Stendal Qırmızı və qara
Yüklə 4,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.vivo-book.com
635 Bacısının istəklərini sözsüz yerinə yetirməyə alıĢmıĢ qardaĢı, nəzakət xatirinə özünü elə göstərirdi ki, guya qonaqları yarıb keçə bilmədikləri üçün burada dayanmalı olublar. – Siz haqlısınız, – Altamira dedi. – Hər Ģeyi həvəssiz eləyirlər, sonra da heç nə, hətta cinayətlər belə yada düĢmür. Bax, məsələn, bu ziyafətdə mən sizə o dünyada cəhənnəm əzablarına layiq görüləcək azı on nəfər göstərə bilərəm. Onlar özləri də, bütün dünya da bunu unudub 57 . Onlardan çoxu itlərinin ayağı qırılanda ağlamağa hazırdı. Per-LaĢez qəbiristanlığında, sizin Parisdə çox yaxĢı ifadə etdiyiniz kimi, onların qəbirlərini güllərə qərq edəndə, bizə deyirlər ki, bu adamların sinələrində bütün cəngavərlərin Ģücaəti gizlənir. Və onların IV Henrixin dövründə yaĢayan ulu babalarının cəsur hərəkətləri haqqında danıĢırlar. Amma əgər Araçellinin bütün cəhdlərinə baxmayaraq, məni dar ağacına çəkməsələr və nə vaxtsa Parisdə öz sərvətimi idarə
57 Bunu narazı adam deyir (“Tartüf” komediyasındaMolyerin remarkası – müəllifin qeydi).
www.vivo-book.com
636 eləmək hüququ qazansam, sizi səkkiz-doqquz nəfər vicdan əzabının nə olduğunu bilməyən, hörmətli qatilin iĢtirak elədiyi nahara dəvət edəcəm. Həmin naharda əli qana batmayan adamlar bir siz, bir də mən olacam. O naharda məni qaniçən yakobinçi kimi lənətləyəcək, sizəsə kübar cəmiyyətə soxulmuĢ kəndli balası olduğunuza görə nifrət edəcəklər. – Tamamilə doğrudur! – madmazel de La-Moll dedi. Altamira təəccüblə Matildaya baxdı. Jülyen qıza tərəf heç baxmadı da. – Nəzərə alın ki, mənim baĢında dayandığım inqilab, – qraf Altamira dedi, – ancaq bu sadə səbəbdən alınmadı ki, üç adamın boynunu vurub, tərəfdaĢlarımıza açarı məndə olan sandıqlarda qorunan dövlət milyonlarını paylamadım. Əgər o üç adamın boynunu vursaydım və o milyonları paylasaydım, indi məni asmaqdan ötrü ürəyi gedən və o qiyama qədər mənimlə “sən” deyə danıĢan kralım yaxama kral ordeni taxardı, çünki o zaman heç olmasa uğurun yarısını əldə etmiĢ olardım və ölkəmin necəsə bir
www.vivo-book.com
637 konstitusiyası olardı. Həyat belə qurulub – Ģahmat taxtası kimi.
– Amma o vaxt, – gözləri alıĢıb-yanan Jülyen etiraz elədi, – siz hələ bu oyunda elə də təcrübəli oyunçu deyildiniz, indisə... – Demək istəyirsiniz ki, mən o üç adamın boynunu vurardım? Və o gün mənə dediyiniz kimi, jirondist rolunu oynamazdım? Bu barədə sizinlə danıĢaram – Altamira kədərlə dedi. – Siz dueldə adam öldürəndə; Axı bu o adamı cəlladın əlinə verməkdən daha məsum hərəkətdi. – Bilirsiz, – Jülyen dedi, – məqsədə tərəf gedəndə vasitələrlə oynamaq lazım deyil. Əgər mən toz dənəsi olmaq yerinə, hansısa hakimiyyətə sahib olsaydım, dörd nəfərin həyatını xilas etməkdən ötrü, üç nəfəri dar ağacına göndərərdim. Onun gözləri məzlum insani mülahizələrə qarĢı qəti əminlik və nifrətlə parladı. Elə bu vaxt baxıĢları yanaĢı dayanmıĢ madmazel de La-Mollun gözlərinə sataĢdı; həmin an oğlanın gözlərində nəzakətli xoĢrəftarlıqla əvəz olunmalı olan nifrət ifadəsi, əksinə, daha da artdı. www.vivo-book.com
638 Matilda özünü bərk incidilmiĢ hiss elədi, amma daha Jülyeni yaddan çıxartmaq iqtidarında deyildi; o, qardaĢının qolundan yapıĢıb arxasınca çəkərək, hirslə uzaqlaĢdı. “Ġndi mən punĢ içib, yorulana qədər rəqs eləməliyəm. Gərək ziyafətin ən yaraĢıqlı oğlanını seçim və qonaqlığın diqqət mərkəzində olum. Hə, bu da cəmiyyətin ən adlı-sanlı əclaflarından biri – qraf de Fervak”. Qız gənc qrafın təklifini qəbul elədi və onlar rəqs eləməyə getdilər. “Görək, hansımız daha cəsarətliyik. Amma onunla əla məzələnmək üçün gərək söhbətə çəkim”. Kadril oynayanların hamısı sadəcə ədəb qaydalarını gözləmək üçün rəqsdə iĢtirak eləyirdilər. Heç kim qrafa iti cavablar verən Matildanın bircə sözünü də qaçırmaq istəmirdi. Cənab de Fervak çaĢqınlıq içindəydi, o bayaqdan çox gözəl sözlər hazırlamıĢdı, amma qızın rəftarına baxıb, ancaq üz-gözünü turĢuda bilirdi. Matilda olduqca əsəbiydi, qrafa qarĢı amansızlıq eləyirdi və özünə daha bir düĢmən qazandı. Qız səhərə qədər rəqs elədi və yorulub taqətdən
www.vivo-book.com
639 düĢmüĢ halda evə getdi. Amma karetada oturanda belə içindəki kədər və darıxqanlıq qızı tərk eləmədi. Jülyen ona öz nifrətini göstərmiĢdi və indi Matilda da ona nifrət etməyə bilmirdi. Jülyen xoĢbəxt idi. Özü də hiss eləmədən, musiqi, güllər, gözəl qadınlar, ətrafındakı təmtəraq onu məst eləmiĢdi. Onu hər Ģeydən artıq məst edənsə – hamı üçün azadlıq, özü üçünsə Ģöhrət xəyallarıydı. – Nə gözəl ziyafətdi! – O, qrafa dedi. – Adam doymaq bilmir. Burda çatıĢmayan bir Ģey varmı? Altamira: – Var, – dedi.– Fikir çatıĢmır. Onun üzündəki nifrət ifadəsi ona görə daha aydın göründü ki, qraf nəzakət qaydalarına əməl edərək, bu nifrəti gizlətmək istədi. – Axı burada siz varsınız, qraf! Məgər siz fikirləri olan adam deyilsiniz? – Məni bura ancaq adıma görə çağırıblar. Amma sizin qonaq olduğunuz ziyafət salonlarında fikrə nifrət eləyirlər. O salonlarda fikri ancaq vodevillərdəki sətirlərdən sitat Yüklə 4,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|