Thank you for your contribution

198

Proje Kapsamında Yapılan Çalışmalar

“Yaratıcılığın Geliştirilmesi” dersi kapsamında (öğ-

retmen adayı), altışar kişilik gruplar oluşturulmuştur. 

Çalışmanın merkezi Lefke bölgesi olarak belirlenmiştir. 

Gruplar çalışma yapacakları yerleri belirledikten sonra 

fotoğraf çekimlerine başlamışlardır. Bu çekimler; öğ-

rencilerin yaşadıkları yer ile ilgili ön yargılarını kırmak 

ve yaşadıkları yerin güzel yönlerini görmelerine olanak 

vermek üzere yapılmıştır. Gruplar ilk olarak çalışma 

yaptıkları bölgenin fotoğraflarından oluşan görsel 

sunumlar hazırlamışlardır. Bu sunumlarda çekim 

koşulları, ışık ayarı ve sanatsal bakış açısı kazanmanın 

önemi ve çekilen fotoğraflar tartışılmıştır. Sunumlarını 

yapan gruplar çektikleri fotoğraflardaki eksiklikleri 

tamamlayarak fotoğraflarına son halini vermişlerdir. 

Sergide yer alacak fotoğraflar, çalışmaya katılan 110 

kişilik grupla birlikte seçilmiştir. Çekilen fotoğraflar-

dan 56 adet fotoğraf, proje kapsamındaki sergide yer 

almıştır. Lefke bölgesindeki tarihi ve kültürel mekanlar 

ve Lefke Avrupa Üniversitesi yerleşkesindeki binalardan 

bir bölümü çalışmada tema olarak yer almıştır.

Çalışmanın ikinci bölümünde, gruplar çektikleri 

fotoğraflarda yer alan mekanlarla ilgili olarak 30 adet 

maket yapmışlardır. Maketlere başlanmadan önce 

maketin hangi malzeme ile nasıl yapılacağı tartışılmış 

ve malzeme olarak karton ve maket kağıdı kullanılma-

sına karar verilmiştir. Maketlerin hazırlık aşamasında 

kitsch(kiç) olgusu sanat eğitimi açısından tartışılmıştır. 

Çalışmada yer alan öğretmen adaylarına maketlerin 

yapım aşaması ile ilgili gerekli ön bilgi verilmiştir. 

Yardıma gereksinim duyan gruplara maketin hazırlık 

aşamasında konuyu bilen kişilerden fikir alabilecekleri 

söylenmiştir. Gruplar bu yönergeler doğrultusunda 

maketlerini tamamlamışlardır. Maketler karanlık bir 

ortamda el fenerleri ile gölge oyununa olanak sağlaya-

cak biçimde hazırlanmıştır. Çalışmada 12 kişiden oluşan 

ana sınıfı öğrencisi ile kağıt katlama tekniğinden yarar-

lanarak bir deneme çalışması yapılmıştır. Çocuklarla 

yapılan bu çalışma projede görevli bir öğrenci tarafın-

dan yürütmüştür. Lefke bölgesinde yaşayan bu çocuk-

lardan yaşadıkları yerin resmini yapmaları istenmiştir. 

Çocuklar yaşadıkları yeri tüm ayrıntılarıyla resimlemiş-

lerdir. Çocuklar yaşadıkları yer olarak kendi evlerini ve 

çevrelerini algılamışlardır. Yapılan resimler çocuklarla 

beraber incelenmiş, üzerinde konuşulmuş ve orijinallik-

leri bozulmadan, kesme katlama tekniğini kullanılarak 

gölge oyununa olanak sağlayacak hale getirilmiştir. Ça-

lışmada yer alan 12 çocuk sergiye davet edilmiş, kendi 

yaptıkları resimlerden oluşan gölge maketleri görme, 

izleme ve gölge oyununa katılma olanağı bulmuşlardır.

Çalışmanın üçüncü bölümünde KKTC Lefke bölgesinde 

yaşayan kişilerle sözlü tarih çalışması yapılmıştır. Sözlü 

tarih çalışmasında ses kaydı alınan kişiler, bölgeyi tarihi 

ve kültürel olarak iyi tanıyan, çalışmada yer alan fotoğ-

raf ve maketlerle bağlantısı olan kişilerden seçilmiştir. 

