Thank you for your contribution

493

altına alınması hem besteciyi hem de o müziği kullanan 

kişileri koruyan bir mekanizmadır. Müzik eserleri ve bu 

kapsamda değerlendirilen müzikli tiyatro bestelerinin, 

düzenlenecek telif yasaları ile bir an önce ele alınması 

Kültür Bakanlığı bünyesinde devletin tekrar gözden 

geçirmesi gereken bir konudur.

Ayrıca bu oyunların temsil edilebilmesi başka bir maddi 

güçlüğü de beraberinde getirmektedir. Kültür Bakanlığı 

başta özel tiyatrolar olmak üzere devlete bağlı tiyatro 

kurumlarının da ödeneği artırılmalı ve müzikli tiyatro 

oyunlarının sergilenmesi teşvik edilmelidir. 

Müzikli tiyatro oyunlarında görev alacak müzisyenlerin 

istihdamı yine bu oyunların sergilenmesinde karşılaşı-

lan önemli bir problemdir. Bu kapsamda özellikle Devlet 

Tiyatrosu bulunan bölgeler ele alınarak bölge orkest-

ralarının kurulması profesyonel anlamda müzisyen ih-

tiyacını karşılamaya çözüm olabilir. Unutulmamalıdır ki 

müzikli tiyatro oyunlarında görev alacak müzisyenler de 

özel bir eğitim sürecinden geçerek bu oyunlarda görev 

alacak donanıma sahip olmalıdır. Çünkü müzikli tiyatro 

oyunları herhangi bir müzik türüyle sınırlı bir sanat dalı 

değil her müziğin türünün seslendirildiği bir türdür. Bu 

müzisyenler hem oyunun temsilinde hem de müziklerin 

oyunculara çalıştırılması süreçlerinde besteci ve yönet-

mene oldukça yardımcı olabilir. 

 Müzikli tiyatro eserlerinin müzik yayıncılığı ve ses gö-

rüntü olarak kayıt altına alınması bir diğer gerekliliktir. 

Kültürel mirasımızın bir parçası olan önceki dönemlere 

ve yeni müzikli sahne eserlerimiz üzerinde yapılacak 

kapsamlı bir çalışma bu eserlerin yaşatılması ve tanıtı-

mı açısından oldukça önemlidir.

Bu anlamda yapılabilecek en sağlıklı çözüm devlet ve 

özel sektör bünyesinde sadece nota basımı ile ilgile-

necek birimlerin kurulmasıdır. Müzik eserleri kapsa-

mında özellikle müzikli tiyatro eserlerinin basımı ve 

çoğaltılması bu eserlerin muhafazası ve seslendirile-

biliyor olması açısından son derece önemlidir. Ayrıca 

telif haklarının korunabilmesi ve eserlerin kayıt altına 

alınabilmesi için de nota yayıncılığına ihtiyaç vardır. 

Tiyatro müziği eserlerinin daha geniş kitlelere ulaşma-

sı için teknolojik imkânlardan faydalanarak eserlerin 

ses ve görüntü kayıtlarının alınması, hem besteci hem 

de oyunlarda görev alan kişilerin tanıtımı açısından da 

önemlidir. 

Son olarak dünyadaki örneklerine bakıldığında, müzikli 

tiyatro oldukça önemsenen bir türdür. Ülkemizde bu 

alanda eksiklikler olmasına rağmen çok başarılı ça-

lışmalar yapıldığı da unutulmamalıdır. Müzikli tiyatro 

alanında belirtmiş olduğumuz konular üzerinde yapıla-

cak iyileştirmelerin bu oyunların uluslararası ve ulusal 

temsilinde başarımızı oldukça olumlu yönde etkileyece-

ği düşünülmektedir.

bu çalışmalar devam etmiş ve Muallim İsmail Hakkı 

Bey, Leon Hancıyan, Kaptanzâde Ali Rıza Bey, Udi Fahri 

Kopuz, Kazım Uz, Dr. Suphi Ezgi, Muhlis Sabahattin gibi 

isimler özellikle operet türünde eserler vermişlerdir. 

