Stendal Qırmızı və qara
Yüklə 4,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.vivo-book.com
670 – O, abbat Mori kimi yepiskopluğa qədər gedə bilər – qız düĢünürdü. Qızın bəzi fikirlərinə səmimi inadkarlıqla etiraz eləyən qəhrəmanımız onu maraqlandırmıĢdı: qız bu barədə düĢünürdü. Matilda onunla olan söhbətlərini xalası qızına danıĢsa da, ona elə gəlirdi ki, söhbətin əsl mahiyyətini, havasını çatdıra bilmir. Qəfildən beyninə dolan fikirlərdən qəlbi iĢıqlandı: “Mən sevə bilmək xoĢbəxtliyini qazanmıĢam – qız izahagəlməz bir heyranlıqla öz-özünə dedi. – Mən sevirəm, sevirəm, bu, gün kimi aydındır. Mən yaĢda ağıllı, gözəl qız – böyük hissləri sevgidən baĢqa nədə tapa bilər ki? Mən nə qədər çalıĢsam da, nə bu Kruazenuanı, nə Keltosu, nə də tutti quanti-ni 58 sevə bilmərəm. Onlar mükəmməldirlər, özü də ifrat dərəcədə mükəmməldirlər. Bir sözlə, onların yanında adam darıxır. Matilda “Manon Lesko”da, “Yeni Eloiza”da, “Portuqaliyalı rahibənin məktubları”nda oxuduğu ehtiras
58 Onlara oxşayanların hamısını (ital.) www.vivo-book.com
671 təsvirlərini yadına salmağa baĢladı. Təbii ki, söhbət ali hisslərdən gedirdi. Yüngül sevgi macəraları onun yaĢında, bu əsil-nəcabətin sahibi olan bir qıza yaraĢmazdı. Onun üçün sevgi Fransada III Henrix və Bassompyerin vaxtlarındakı qəhrəmanlıqlar idi. Belə sevgi hansısa maneələrdən qorxaraq geri çəkilə bilməzdi, əksinə, bu sevgi adamı böyük Ģücaətlərə səsləyirdi. – Ġlahi, indi Yekaterina Medisi, ya da XIII Lüdovikin vaxtlarındakı kimi əsl kral sarayının olmaması nə böyük bədbəxtlikdir! Hiss eləyirəm ki, mən ən ali, ən cəsur addımlara hazıram. Mən ayaqlarıma düĢmüĢ XVI Lüdovik kimi Ģücaətli kral üçün nələr eləməzdim! Baron de Tolli demiĢkən, onu Vandeyə aparardım və kral oradan öz krallığını geri alardı. Onda heç bir Xartiya olmazdı. Jülyen də mənə kömək edərdi. Onun nəyi əskikdi? Bircə adı və var- dövləti. O özünə həm ad-san, həm də var-dövlət qazanardı. Kruazenuanın hər Ģeyi var, amma o ömrü boyu təkcə yarıroyalist, yarıliberal hersoq, yəni nəsə qeyri-müəyyən, ortabab, bütün çılğınlıqlardan kənar, bir sözlə, ikincidərəcəli olacaq. Ola bilərmi ki, sonradan böyük qəhrəmanlıq kimi www.vivo-book.com
672 qələmə verilən bir addım öz məqamında son anda verilmiĢ qəti qərar olmasın? Mümkün olmayanı eləyəndən sonra bu imkansız Ģey baĢqalarına mümkün görünür və sadə insanlar da bu addımı atırlar. Bəli, sevgi bütün möcüzələriylə mənim qəlbimə hakim kəsilib: hiss eləyirəm ki, onun alovu məni ruhlandırır. Tanrı bu lütfü mənə göstərməliydi. Axı o bir varlığa bu qədər keyfiyyəti boĢ yerə verməyib? XoĢbəxtliyim mənə layiq olmalıdır. Həyatımın hər günü dünənki günün mənasız təkrarı olmayacaq. Aramızda cəmiyyətdəki yerlərimizə görə bu qədər fərq olan adamı sevməyə cəsarət eləmək – bu, doğrudan da cəsarətli addımdır. Görək, o sonralar da mənə layiq olacaqmı? Onda xırdaca bir zəiflik gördüyüm anda, tərk eləyəcəyəm. Belə Ģərəfli nəsildən olan cəngavər ruhlu qız (bunu ona bir dəfə atası demiĢdi) özünü səfeh kimi aparmamalıdı. Əgər Kruazenuanı sevsəydim, məhz bu səfehliyə məhkum olacaqdım. Bu, xalaqızılarımın həzz aldıqları xoĢbəxtliyin eynisi olardı – mənsə bu cür xoĢbəxtliyə ürəkdən nifrət eləyirəm. Bu bədbəxt markizin nə deyəcəyini, ona nə cavab verəcəyimi mən əvvəlcədən bilirəm. Sevgi www.vivo-book.com
673 səni darıxaraq, əsnəməyə məcbur eləyirsə, bu nə sevgidir? Yox, riyakarlıq bundan yaxĢıdır. Yox bir: balaca xalaqızının toyunda olduğu kimi, nikah müqaviləsi imzalanacaq və xeyirxah qohumlar sevindiklərindən özlərinə yer
tapmayacaqlar. YaxĢı ki, onları razı salmaq elə də asan deyil və qarĢı tərəfin notariusunun nikah müqaviləsinə əlavə elədiyi axırıncı bənd onları narazı salıb.
XII
BU DANTON DEYĠL KĠ? “Həyəcan arzusu – mənim bibim, indi Fransada IV Henrix kimi məşhur olan Navarra kralına ərə gedən gözəl Marqarita Valuanın istəyi bu idi. Risk eləmək ehtiyacı – o gözəl şahzadə qızın xarakterinin əsas sirri bundaydı. On altı yaşından qardaşlarıyla başladığı bütün mübahisə və www.vivo-book.com
674 barışıqlarının səbəbi bu idi. Gənc qız nəyiylə risk edə bilərdi ki? Sahib olduğu ən dəyəli şeylə – təmiz adıyla. Onun bütün həyatı bundan asılıydı”.
xatirələrindən “Jülyenlə mənim heç bir müqaviləm, meĢĢan ənənəsini həyata keçirəcək heç bir notariusum yoxdur. Hər Ģey qəhrəmancasına olacaq, hər Ģey təsadüflərin ümidinə buraxılacaq. Əgər Jülyenin əsil-nəcabətinin olmadığını nəzərə almasaq, bu tarixçə Marqarita Valuanın gənc de La- Molla, o zamanların ən parlaq adamına olan sevgisinə oxĢayacaq. Amma mənim nə günahım var ki, bizim zadəgan gənclər ənənələrə belə kor-koranə tabe olurlar və azacıq qeyri-adi bir hərəkəti düĢünmək belə onların gözünü qorxudur. Yunanıstan, ya da Afrikaya qısaca bir səfər onlara qəhrəmanlığın yüksək həddi kimi görünür, özü də bu səfərlərə heç kim tək çıxmağa cəsarət eləmir, dəstəylə, komandayla gedirlər. Bir kəndçinin nizəsiylə üz-üzə qalmaq Yüklə 4,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|