Gruplar ilk olarak çalıştıkları konuyla ilgili bilgi sahibi 

olabilecek kişileri araştırmışlar ve o kişilerden randevu 

alararak ses kaydı sırasında soracakları soruları be-

lirlemişler ve bu sesleri projede kullanmak üzere kayıt 

altına almışlardır. Ses kayıtları sergileme sırasında 

belli bir akış içinde olacağı için röpörtaj yapan gruplar 

kendi seslerinin duyulmaması için röpörtaj yapacak-

ları kişilere soracakları soruları en başta sorarak ses 

kaydının akışını bozmamaya çalışmışlardır. Kayıt altına 

alınan bu sesler, sergilemede kullanılmak üzere bir akış 

içerisinde üst üste kaydedilmiştir. Kayıt altına alınan 

sesler, Lefke’nin sesleri olarak sergi ile eşzamanlı 

olarak verilmiştir. 

Çalışmanın dördüncü bölümü; “Yaşadığım Yer Lefke:  

Fotoğraf ve  Maketlerle Enstelasyon, Ses ve Gölge Oyu-

nu” isimli enstelasyon (sergileme) ve panele ayrılmıştır.  

Çalışmanın ilk aşamasında yer alan fotoğraf sergisi, 

enstelasyonun yapıldığı salonunun hemen girişinde yer 

almıştır. Sergiye bölgeli iki mahalli sanatçı davet edilmiş 

ve seyirciler fotoğraf sergisini Kıbrıslı iki mahalli sa-

natçının çaldıkları çalgılar ve Kıbrıs türküleri eşliğinde 

izlemişlerdir. Kıbrıs halk müziğini daha önce duymamış 

birçok öğrenci de bu müzikleri canlı olarak dinleme 

olanağı bulmuşlardır. Sergi sırasında öğrencilerin ha-

zırladığı Kıbrıs’ın yerel tadları da seyircilerin beğenisine 

sunulmuştur.

Gölge oyununda karanlık bir mekana gereksinim olduğu 

için üniversite konferans salonu enstelasyon/yerleş-

tirme alanı olarak belirlenmiştir. Gölge maketlerin 

yerleştirilmesinde, Lefke bölgesi haritasında yer alan 

sıra göz önünde bulundurulmaya çalışılmış ve öğret-

men adayları yaşadıkları yeri daha yakından tanıma ve 

konumlandırma olanağı bulmuşlardır. 

 Seyirciler fotoğraf sergisini izledikten sonra enstelas-

yonun yapıldığı ışıkları karartılmış salona alınmışlardır. 

Seyircileri, projede görevli öğrenciler ellerindeki fener-

lerle gölge oyunu yaratarak karşılamışlardır. Seyirci-

ler, maketleri ellerindeki fenerlerle onlara eşlik eden 

öğrenciler eşliğinde, gölge oyunu oynayarak gezerken, 

sergi ile eş zamanlı olarak bu maketlerle bağlantısı olan 

(sergilenen maketlerde yaşamış/yaşayan/bilgi sahibi 

olan) kişilerin seslerini de dinleme olanağı bulmuşlar-

dır. Sergi sırasında her maketin başında bilgi vermek 

için görevli bir öğrenci yer almış ve maketlerle ilgili soru 

sormak isteyen izleyicilerin sorularına cevap vermiştir. 

Yapılan çalışmada yer alan oyun kavramı, okul önce-

si öğretmen adayları için çok önemli bir yerde olan 

oyun kavramına farklı bir açıdan bakmalarını sağla-

mak,  sergileme ortamında seyirci ile birlikte oyun 

oynama olanağı yaratmak amacıyla, geleneksel gölge 

oyunundan yola çıkarak bir enstelasyon içinde veril-

meye çalışılmıştır. Okul öncesi dönemde çocuğun en 

önemli ifade  süreçlerinden biri olan oyun kavramını 

Poyraz (2003: 136) çocukluk döneminin temel amacı 

öğrenme, yaratma, tecrübe kazanma, iletişim kurma 

ve yetişkinliğe hazırlanma aracı, duyguları ifade etme 

yolu, sıkıntılardan kurtuluş, özgürce yapılan, haz veren, 

---