Cumhuriyet’in ilânı ile müzik alanında daha akade-

mik bir yapılanmaya gidilmiş Osmanlı’dan devralınan 

Darülelhan ve Darülbedayi gibi eğitim kurumları isim 

değiştirerek faaliyetlerine devam etmişlerdir. Ankara 

ve İstanbul’da müzik ve sahne sanatları ilgili yapılan 

çalışmalar tiyatromuza yeni bir anlayış getirmiş, katkısı 

büyük olmuştur. Cumhuriyet döneminde yetişen beste-

ciler müzikli tiyatro türünü oldukça benimsemişlerdir. 

Araştırma kapsamında yapılan görüşmeler ışığında bu 

alanda karşılaşılan problemler tespit edilmiş ve 7 ana 

başlıkta değerlendirilmiştir. 

İlk olarak kaşımıza çıkan en temel problem müzikli 

tiyatro oyunlarının ciddi bir çalışma alanı olarak görül-

memesidir. Bu alanda çalışan bestecilerin kendi çaba-

ları ile müzikli tiyatro türüne yöneldiği gerçeği sistemli 

bir eğitimin olmadığının bir göstergesi niteliğindedir. 

Konservatuarların bestecilik bölümlerinde bu işin daha 

ciddiye alınarak eğitiminin bir bölüm veya anabilim dalı 

çerçevesinde eğitiminin verilmesi gerekmektedir. Ayrıca 

araştırmamızda bu alanda çalışma yapan bestecilerin 

hepsinin çok sesli bir müzik eğitimi sürecinden geçtiği 

gözlemlenmiştir. Türk Müziği Devlet Konservatuar-

larının da müzikli tiyatro oyunları alanında bestecilik 

çalışmaları yapması bir geleneksel müziklerimizin de 

sahne oyunlarında temsil edilmesi saplayacağı düşü-

nülmektedir.  

Müzikli tiyatro oyunlarında görev alacak tiyatro oyuncu-

larının yetiştirilmesi konusu bir diğer önemli problem 

olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu anlamda konserva-

tuvarlar ve tiyatro eğitimi veren güzel sanatlar fakülte-

lerinin yeniden yapılandırılması gerekmektedir. Müzikli 

tiyatronun ayrı bir alan olarak değerlendirilmesi ve 

seçilecek öğrenci adaylarının tiyatro yeteneğinin yanı 

sıra müzik alanında ki yeterliliklerini de göz önünde 

bulundurulması gerekmektedir.  Konservatuarların 

bestecilik bölümlerinde olduğu gibi bu tiyatro eğitimi 

verilen bölümlerde de müzikal tiyatro kapsamında bir 

bölüm ya da anabilim dalı oluşturulabilir. Ayrıca tiyatro 

bölümünde eğitim alan tüm öğrencilerin müzik eğitimi 

önemsenmeli ve ders saatleri bu doğrultuda düzenlen-

melidir. Unutulmaması gereken bir diğer nokta müzik 

birikimi her tür tiyatro oyununda oyuncunun başarısını 

ve temsil yeteneğini etkileyen bir unsurdur. Ritm algısı, 

şarkı söyleme, dans edebilme hatta çalgı çalabilme 

gibi becerilerin yanı sıra müzik eğitimi kapsamında 

verilecek diksiyon (güzel ve etkili konuşma) derslerinin 

oldukça faydalı olabileceği düşünülmektedir. 

Bir diğer önemli konu ise telif hakları konusudur. Bu ko-

nunun acilen ele alınması sadece müzikli tiyatro kapsa-

mında değil genel anlamda bestecilerin karşılaştığı bir 

problemdir. Üretilen eserlerin mutlaka yasal güvence 

---