Telman orucov
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
104 ingilisin həqiqəti dediyinə inandığını bildirib, onun Toranaqa üçün çox faydalı olacağını dedi və bu uzaqgörənliyində o, yanılmamışdı. Sonra şturman Toranaqaya katolik kilsəsinin dünyanı da Allah səltənəti kimi öz inhisarına almaq planlarından danışdı və bildirdi ki, 1530- cu ildə İspaniya və Portuqaliya kralları təntənəli müqavilə imzalamışdılar. Yeni Dünyanın onların arasında bölüşdürülməsi bu müqaviləyə əsasən aparılmalı idi. Həmin bölgüyə görə Yaponiya Portuqaliyanın payına düşürdü, rəsmi qaydada ona məxsus olurdu. Sizin özünüz, hər bir qəsr və hər şey Portuqaliyaya veriləcəkdir. Buna cavab olaraq yapon knyazı bildirdi ki, o da Çin imperatoru ilə özü arasında göyü bərabər qaydada yarı böləcəkdir. Katoliklərin bölgüsünə görə 1500-cü ildə Braziliya Pedro Kabral tərəfindən kəşf edildiyinə görə Portuqaliya bu ölkənin də sahibi olmuşdu. Roma Papası onlara bu hüququ vermişdi, o, özünü İisus Xristin yer üzərindəki Keşişi hesab edirdi. Papa VI Aleksandr (onun özü və övladları iyrənc zinakarlıqda, qan qarışdırıcı əlaqələrdə ad çıxarmışdılar) ilk demarkasiya xəttini 1493-cü ildə, Xristofor Kolumbun Yeni Dünyanı, öz gümanına görə isə Hindistanı kəşf etdiyindən bir il sonra təsdiq etmişdi. Papa VII Kliment isə 1529- cu il Saraqos müqaviləsinə icazə vermişdi. Bu müqaviləyə görə Yaponiya barədə, həmçinin Çindən tutmuş Afrikaya qədər Portuqaliyaya müstəsna hüquqlar verilirdi. Əvəzində isə bu ölkələrdə katolitsizm yayılmalı idi. Beləliklə, ingilis dənizçi bir protestant kimi katoliklərin iç üzünü açıb göstərdi, onların dünya ağalığına yiyələnmək cəhdlərini ifşa etməkdən də çəkinmədi. Yaponiyada təkcə samuraylar at oynatmırdılar. Burada gizli onluq təşkilatı olan Amida Tonq fəaliyyət göstərirdi. Bu cəmiyyətdən heç bir kəs diri şəkildə tutula bilməzdi. Onlar ağalarının göstərişi ilə öldürürdülər, bütöv məxfiliyə malik idilər. Muzdlu qatil öz qəsrinə geri dönüb, sonra böyük mərasimin müşayiəti ilə özünə sui-qəsd ritualını icra edirdi. Romanda verilən ingilis dənizçisinə Toranaqanın tapşırığı ilə tərcüməçilik edən Mariko-san obrazı yapon qadınlarının təbiətini öyrənməyə çox kömək edir. Marikonun atası ağasına xəyanət etdiyinə görə seppuku icra etməklə həyatını başa vurmuşdu. Bu vaxt onun samuray əri öz həyat yoldaşından imtina etməmiş, onu uzun müddətə şimala göndərmişdi. Bu qadın özünü ağası hesab etdiyi əri Buntaronun çalmaq üçün istifadə etdiyi musiqi aləti hesab edirdi. Mariko ingilisə deyirdi ki, yaponlar üçün ölüm və həyat eyni şeylərdir. Bu təbiətin sarsılmaz qanunudur. Buddizm dininə sitayiş edənlər inanırlar ki, biz çox dəfələrlə doğulmaq və yenidən doğulmaq qabiyyətinə malikik. Bu o vaxta qədər davam edir ki, biz kamilliyə, qüsursuzluğa qovuşuruq və Nirvanaya – göyə çatırıq. Qadınlar barədə isə deyirdi ki, kişilər onlardan üzr istəmirlər. Kişilər nə edirlərsə düzgün hərəkət etmiş olurlar. Ən azı buna biz qadınlar inanırıq. Əri öz arvadını ölüncə döyə bilər. Qadınların yeganə mükafatı göz yaşlarından əmələ gələn çaydır. Qadınların çoxu nifrət etdiyi adamlara ərə gedirdi. İntim yaxınlıq məsələsinə gəldikdə, bu əlaqəni yaponlar azərbaycanlıların əvvəllər çox işlətdikləri ifadə kimi yastığa (birgə) baş qoymaq adlandırırlar, bunu kişi və qadının fiziki birləşməsinin üsulu hesab edirlər. Bu zinakarlıqdan daha nəzakətlidir. Burada haşiyə çıxaraq onu da qeyd etmək lazımdır