud olmayan bir Ģeydir. Busizi təəccübləndirir? Dostum, axı biz əyalət adamlarıyıq. Siz onun məclislərində bizim ölkəni idarə edənlər barədə cəsarətli sözlər deyən adlı-sanlı adamlar görəcəksiniz. Xanım de La-Molla gəlincə, o hansısa Ģahzadənin adını çəkəndə səsini aĢağı salmağı vacib bilir. Onun yanında üçüncü Filippin, ya da səkkizinci Henrixin naqis adamlar olduğunu demək lazım deyil. Onlar kral olublar, bu da www.vivo-book.com
511 onlara bütün insanlardan, xüsusilə sizinlə mənim kimi xırda adamlardan hörmət görmək üstünlüyü verir. Amma, – cənab Pirar əlavə elədi, – bizim kimi din adamları – o sizi belə qəbul edəcək, – onlara nəsə ruhi təmizlənmələrini həyata keçirəcək xidmətçilər qismində lazımıq. – Cənab, – Jülyen dedi, – mənə belə gəlir ki, Parisdə o qədər də çox qalmayacam. – YaxĢı olar. Amma nəzərə alın ki, bizim kimi adamlar əyanların hamiliyi olmadan bir mərtəbəyə çata bilməzlər. Sizə xas olan maraqlı cəhətlər sizə çox maneə yaradır, əgər öz yerinizi möhkəm tuta bilməsəniz – sizin üçün orta hədd olmayacaq. Çox Ģeyə ümid eləməyin. Ġnsanlar görürlər ki, onlar sizi danıĢdıranda elə də həvəslə cavab vermirsiniz, söhbətcillərlə dolu olan bizim ölkədəsə insanlar sizə hörmət eləməsə, dərd çəkməyə məcbursunuz. FikirləĢin əgər markiz de La- Mollun təklifi olmasa, Bezansonda baĢınıza nələr gələcəkdi? Gün gələcək, onun sizin üçün necə böyük yaxĢılıq elədiyini baĢa düĢəcəksiniz, əgər siz qəlbsiz bir varlıq deyilsinizsə, ona qarĢı içinizdə əbədi minnətdarlıq olacaq. Sizdən qat-qat savadlı olan neçə kasıb rahib illərlə www.vivo-book.com
512 Parisdə yaĢayıb, on beĢ su məvacib qarĢılığında Sorbonnada dərs deyib! Yadınıza salın, keçən qıĢ sizə o fırıldaqçı kardinal Dübuanın ilk vaxtlar necə yaĢamağından danıĢmıĢdım. Bəlkə siz o qədər qürurlusunuz ki, ondan daha istedadlısınız? Məsələn mən, sakit, boz adamam, elə bilirdim ki, ömrümün axırına qədər seminariyada rəhbərlik eləyəcəm, o yerə uĢaq sadəlövhlüyüylə bağlanmıĢdım. Axırı nə oldu? Mən istefa verəndə iĢdən uzaqlaĢdırılmağıma az qalmıĢdı. Bilirsiniz, həmin vaxt mənim var-yoxum nədən ibarət idi? Cəmi-cümlətanı beĢ yüz iyirmi frankım, bir də iki-üç
nəfər dost-tanıĢım vardı. Ömrümdə üzünü görmədiyim cənab de La-Moll məni bu murdar həngamədən qurtardı – bircə kəlmə deməyi kifayət elədi ki, məni kilsəyə rəhbər təyin eləsinlər. Mənim ziyarətçilərim varlı-hallı adamlardı, daha kasıbçılıqda, çəkiĢmələrdə ömrünü çürüdənlər deyillər, gəlirimsə – bunu demək nə qədər utandırıcı olsa da, zəhmətimi kölgədə qoyacaq qədər çoxdur. Mən sizinlə ona görə belə uzun-uzadı danıĢıram ki, bu havalı baĢa bir az ağıl qoya bilim.
www.vivo-book.com
513 Bir məsələ də var: xoĢbəxtlikdən mən çılğın adamam, – ola bilər ki, nə vaxtsa biz bir-birimizlə kəlmə də kəsməyək. Əgər markizanın təkəbbürü, ya da onun oğlunun mənhus zarafatları sizə dözülməz gəlsə, məsləhət görürəm ki, təhsilinizi Parisdən otuz lye aralıda, özü də cənubda deyil, Ģimaldan olan seminariyalardan birində davam etdirəsiniz. ġimalda insanlar daha müasirdi, orada ədalətsizlik də daha azdı və etiraf edək ki, – abbat səsini aĢağı salıb dedi, – paris qəzetlərinin yaxınlıqda olmağı bu balaca tiranların əl- ayağını bir az yığır. Əgər siz markizin evindən bezəndə biz hələ də xoĢ münasibətlərdə olsaq, təklif eləyirəm ki, mənim yanımda vikariy vəzifəsini tutasınız, belə olsa, rəhbərlik elədiyim kilsənin gəlirinin yarısı sizin olacaq. Mən bunu sizə ən azından ona görə borcluyam ki, – o, təĢəkkür etməyə baĢlayan Jülyeni dayandırdı, – Bezansonda mənə elə qeyri- adi bir təklif elədiniz. Əgər o vaxt yanımda beĢ yüz iyirmi frank olmasaydı, siz məni xilas etmiĢ olardınız. Abbatın səsi daha bayaqkı kimi kinayəli deyildi. Jülyen abbatın gözlərinin yaĢardığını görüb utandı: oğlan özünü Yüklə 4,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|