ki, içdiyimiz çayı bildirən ifadə də, hansı dildən əxz etdiyimizdən asılı 105 olmayaraq yapon dilindəki «ça» sözündən götürülmüşdür, ingilislər isə çayın əsl vətəni olan ölkənin sakinlərinin – çinlilərin dilindən onların «te» sözünü götürərək, onu «tii» kimi tələffüz edilən «tea» ifadəsi kimi işlədirlər. Mariko ingilisə müraciət edərək deyirdi ki, «Ancin-san» (yapon dilində şturman «ancin» kimi tələffüz edilirdi) əgər bu üç qadından biri ilə, ya hamısı ilə yastığa baş qoymaq sənin üçün xoşdursa, bunu istəsən, onlar heç də bundan inciməyəcəklər. Həmin qadınların heç birinin əri yox idi. Əgər sən onlarla olmağı arzulamasan da heç bir inciklik olmayacaqdır. Axı sən qadınla yastığa baş qoymadan necə sağlam ola bilərsən? «Axı bu kişi üçün çox vacibdir». Bu rəy Çingiz xanın əbədi həyat, ən azı uzun ömürlülük barədə məsləhət umduğu çinli müdrikin sözləri ilə əkslik təşkil edir. Müdrik qoca Çingiz xana ölməzliyin mümkün olmadığını, uzun ömür üçün isə qadınla intim yaxınlıqdan uzaq olmağın məqsədəuyğun olduğunu demişdi. Bibliyadan sodomlulara məxsus olduğu məlum olan iyrənc əlaqələr yaponlara da məlum idi. Və ingilisə belə intim yaxınlıq imkanı təklif edildikdə o, bunu hiddətlə rədd etdi. Axı, yaxşı bilirdi ki, belə eybəcər pozğunluğa görə Allah iki şəhəri – Sodomla birlikdə Qomorranı bütöv sakinləri ilə birlikdə məhv etmişdi. Yastığa baş qoymaq Yaponiyada normal hal sayılmırdı. İnsana həzz verən hər hansı bir şey necə günah sayıla bilər? Katolik ruhani xadimlərin tselibatına – nigahsızlığına zidd olaraq bəzi Buddist sektaları hətta intim yaxınlığı bir sitayiş forması kimi təklif edirdi. Allahın bunu lənətləməsini demək ağılsızlıqdır. Mariko bunu şübhəsiz bir həqiqət kimi deyirdi. Yalnız geyşalar istisna təşkil edirdi, onlar heç vaxt yastığa birgə baş qoymağa məcbur edilmirdi. Geyşalar və şagirdlər toxunulmaz hesab olunurdular. Qadınların sosial həyatda kişilərdən xeyli aşağıda dayanması isə bütün sahələrdə özünü biruzə verirdi. Ərinin sözü qadın üçün qanun idi. Marikonun anası atasının öz saxladığı samuraylara maaş vermək üçün pulu olmadıqda, Kiotoya yollanmış və orada parik düzəldənərə öz saçını satmış və əldə etdiyi pulu gətirib ərinə vermişdi. Qadın üçün borc hissi olduqca vacib idi. Əri və ya xidmət göstərdiyi kişi yatmayana qədər qadın oyaq qalmalı və səhər əri yuxudan oyananda onu qarşılamalı idi. Qadının borcu müstəsna olaraq ərinə xidmət etmək idi. O, daim səbirli olmalı idi. Ərli qadının başqası ilə intim yaxınlığı zinakarlıq hesab olunur və seppuku ilə nəticələnirdi. Ayrı-seçkilik bütün sahələrdə gözə çarpırdı. Fuci-sana, müqəddəs Fuci (və ya Fuciyama) dağına dırmaşmaq, onun kraterli zirvəsinə qalxmaq yaponlar üçün sakral xarakter daşıyır. 1868-ci ilə, Meyci Bərpasına qədər qadınlara hətta bu dağa qalxmağa da icazə verilmirdi. Qadın yalnız oturmuş şəkildə kağız qapını-şocini açıb örtürdü. Pula münasibətə gəldikdə avropalılardan fərqli olaraq samuraylar üçün pul elə bir əhəmiyyət kəsb etmirdi. Sədaqət yaponların yüksək qiymətləndirdikləri yeganə xüsusiyyət idi, bu onların kultu, buşidosu idi. Onlar özlərini ağalarına xidmətə həsr edirdilər. Pis yaralanmış samurayların hamısı, əgər onlar özlərini öldürməsələr və bunu bacarmasalar, öldürülürdü. Samuray ləyaqətlə ölürdü. Samuray əsir götürülə və samuray kimi qala bilməzdi. Düşmənə əsir düşmək ən pis şərəfsizlik hesab olunurdu. Adətə görə digər Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|